Revolutionair product uit Silicon Valley: basketbal

Twee minuten en 45 seconden ver in de wedstrijd van de Warriors tegen Memphis, woensdagavond in Oakland, krijgt Stephen Curry de bal toegespeeld, legt hij aan, en doet hij waarin hij de beste is van de hele planeet: een driepunter scoren. Een minuut en 15 seconden later herhaalt hij dat kunstje. Nog eens drie minuten later loopt hij met de bal het veld over, dribbelt hij een keer nonchalant tussen de benen, en gooit hij losjes vanop tien meter naar de ring. Drie op een rij. De Oracle Arena is in extase.

Voor wie Stephen Curry bezig ziet, lijkt het alsof het allemaal vanzelf gaat. Maar hij is de speerpunt van een sportief succes waar een strategie achter schuilt die sterk lijkt op de manier waarop sommige start-ups in de omgeving van niets naar fabelachtige successen zijn gegroeid.

De wedstrijd van woensdagavond tegen Memphis, de laatste van het seizoen voor de playoffs, was een historische. De Warriors wonnen voor de 73ste keer op 82 matchen. Nooit deed een team beter, ook niet de Chicago Bulls van de legendarische Michael Jordan in 1996, tot voor kort beschouwd als de beste collectie basketbalspelers die ooit samen op een veld stonden. Tot de Warriors van Curry die reputatie en dat record van tafel veegden.

De opmars van het team begon in 2010, toen een groep investeerders uit Silicon Valley de op dat moment compleet irrelevante Warriors (de voorgaande 16 jaar hadden ze één keer de playoffs gehaald) kochten voor 450 miljoen dollar. De hoofdinvesteerder is Joe Lacob, durfkapitalist van de bekende investeerdersfirma KPCB, die evenveel ervaring had met basketbalbestuur als u en ik.

Maar in tegenstelling tot veel andere sportbazen die hun team als autocraten besturen – en zichzelf in elke vergaderzaal als de slimste beschouwen – paste Lacob de uit zijn Silicon Valley-carrière geleerde tactiek toe om mensen met een specifieke expertise te betrekken bij de beslissingen rond de ploeg.

‘Als durfkapitalist heb ik 70 bedrijven gelanceerd’, zei Lacob daarover aan de New York Times. ‘Ik heb nagedacht over de manier waarop we raden van bestuur samenstellen en hoe we start-ups financieren. Er hoort een architectuur bij. En ik ben beginnen nadenken over de architectuur die ik zou gebruiken als ik ooit mijn eigen team zou hebben.’ In hetzelfde artikel worden de kantoren van de Warriors omschreven als ‘Google in de NBA.’

Het is typisch aan Silicon Valley om mensen aan te nemen op basis van toekomstig potentieel, eerder dan bewezen prestaties. Lacob stelde een coach aan zonder faam of ervaring, en die maakte na enkele jaren van de Warriors een team dat meer won dan verloor. Toch werd hij ontslagen, want om de ploeg naar het volgende niveau te tillen, had hij iemand anders nodig. Dat werd Steve Kerr, die ook nog nooit een team had geleid op het hoogste niveau (hij maakte wel deel uit van het historische Bulls-team van twintig jaar geleden) maar die de Warriors vorig jaar naar de eerste titel sinds de jaren 70 leidde. Ook de andere managers rond de ploeg werden met die filosofie in het achterhoofd aangeworven.

Die zakelijke aanpak achter de schermen loopt parallel met fenomenale successen op het veld. In het kort, en om in het jargon van Silicon Valley te blijven, komt het neer op: disrupt basketball. Ik ben zeker geen basketexpert, maar in principe is het spel simpel.

Wie van dichtbij scoort, krijgt twee punten, wie van grotere afstand scoort (7,3 meter van de ring, waar in de NBA de lijn ligt, om precies te zijn), krijgt er drie. Hoe meer driepunters, hoe meer kans om wedstrijden te winnen dus. Alleen zijn aan pogingen om drie punten te scoren veel meer risico’s verbonden omdat het zo veel moeilijker is dan de bal van dichtbij in de korf werken.

The Wall Street Journal analyseerde hoe de Warriors in de statistieken doken, met die wetenschap omgingen en hun spel verlegden naar achter de driepuntlijn in plaats van in de buurt van de ring. Dat maakt het veel moeilijker voor tegenstanders, want het is praktisch onverdedigbaar. Conclusie: de Warriors hebben hun sport voorgoed veranderd.

Voor die tactiek heb je wel erg goeie afstandsschutters nodig, en laat de ploeg nu net daarvan de beste twee ooit in huis hebben. Spilfiguur Stephen Curry, die meer dan 400 driepunters scoorde de voorbije 82 matchen (een absoluut record) en Klay Thompson. Alle Warriors samen scoorden dit seizoen ruim duizend driepunters – needless to say: ook een record.

‘Het interessante aan durfkapitaal en een start-ups is dat soms kan blijken dat heel de wereld het mis heeft’, zei Lacob aan The Wall Street Journal. ‘Niemand had ooit een manier van spelen ontworpen rond de driepunter.’

Curry is de man die de Warriors helemaal onweerstaanbaar maakt, en een genot om naar te kijken. Met de glimlach en een schijnbaar gemaakt scoort de 28-jarige zoon van een ex-NBA-speler punten van afstanden die vroeger niemand voor mogelijk hield. De Warriors wekken geen ontzag met de spectaculairste dunks, maar door de precisie waarmee een shot van Curry (amper 1,90 meter groot) na een perfecte boog feilloos door de ring glipt. ‘Hij is de beste schutter die ik ooit heb gezien’, zei basketfanaat Barack Obama.

Stephen Curry, lokale cultheld en internationaal sportfenomeen, was vorig jaar al verkozen tot beste speler. Dit jaar verbeterde hij zijn statistieken op elk vlak. Hij ging van 286 driepunters naar 402 en scoorde gemiddeld 30 punten per match. Onder zijn aanvoering zijn de Warriors in bijna elke match ongrijpbaar voor de andere teams van de liga. (Geheel in de traditie van de streek heeft Curry trouwens ook een techstart-up: Slyce, een platform dat sportfans via sociale media dichter bij hun idolen brengt.)

De vraag is hoeveel van het succes van de Golden State Warrios gebaseerd is op de Silicon Valley-cultuur van de eigenaars, en hoeveel op het buitenaardse talent van Curry. Daarop is moeilijk een antwoord te formuleren. Wat wel zeker is: Curry ontbolsterde pas echt toen vier jaar geleden de toenmalige populairste speler van het team werd getransfereerd om Curry meer ruimte te geven.

Een enorme gok van eigenaar Lacob – het publiek jouwde hem minutenlang uit toen hij het aankondigde. Maar in de achteruitkijkspiegel een briljante zet.