Hoe zwaar weegt de banksector in de Maltese economie?
Malta is met een bruto binnenlands product (bbp) van ongeveer 8 miljard euro een van de kleinste economieën in Europa. Het land heeft evenwel een grote banksector. De totale activa van de Maltese banken zijn goed voor 639 procent van het bbp, blijkt uit een rapport van de Europese Centrale Bank (ECB). Daarmee is het gewicht van de Maltese banksector het op een na grootste, na Luxemburg (1.579% van het bbp). De perikelen in IJsland (met Kaupthing) en Cyprus (grote blootstelling aan Griekenland) hebben aangetoond waartoe zo’n grote afhankelijkheid kan leiden als banken in de problemen komen. Maar in tegenstelling tot Cyprus en IJsland wordt Malta’s banksector vooral gedomineerd door buitenlandse spelers, zoals bijvoorbeeld HSBC of Deutsche Bank. Het gewicht van de lokale banken ligt een pak lager. Die zijn ongeveer twee keer zo groot als het bbp, minder dan het gemiddelde in de eurozone. Ter vergelijking: in Cyprus waren de lokale banken tijdens de bail-out goed voor meer dan 400 procent van het bbp.
Wie controleert de banken in Malta?
Drie grote banken vallen onder rechtstreeks toezicht van de ECB. Het gaat om HSBC Bank Malta, Bank of Valletta en Deutsche Bank Malta. Het trio werd grondig doorgelicht tijdens de Europese stresstests vorig jaar. Daaruit bleek dat hun kapitaalbuffers voldoende groot zijn om eventuele schokken op te vangen. De andere banken in Malta worden gecontroleerd door de lokale regulator MFSA (Malta Financial Services Authority).
Hoe gezond is de Maltese banksector?
Als we het recentste World Economic Forum’s Competitiveness Report mogen geloven staat de Maltese banksector in de top 10 van de gezondste banksectoren in de wereld. Volgens het ratingbureau Fitch zijn de belangrijkste lokale banken voldoende gekapitaliseerd. In juni 2014 bedroeg hun kernkapitaalratio (Tier1) 11,08 procent. Voor de hele banksector is dat 25,8 procent. Volgens een recent rapport van het IMF hebben de belangrijkste lokale banken in Malta ‘een voorzichtig businessmodel’, dat gebaseerd is op het ophalen van spaargeld en het verschaffen van kredieten aan de lokale markt’. Daarbij staat meer spaargeld geparkeerd dan wordt uitgeleend. Die zogenaamde loan-todepositratio bedraagt ongeveer 66 procent, aldus Fitch. ‘De solvabiliteits- en liquiditeitsratio’s liggen in lijn met het EU-gemiddelde, zowel voor de buitenlandse als binnenlandse spelers’, zegt het IMF. Volgens het IMF mogen de banken echter niet op hun lauweren rusten. Ook plaatste de instelling een kanttekening bij het hoge aantal leningen met terugbetalingsproblemen (9,5%).
Volgens Europese regels zijn deposito’s gegarandeerd tot 100.000 euro per rekeninghouder, per bank. Wat als het garantiefonds te weinig geld heeft?
De landen van de Europese Unie moeten in back-upfinanciering voorzien, maar ze zijn vrij om te bepalen hoe ze dat organiseren. In België beschikt het beschermingsfonds voor deposito’s en financiële instrumenten over 2,5 miljard euro. Als meer nodig is om de depositohouders te vergoeden, schiet de schatkist het geld voor. De financiële sector moet dat bedrag later terugbetalen. In Nederland keert de centrale bank geld uit en vordert ze die som terug van de banken. Het Maltese beschermingsfonds heeft voor 18,4 miljoen euro activa, blijkt uit het jaarverslag. Voorts hebben de Maltese banken 71 miljoen euro extra toegezegd. Het is niet duidelijk wat er gebeurt als het fonds te weinig middelen heeft. Bij de Maltese regulator was gisteren niemand bereikbaar voor commentaar.
Zijn Nemea en MeDirect met elkaar te vergelijken?
Beide vallen onder het Maltese depositogarantiestelsel. MeDirect is een Belgisch bijkantoor van de Maltese Mediterranean Bank. Dat maakt dat de bank onder het toezicht van de Belgische regulatoren (FSMA en NBB) staat. Je opent er ook een Belgische rekening, terwijl dat bij Nemea een Maltese rekening is.
Dat betekent dat je die rekening zelf moet aangeven in je belastingaangifte, terwijl MeDirect automatisch belastingen inhoudt. Overigens heeft MeDirect bij de NBB een aanvraag ingediend voor een Belgische banklicentie. Als het die licentie op zak geeft, zal het onder het Belgische depositogarantiestelsel vallen.
