In 2006 kregen welgeteld 2.707 werknemers een begeleiding na individueel ontslag. Vorig jaar waren er dat al 11.093, ruim vier keer meer. Dat blijkt uit cijfers van Federgon, de beroepsvereniging boven de outplacementkantoren.
Ook tegenover 2015 bleef outplacement na individueel ontslag toenemen met bijna 7 procent.
De toename van het aantal outplacementbegeleidingen is te wijten aan de gewijzigde wetgeving. Aanvankelijk was outplacement een voorrecht voor kaderleden. Bedienden en zeker arbeiders, konden er meestal niet op rekenen. Ondertussen is outplacement ‘gedemocratiseerd . En is de begeleiding na een individueel ontslag een verplichting geworden voor steeds meer werknemers.
Zo is outplacement sinds begin vorig niet langer vrijblijvend voor wie recht heeft op een opzegvergoeding van 30 weken en meer. Het gaat om werknemers met minstens negen loopbaanjaren bij dezelfde werkgever. Een werknemer is verder verplicht om op het aanbod in te gaan als hij 45 jaar is of ouder en hij minstens één jaar anciënniteit heeft.
Collectief ontslag
Omgekeerd, daalde het aantal begeleidingen na collectief ontslag vorig jaar met de helft tegenover 2015 tot 3.083. ‘Een logisch gevolg van de verbeterende conjunctuur’, zegt Herwig Muyldermans, de algemeen directeur van Federgon. ‘In 2015 zat het collectief ontslag van Ford Genk nog in de cijfers. Vorig jaar waren er beduidend minder collectieve sluitingen’.
De cijfers van Federgon bevatten alleen de begeleidingen door privé-outplacementkantoren. In Wallonië wordt het gros van de tewerkstellingscellen na collectief ontslag beheerd door Forem, de Waalse tegenhanger van de Vlaamse Dienst voor Arbeidsbemiddeling ( VDAB).
Nog een opvallend gegeven: in het eerste kwartaal van dit jaar daalde zowel het aantal individuele als collectieve begeleidingen, dankzij de betere conjunctuur.
Nieuwe, maar ook andere job
Op langere termijn verwacht Muyldermans grotere verschuivingen op de arbeidsmarkt. ‘Ik verwacht grotere aanwervingen maar ook grotere collectieve ontslagen en dan vooral voor werknemers wiens functie overbodig is geworden zoals bij de warenhuizen of de banken. Outplacementkantoren zullen zich steeds meer toeleggen op een heroriëntatie naar een andere job. Een ontslagen werknemer kan steeds minder verwachten dat hij bij een andere werkgever nog dezelfde job zal uitoefenen’.
Outplacement zal steeds meer neerkomen op een heroriëntatie naar een andere functie.
Effect
Een enquête die onlangs werd uitgevoerd door CERTO, een samenwerking tussen de VDAB en Federgon, bij bijna 1.200 werknemers die in 2016 een outplacement begeleiding kregen, leert dat 49 procent - drie maanden na de beëindiging van de begeleiding - een andere job had. Merk wel op dat deze enquête slechts werd beantwoord door een derde van de 3.883 werknemers die vorig jaar een begeleiding kregen via een outplacementkantoor met het CERTO-kwaliteitslabel. De bevraging leert dat de meest kwetsbare groepen op het vlak van uitstroom naar werk de laaggeschoolden (uitstroom van 39 procent) en de 50-plussers (38 procent) zijn.
Andere vraag is of de geactiveerde werknemers alleen een tijdelijke job vonden, dan wel een nieuwe baan voor een langere termijn. Daarover biedt de bevraging van CERO geen uitlsuitsel. Op basis van een recent ontwikkelde vragenlijst, raamt de HR-dienstverlener Acerta dat meer dan de helft van de begeleide werknemers een duurzame tewerkstelling vindt. Maar wel met deze deze kanttekening. ‘We zien wel dat mensen eerst experimenteren met tijdelijke opdrachten, wat helpt om nadien te landen in een duurzame job’, zegt de woordvoerster van Acerta, Sylva DeCraecker.
WAT ALS U NIET OP HET AANBOD TOT OUTPLACEMENT INGAAT?
U zou kunnen overwegen om niet op het aanbod tot outplacement in te gaan. Maar dat is niet zo'n verstandige keuze omdat er dan sancties dreigen. U moet verschillende situaties onderscheiden.
1. U wordt ontslagen en u hebt recht op een opzegvergoeding van 30 weken. In dit geval is de werkgever verplicht om outplacement aan te bieden, ongeacht uw leeftijd. In ruil mag hij van uw opzegvergoeding vier weken loon in mindering brengen. U hebt er daarom alle belang bij om op het aanbod in te gaan. Want onrechtstreeks betaalt u de begeleiding natuurlijk zelf. De Rijksdienst voor Arbeidsvoorziening (RVA) kan evenwel geen sancties opleggen, als u het aanbod zou negeren.
2. U wordt ontslagen op het ogenblik dat u minstens 45 jaar bent. Tegelijkertijd hebt u bij die werkgever een anciënniteit van minstens een jaar en is hij u een opzegvergoeding verschuldigd van minder dan 30 weken. In dit geval moet de werkgever outplacement aanbieden én moet hij u de volledige opzegvergoeding uitbetalen. U bent verplicht om op het aanbod in te gaan. Doet u dat niet, dan kan de RVA uw recht op werkloosheidsuitkeringen opschorten.
3. U wordt ontslagen in het raam van een collectief ontslag. Dan is de werkgever verplicht een tewerkstellingscel in te richten. Ook dan riskeert u geen werkloosheidsvergoedingen te ontvangen als u zich niet in de tewerkstellinsgcel inschrijft of niet op het aanbod tot collectief outplacement ingaat.
