Staat de toekomst van de betaalmarkt in de startblokken? Welke technologieën stimuleren elektronische betalingen? Zal cash geld verdwijnen? Een dubbelgesprek met de Belgische ‘Digital Champion’ Saskia Van Uffelen en Lead Digital Strategist Cédric Cauderlier.
Betalen jullie vandaag anders dan enkele maanden geleden?
Saskia Van Uffelen: ‘Ook al behoor ik tot babyboomers, het antwoord is ja. Ik heb nog nooit zo vaak online of contactloos betaald. En nu probeer ik om meer mobiel te betalen met mijn smartphone. Ik denk dat mensen een zekere harmonie in hun gewoonten willen bereiken en volgens mij maakt elektronisch betalen daar deel van uit.’
Cédric Cauderlier: ‘Ik bevind me tussen de generaties X en Y. Online betalingen zitten zo goed als in mijn DNA, ook al hou ik van het contact in de winkel. Voor mij is er eigenlijk niets veranderd. Ik vind het goed dat er verschillende betaalmethoden bestaan. Van mij mag alles verbonden zijn, als het maar snel gaat.’
Welke betaalmethoden staan op de rand van de doorbraak? Speelt cash nog een rol?
Cédric Cauderlier: ‘Voor mij behoort cash tot een andere wereld, maar het mag geen rem zijn. We moeten durven veranderen. Er moet meer worden ingezet op mobiele betaalwijzen en op een goede gebruikerservaring.’
Saskia Van Uffelen: ‘Precies. En elektronische betaalmiddelen kunnen data verzamelen om net die gebruikerservaring te verfijnen. Als ik in het bestuur zou zetelen van een leverancier van elektronische betaaloplossingen, zou ik dat op de agenda zetten. De betaalsector is veranderd. Ook voor de spelers in die branche worden data immens belangrijk. Aan de hand van die data kunnen ze een marktplaats creëren die de gebruikerservaring een boost geeft.’
De mentaliteit moet veranderen. Er moet meer worden ingezet op mobiel betalen.
Zijn er op het vlak van betalen nog zaken die jullie verbazen?
Cédric Cauderlier: ‘Zonder twijfel het gebruik van contant geld. De toekomst is aan betaalapps. Om een voorbeeld te geven: in Azië gebeuren 65 procent van de betalingen via de app WeChat in winkels of op straat. In het begin was WeChat geen betaalapp, maar ze biedt nu allerlei extra diensten aan. Het is zo eenvoudig! Want, eerlijk gezegd, betalen is nog altijd de minst aantrekkelijke stap van het aankoopproces.’
Saskia Van Uffelen: ‘We leven in een tijd waarin contant geld plaats moet maken voor digitale oplossingen. Als een bedrijf echt wil veranderen, dan moet het zijn volledige aankoopproces analyseren en zoveel mogelijk vereenvoudigen. Een betaling is niet meer dan een stap zoals alle andere. Een simpel voorbeeld: vandaag scan ik mijn producten in de winkel, maar moet ik uiteindelijk toch nog langs een manuele betaalzuil passeren.’
Waarom wordt er nu plots vaker digitaal betaald?
Saskia Van Uffelen: ‘Ik predik de digitale transformatie al sinds 2011. Maar tot enkele maanden geleden was afstandsonderwijs onmogelijk en algemeen telewerk ondenkbaar. We hebben er jammer genoeg een trigger zoals een virus voor nodig gehad, maar het resultaat is er. De transformatie vindt plaats en ze werkt.’
Cédric Cauderlier: ‘Het is heel eenvoudig: niet de technologie was een rem, maar wel de mentaliteit. Dezelfde fout is gemaakt in het dossier van de contacttracing. Mensen verzetten zich heftig tegen een zogezegd opdringerige app, maar delen wel elke dag alles wat ze doen op sociale media.’
Welke huidige en toekomstige technologieën kunnen het uitzicht van de betaalmarkt bepalen?
Cédric Cauderlier: ‘Alle mobiele technologieën. Waarom heb ik nog een bankkaart nodig als ik een smartphone of een smartwatch heb? Het is tijd om technologieën met elkaar te verbinden en een coherent ecosysteem te vormen.’
Saskia Van Uffelen: ‘De uitdaging is niet de technologie, maar de toegevoegde waarde voor de relatie met de handelaar. Uiteindelijk doet de technologie er weinig toe. Analyseer eerst de situatie op het terrein en werk daarna aan die aspecten die de gebruikerservaring echt verbeteren.’
Betalen met een vingerafdruk of gezichtsherkenning lijkt interessant. Gaat die vereenvoudiging ten koste van onze privacy?
Saskia Van Uffelen: ‘Nogmaals, data zijn het nieuwe goud. Uiteraard in het juiste kader en met gegevensbescherming als absolute prioriteit. Maar laten we de vraag eens positief stellen… Hoeveel mensen worden er geholpen door technologie? Data bieden ook bescherming en nabijheid. In de Scandinavische landen is sociale inclusie een reflex geworden dankzij technologie. Iedereen doet er zijn voordeel mee, zelfs de meest kwetsbare personen bij wie geld en ongecontroleerde uitgaven snel problemen opleveren.’
Cédric Cauderlier: ‘Het privacy-debat is deels nep, zeker als je ziet hoe mensen met hun eigen gegevens omspringen. Er zal altijd iemand zijn die de tekortkomingen van het systeem uitbuit, maar dat is een minderheid. Beschouw dat niet als een reden om de meerderheid te beknotten.’
De uitdaging is niet de technologie op zich, maar de toegevoegde waarde die je kunt stoppen in je relatie met de handelaar.
Schept een meer transparante en digitale betaalmarkt ook economische kansen?
Saskia Van Uffelen: ‘Ja, er is een duidelijk verband. De lockdown bewijst dat: de winkels werden gesloten en de webshops konden niet volgen. Wie dan geen digitale betaalmogelijkheden kan aanbieden, mist een kans. Die nieuwe opportuniteiten vragen wel om extra opleidingen en om een nieuwe benadering van sectoren en competenties. Ze vragen ook om een langetermijnvisie op digitalisering van onze overheid.’
Cédric Cauderlier: ‘De Belgische consumenten zijn niet minder digitaal dan andere, maar we blijven afhankelijk van wat bedrijven aanbieden. Ik stel vast dat meer en meer webshops betalen via Bancontact aanbieden en niet langer met de kredietkaart. Dat is logisch, betalen via Bancontact is de meest gebruiksvriendelijke en veilige oplossing.’