Vagevuur

Maandag begint een nieuwe onderhandelingsronde over de brexit. Europees onderhandelaar Michel  Barnier en de Britse brexitminister David Davis moeten ‘technische’ obstakels opruimen om in september effectief te onderhandelen.

De voorbij weken heeft de Britse regering een resem ‘papers’ gelost met uiteenlopende voorstellen over de brexit. Geen van die voorstellen gaf een eenduidig antwoord op de vragen die de Europese Unie eerst wil uitgeklaard hebben: de omvang van de scheidingsfactuur, het statuut van de EU-burgers na de brexit en wat met de grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek.

De Britse premier Theresa May zit in een lastig parket, zeker nadat ze de vervroegde verkiezingen verloren heeft en daarmee ook haar meerderheid in het parlement is kwijtgespeeld. Bovendien dringt het door dat een ‘harde’ brexit in eerste instantie vooral pijn zal veroorzaken aan Britse kant. 

Zondag lanceerde Labour een voorstel om tijdens de overgangsperiode alles bij het oude te laten tot er een definitief akkoord is over alle modaliteiten van de definitieve scheiding. De grootste oppositiepartij verhoogt daarmee de druk op de regering. Labour zou tijdens die overgangsperiode, ‘zo kort mogelijk, zolang als nodig’, het Verenigd Koninkrijk in de EU houden met alle lasten en plichten.

Naar eigen zeggen wil de grootste oppositiepartij een ‘aanhoudend vagevuur’ vermijden. Volgens Labour is het onmogelijk om tegen maart 2019 én een overgangsregeling te treffen en nog eens een definitief uitgewerkt plan klaar te hebben. Gezien het getreuzel van de Tory-regering sinds de klok in maart is beginnen aftellen kan je hen geen ongelijk geven.

In Europa kijkt men met ongeloof en ongeduld naar de Britse pantomime. Herhaaldelijk heeft de EU laten verstaan dat geen sprake kan zijn van ‘cherry picking’: de krenten uit het brood halen, zeg maar. Dubbelzinnige oplossingen, zoals het behoud van de douane-unie, maken op voorhand geen kans.

Het voorstel van Labour lost fundamenteel niks op, maar haalt de druk weg van de deadline van maart 2019. De discussies kunnen meteen overgaan tot de kern van de zaak. Maar voorlopig is Labour niet aan zet, maar wel premier May. En die blijft naast stoere taal vooral verbazend oppervlakkig over de toekomstige relatie met Europa.

De brexit-adepten krijgen ook stilaan de conjunctuur tegen. Nu consumenten door de koersval van het pond bij stagnerende lonen de levensduurte zien toenemen vertraagt de groei in het Verenigd Koninkrijk, terwijl die op het continent herneemt.

De immigratie neemt spectaculair af, maar dat zet alleen maar de krappe arbeidsmarkt onder druk. Bij tegenvallend economisch nieuws is het nog moeilijk om de harde scheiding met Europa te verkopen.

De onderhandelingsronde in september levert daarom best resultaten op, want eindeloos rondjes draaien met vage voorstellen maakt niemand gelukkig. De Britten vragen ‘soepelheid’ van de Europese tegenpartij. Het zou goed zijn dat Europa duidelijkheid van de Britten vraagt.