Riskmanagement wordt door bedrijfsleiders nog dikwijls als een belemmerende factor gezien. Maar het tegendeel is waar: een organisatie met een sterk risicobeheersproces kan meer risico nemen en zal het beter doen dan haar concurrenten.
De bestaansreden van riskmanagement wordt vaak gelinkt aan de complianceproblematiek, waarbij men zich vooral richt op het naleven van de opgelegde regelgeving. De toegevoegde waarde van riskmanagement wordt daardoor vaak miskend. Die toegevoegde waarde ligt in het feit dat een onderneming met een sterk riskmanagement het aankan meer risicovolle projecten op te starten. Zo zal het voorlopen op zijn concurrenten, onder meer op het vlak van innovatie, wat zal resulteren in een duurzame manier van groeien. Een robuust, efficiënt en kosteneffectief risicomanagement kan best worden vergeleken met een goede set remmen op een racewagen. De bedoeling is niet om vaker op de rem te staan, wel om te maken dat de racewagen sneller kan rijden.
Risico beheersen doet u zo
1 Identificeer de belangrijkste onzekerheden en de mogelijke impact.
Verschillende methodes laten toe risico’s en opportuniteiten te identificeren en te kwantificeren. Het mag echter niet bij een academische oefening blijven. Risico's en opportuniteiten moeten worden gelinkt aan de ondernemingsdoelstellingen. Zo draagt men bij tot het transparanter maken van het denk- en beslissingsproces. Met sterkere resultaten tot gevolg.
2 Vind de juiste balans tussen de ondernemersspirit en de bescherming van de bedrijfsmiddelen.
De mate waarin de strategie gerealiseerd kan worden, wordt mee bepaald door de mate waarin de onderneming risico’s kan en wil nemen. Dat kan door vijf vragen te stellen:
- Welke risico’s dienen we te nemen om onze strategie te realiseren? > Tot welke risico’s zijn we niet bereid? > Hoe ver willen we gaan in een risico dat wordt geaccepteerd?
- Hoe passen onze huidige investeringen, operaties en initiatieven binnen de afgesproken grenzen?
- Hoe kunnen we de risicobegrenzing in ons beslissingsproces inbouwen? Door een balans te vinden tussen het behalen van de beoogde doelstellingen en het vermijden van te veel risicoblootstelling kan men bepalen tot welke graad van risico een organisatie bereid is. Vervolgens kan er een risicoprofiel worden opgesteld door de gewenste risicograad te vergelijken met de huidige situatie. Zo worden investeringsrichtlijnen duidelijker, kan worden bijgestuurd waar te veel risicoblootstelling is en kan de toewijzing van middelen beter op één lijn met de strategie gebracht worden.
3 Creëer een riskmanagementcultuur.
Risicoanalyses worden in de meeste gevallen uitgevoerd nadat de strategische en operationele plannen al werden opgemaakt. Ook de opvolging van de risico’s staat in vele gevallen los van de uitvoering van de strategische en operationele plannen. Daardoor blijft de impact van traditioneel riskmanagement vaak beperkt. Door riskmanagement te integreren in het strategische en operationele gebeuren zullen onzekerheden en risico’s snel worden gesignaleerd en geëvalueerd. Zo heeft men voldoende tijd om verbeteringen door te voeren en de juiste beslissingen te nemen.
Last but not least: riskmanagement kan alleen maar effectief zijn en toegevoegde waarde opleveren als het voluit wordt ondersteund door het senior management. De riskmanager of het team dat de riskmanagementfunctie coördineert, rapporteert idealiter aan de CEO en aan een 'risk committee', met een afvaardiging van de raad van bestuur.