Op de beurs is het essentieel om beleggingen goed te spreiden. Dat kan via een eigen selectie, of met fondsen. In dat laatste geval moeten beleggers wel goed de beheerskosten in de gaten houden.
‘Ondanks de toenemende appetijt voor beleggen, merken we dat er best nog wat terughoudendheid bestaat ten aanzien van de beurs - en dan vooral over hoe te beginnen met beleggen’, vertelt Stijn Ceelen, country manager van Binck België. ‘Nochtans ligt zelfs met de huidige, vrij dure waarderingen van de aandelenmarkten de verwachte langetermijnvergoeding boven de verwachte inflatie. Vandaar dat aandelen zeker een plaats verdienen in elke beleggingsportefeuille. Met de uitdrukkelijke voorwaarde dat aandelen een langetermijngegeven zijn.’
Een belangrijke boodschap daarbij: leg niet alle eieren in één mand, want dan ziet u bij een tegenvaller veel geld in rook opgaan. Het is daarom jammer dat beleggers pijnlijke lessen van de financiële crisis uit 2008 lijken te vergeten, vertelt professor Koen Inghelbrecht, docent beleggingsleer aan de universiteit van Gent. ‘Toen hadden ze vaak een groot deel van hun vermogen in één aandeel belegd, zoals Fortis of Dexia. Dat zie je nu opnieuw. Kijk maar hoe het stormloopt voor biotechaandelen, waar beleggers zich blindstaren op het opwaarts potentieel, terwijl er natuurlijk geen enkele garantie is dat dit zich ook zal realiseren.’
Happy few
Door hun risico’s te spreiden over meerdere aandelen, daalt het risico van de volledige portefeuille. Beleggers kunnen zelf een aandelenselectie maken, of kiezen voor een fonds. Zelf waagt Inghelbrecht zich niet aan stockpicking. ‘Uit academisch onderzoek blijkt dat dit heel weinig toegevoegde waarde heeft. Toch ga ik het mijn studenten ook niet ontraden. Er zijn nog altijd beleggers die consistent beter doen dan de markt, al zijn ze met weinig.’
Ceelen moet lachen bij de vraag of hij tot die happy few behoort. ‘Nee, ook ik ben geen stockpicker. In mijn ervaring hoor je heel vaak de succesverhalen, maar blijft het oorverdovend stil als het over verliezen gaat.’
Beleggingsplannen
Voor Belgen die het niet zo breed hebben, of die over onvoldoende financiële kennis beschikken, is stockpicking sowieso niet het beste idee. Hoe kunnen zij profiteren van de beurs? ‘De voorbije jaren zijn de meeste grootbanken met beleggingsplannen gekomen waardoor je al vanaf 25 euro kunt beginnen’, merkt Inghelbrecht op.
De hoogleraar heeft daar wel een dubbel gevoel bij. ‘Die plannen zijn weinig transparant en hun kostenstructuur kan oplopen tot 2 procent. Dat vreet behoorlijk aan het rendement. Is het plan dan in het belang van de klant, of van de bank? Meer financiële geletterdheid kan dit soort situaties vermijden. Nu beseffen klanten vaak gewoon niet hoeveel kosten ze betalen.’
Online banken helpen de beurs te democratiseren, merkt Ceelen op. ‘Tien jaar geleden hebben ze de beurs betaalbaarder gemaakt voor kleine beleggers, door de torenhoge transactiekosten van de traditionele banken op de korrel te nemen. Vandaag spelen ze een gelijkaardige rol als het gaat over beheerskosten. De meeste onlinespelers vragen geen instapkosten meer en werken bovendien vaak onderliggend met trackers. Dat betekent passief beheer en dus ook lagere kosten dan de 2 à 3 procent die kleine beleggers doorgaans betalen voor een klassiek actief beheerd fonds.’
‘Moedig beleggen in fondsen fiscaal aan’
Er waren zeker tijden dat de overheid de beurs meer genegen was dan vandaag. Denk maar aan de wet-Cooreman-Declercq uit 1982 die een fiscaal voordeel toekende aan beleggers die Belgische aandelen kochten. Professor Koen Inghelbrecht is geen voorstander van een reprise. ‘Omdat het over individuele aandelen gaat, lopen mensen met weinig kapitaal hierbij het gevaar dat ze niet voldoende gespreid kunnen beleggen. Het zou beter zijn om beleggingen in gediversifieerde producten zoals fondsen en trackers fiscaal aan te moedigen, iets wat we trouwens nu al kennen in het derdepijlersparen.’