Afvalbeheerder Indaver heeft in oktober een van de grootste chemische recyclage-installaties in Europa geopend. De nieuwe fabriek zet plasticafval om in waardevolle basischemicaliën voor de industrie.
Je zou het niet zeggen, maar een flinterdunne verpakkingswikkel kan wel uit elf verschillende lagen bestaan. ‘Dat plastic is vandaag bijzonder moeilijk recycleerbaar’, zegt Erik Moerman, Director Sales & Development bij Indaver Plastics2Chemicals. ‘Zeker als je dit plastic wil afbreken tot zijn oorspronkelijke bouwstenen.’
Dat is precies wat Indaver sinds kort doet. Het bedrijf heeft in de haven van Antwerpen een nagelnieuwe installatie gebouwd om afgedankte kunststoffen te recycleren tot waardevolle basischemicaliën voor de industrie. De opstart is voorzien eind 2024. Hiermee zal de Plastics2Chemicals-fabriek meteen een van de grootste chemische recyclinginstallaties in Europa zijn.
Gat in de markt
‘Wegens het ontbreken van een betaalbare technologie die werkt op industriële schaal, hebben we die uiteindelijk zelf ontwikkeld’, zegt Moerman, die de verantwoordelijkheid draagt voor de uitbouw van de business unit. ‘Anderen in Europa hebben het al op kleinere schaal geprobeerd. Wij hebben een demonstratiefabriek gebouwd op industriële schaal, om zo een gat in de markt op te vullen. Er is namelijk een aanbod van plasticafval en een vraag naar gerecycleerde grondstoffen voor plastic. Wij bouwen daar een hele business rond in nauwe samenwerking met al onze stakeholders in Europa.’
De fabriek verwerkt polystyreen en polyolefines en zet deze om naar hoogkwalitatieve gerecycleerde grondstoffen. ‘Deze twee types van polymeren worden niet gemengd verwerkt, maar wel opeenvolgend’, legt Moerman uit. ‘We wisselen dus af.’
Nieuwe fossiele plastic aankopen op de internationale markt is vandaag goedkoper dan gerecycleerde grondstoffen kopen.
Polymeerketens opgeknipt tot monomeren
De verwerking verloopt via een thermochemisch proces dat langere koolstofketens in het plastic verkleint. In de voorbehandeling wordt plasticafval eerst in een extruder gebracht. Hoe dieper in die machine, hoe hoger de temperatuur. In combinatie met de wrijving leidt dat tot een warme pasta, die naar het reactorvat gaat.
Bij polystyreen worden daar door de extra verwarming de lange polymeerketens opgeknipt tot monomeren, die via verdamping ontsnappen om na afkoeling weer vloeibaar te worden. Via destillatie worden vervolgens de restproducten die in het proces zijn meegekomen weggezuiverd.
Uitbreiden
Bij polyolefines is het proces iets anders. Daar leidt de verwarming in het reactorvat tot een vloeibaar eindproduct met verkorte polymeerketens, nafta genaamd. Dat gaat naar stoomkrakers die er monomeren van maken, die later weer kunnen worden opgebouwd tot polymeren.
Indaver verwacht dat deze afwisseling in de verwerking van de verschillende polymeren maar drie jaar zal aanhouden.
‘We plannen nu al een uitbreiding’, zegt Moerman. ‘Naast de bestaande installatie moet er een nieuwe komen, zodat de ene volledig op polystyreen kan draaien, en de andere op polyolefines. Dan kunnen we van een jaarlijkse capaciteit van 26.000 ton naar 65.000 ton gaan.’
België is het schoolvoorbeeld van hoe plasticafval moet ingezameld worden, maar andere landen moeten nog een stevige inhaalslag maken.
België als voorbeeld
Indaver kan dan een oplossing bieden voor de hele Europese markt, legt Moerman uit. ‘Vanaf 2030 moet minstens 10 procent van de voedselverpakkingen bestaan uit gerecycleerd materiaal. Om dat te halen, zal er nog verder moeten ingezet worden op aparte inzameling en kwalitatieve sortering in Europa. België is het schoolvoorbeeld van hoe dat moet, maar andere landen moeten nog een stevige inhaalslag maken.’
Indaver verwacht dat de eerste jaren financieel moeilijk zullen zijn, maar gelooft dat de markt zal aantrekken. ‘Nieuwe fossiele plastic aankopen op de internationale markt is vandaag goedkoper dan gerecycleerde grondstoffen kopen’, vertelt Moerman. ‘Maar zodra bedrijven verplicht zijn om een minimumhoeveelheid gerecycleerde materialen te gebruiken, zal die vraag echt wel komen. We zien voor hoogwaardig gerecycleerd materiaal nu al prijzen die hoger liggen dan voor materiaal uit fossiele grondstoffen.’
Sluiten van de cirkel
Moerman ziet graag zijn vrachtwagens vertrekken van de fabriek met styreen en nafta die daar zijn geproduceerd. ‘Want dan zie je pas echt het sluiten van de materiaalcirkel, wat betekent dat we het gat in de circulaire markt hebben opgevuld’.
Indaver koestert nu al de ambitie om naar nog grotere volumes te gaan. ‘Op termijn kan dat een miljoen ton zijn. Wij hebben jarenlange ervaring in de afvalmarkt als ontwikkelaar, eigenaar en uitbater van afvalverwerkingsinstallaties. Wij doen, samen met ons moederbedrijf Katoen Natie, naast de reycling onze eigen sortering, voorbehandeling, opslag en transport, maw we ontzorgen reeds een belangrijk deel van de materiaalcirkel. Dat alles maakt ons vrij uniek.’