Wissel van de macht

Dat de Parti Socialiste in 2014 buiten de federale regering gehouden werd, konden de Franstalige socialisten nog toeschrijven aan de manoeuvres van N-VA-voorzitter Bart De Wever. Maar dat de partij nu ook uit de Waalse, de Brusselse en de Franse Gemeenschapsregering gebonjourd dreigt te worden, heeft ze alleen aan zichzelf te wijten. De PS betaalt de prijs voor de opeenvolgende graaischandalen waarbij tal van haar mandatarissen betrokken zijn, en voor het onvermogen van voorzitter Elio Di Rupo om schoon schip te maken.

Het cdH, de junior partner in de drie regeringen die Franstalig België rijk is, blaast de coalities met de PS op. De vernedering is compleet. Want als grootste partij in Brussel en Wallonië is de PS het gewend zelf de partners uit te pikken die met haar in het regeringsbootje mochten stappen. Van de leidende partij is de PS het lijdend voorwerp geworden in de politiek in Franstalig België. Ze lijkt helemaal knock-out geslagen door de gebeurtenissen: vanuit het partijhoofdkwartier aan de Keizerslaan in Brussel kwam gisternamiddag alleen maar een surrealistisch communiqué.

Di Rupo mag dat op zijn conto schrijven. Als voorzitter slaagde hij er niet in de kwalijke praktijken uit te roeien. Omdat de machtspositie van de partij, de PS-staat, net op die praktijken is gebouwd.

Is het oprechte morele verontwaardiging die cdH-voorzitter Benoît Lutgen afstand doet nemen van de PS? Het was een mandataris van het cdH die het Publifin-schandaal aan het rollen bracht. Of handelt Lutgen uit vrees bij de volgende verkiezingen mee te worden afgestraft voor de PS-strapatsen? Door nu voor de vlucht vooruit te kiezen kan het cdH de schandaalsfeer van zich afspoelen en met min of meer propere handen naar de gemeenteraadsverkiezingen van 2018 en de parlementsverkiezingen van 2019 trekken. Het is een poging om te garanderen dat niet alleen de extreemlinkse partij PTB de vruchten plukt van de politieke schandalen waarin PS-politici de spil zijn.

Deze coup is ongezien in ons land. De PS wordt uit drie regionale regeringen gewerkt zonder dat er nieuwe verkiezingen zijn geweest. Dat is mogelijk door het mechanisme van de constructieve motie van wantrouwen, waardoor tijdens dezelfde legislatuur een andere meerderheid kan worden gevormd. De boel opblazen is één ding, maar Lutgen moet nu ook met een alternatief komen en met andere partijen een werkbare meerderheid kunnen vormen. Hij kijkt daarvoor in de eerste plaats naar de MR, de Franstalige liberalen. Maar die partij heeft ook haar schandaaltjes, ze is betrokken bij Kazachgate. Aangenomen mag worden dat de verongelijkte PS nu vuile was van de MR zal proberen buiten te hangen. Hopelijk heeft Lutgen het terrein goed afgetast. Want als hij geen andere coalitie in elkaar kan boksen, moet het cdH toch nog twee jaar verder met de PS en dreigt tot 2019 de totale bestuurloosheid in Brussel en Wallonië.

In Franstalig België voltrekt zich een politieke aardverschuiving, die bovendien niet veroorzaakt is door de kiezers. De PS, de voorbije dertig jaar de grootste partij in Wallonië en onafgebroken leverancier van de Waalse minister-president, wordt van de macht verdreven. Die wissel van de macht is heilzaam. Want macht corrumpeert, zoals de PS-schandalen hebben aangetoond. Dat in Wallonië nieuwe politieke krachtsverhoudingen ontstaan, is voor de democratie in het zuiden van het land een goede zaak.