Belg maakt coolste radio van New York

Hij is niet de eerste uit een bekend ondernemersgeslacht die buiten de lijntjes kleurt door kunst te gaan studeren.

Maar de zakenmicrobe besmette uiteindelijk ook François Vaxelaire, kleinzoon van de gelijknamige Quick-oprichter en jarenlange sterke man achter de distributiegroep GIB (GB, Inno, Bon Marché). Hoe anders kan je het succes verklaren van The Lot Radio, een onafhankelijk online radiostation dat vanop een verlaten stuk grond in Brooklyn in geen tijd naam maakte?

Het levende bewijs staat voor ons als Vaxelaire - gezeten op een van de kerkbanken die hij van de buren heeft gekregen - enthousiast het verhaal van zijn radio vertelt. ‘Zie je die man daar? Dat is DJ Harvey, een levende legende die vanavond in een grote club in New York speelt. Hij kwam eens kijken naar mijn radio, misschien speelt hij een volgende keer hier.’ De muziekfanaat in Vaxelaire kijkt geïntrigeerd naar de oudere dj die in de zon een praatje maakt. ‘Ik had nooit gedacht dat ik na één jaar al zo ver zou staan. Ik heb nu stress over de volgende stappen die ik moet bedenken: meer events, en wie weet een jaarlijks festival buiten de stad.’

Het is een heel ander soort stress dan toen Vaxelaire op het idee van The Lot Radio kwam. ‘Ik ben zeven jaar geleden van Brussel naar hier verhuisd. Ik studeerde media aan de New School en werkte vijf jaar als freelanceproducer in multimedia: video’s, fotografie,... Boeiend, maar ook lastig in een competitieve stad als New York. Net toen ik een crisismoment kende en overwoog terug te keren naar België, zag ik een bordje met ‘te huur’ hangen op deze plek. Ik wist het meteen.’

Magische plaats

Deze plek, dat is een kleine driehoek tussen drie straten in Williamsburg, het Ground Zero van de hipsters in Brooklyn. Vaxelaires lapje ligt net buiten het intussen fel gecommercialiseerde hart van Williamsburg, tussen oude loodsen vol graffiti en een kleine kerk. Het authentieke Williamsburg zeg maar, met een nog onbelemmerd zicht op Manhattan aan de overkant van de East River. ‘Dit is een magische plaats. Beroemd in de buurt omdat ze vijftig jaar lang verlaten was.’

Totdat Vaxelaire er een zwarte scheepscontainer neerpootte en er in grote letters The Lot Radio opschilderde. De ene helft van de container werd een radiostation, de andere helft een kiosk die koffie, bier en wijn serveert voor wie even in openlucht wil uitblazen bij muziek van de dj.

Klinkt simpel, maar dat was het allerminst. ‘Ik heb negen maanden lang met de stadsdiensten moeten vechten om een container op braakliggend land te mogen zetten en koffie te serveren. Elke dag ben ik bij hen langsgelopen, want ik was ervan overtuigd dat de radio een goed idee was. De alcohollicentie duurde nog langer. Vergeet dus maar dat het vlot zakendoen is in de VS. Maar het moest in New York gebeuren of nergens.’

De kiosk is nog maar een bijkomstigheid. Een ‘pain in the ass’, lacht Vaxelaire. ‘Ik had iets nodig om de radio zelfbedruipend te maken, want ik weiger elke reclame op de radio. Muziek ligt mij te na aan het hart. Gelukkig bleek de kiosk een succes: na een maand waren we al break-even.’

Intussen heeft hij zeven mensen in dienst. ‘Iedereen komt hier langs: niet enkel zogezegd coole mensen, maar ook toeristen, moeders met kinderen, de postbode. Zelfs de pastoor komt koffie drinken, terwijl ik bang was dat zijn kerk ging klagen over de muziek. Hij is net blij dat hier eindelijk iets gebeurt. Een geldmachine is het niet - dat was nooit de bedoeling - maar wel een gezonde business.’

Een business die Vaxelaires droom mogelijk maakte. ‘Muziek is mijn passie. Ik ging hier naar vele concerten, maar merkte dat er in New York geen enkele goede online radio was, zoals NTS in Londen of Red Light Radio in Amsterdam. Dj’s bieden daar een platform voor opkomende muziekscenes. Een week na mijn start begonnen mensen al langs te komen.’

Intussen bieden zich meer potentiële dj’s aan dan Vaxelaire plaats heeft in zijn schema. Hij en zijn zakenpartner - een ervaren dj - blijven daarnaast de kalenders van de grote clubs screenen in de hoop af en toe een mooie naam te strikken. De voorbije maanden kwamen onder anderen Sampha, Four Tet, Reggie Watts en Gilles Peterson spelen.

Twee uur poëzie

Wie een slot van twee uur weet te bemachtigen, krijgt volledige vrijheid. ‘Als iemand bizarre Japanse funk uit de jaren 60 wil spelen, mag dat perfect. Zelfs als slechts twee mensen luisteren. Ooit heeft iemand twee uur poëzie voorgelezen. Dat is meteen de reden dat wij geen luistercijfers publiceren: wij redeneren zo niet.’

Het klinkt allemaal idealistisch. Nostalgisch ook, ‘naar een bijna volledig verdwenen New York waar mensen creatieve dingen deden om anderen plezier te verschaffen’. Zo omschreef Brooklyn Magazine het toen Vaxelaire onlangs de lijst van Brooklyn 100 Influencers haalde. ‘Dit is ook compleet utopisch’, erkent hij. ‘Ik wil bewijzen dat het mogelijk is onafhankelijk en authentiek te blijven, ook al is het duur om een business te starten in New York. Dit is niet het zoveelste grote commerciële project in de buurt, en net dat bevalt de buurtbewoners.’ Ook The New York Times pikte zijn verhaal al op.

De hele buurt lijkt intussen de Belg te kennen. Vaxelaire moet regelmatig dag zeggen tegen voorbijgangers. Het voelt als een bevrijding voor de telg uit de bekende ondernemersfamilie. ‘Het is niet altijd makkelijk die naam te dragen. Er is druk, en dan ging ik nog eens kunst studeren. Met het succes van The Lot Radio is een last van mijn schouders gevallen.’

Maar voor stilzitten is er geen tijd. Vaxelaire broedt op events met livemuziek, zoals de concerten die hij onlangs organiseerde om geld op te halen voor de restauratie van het kerkorgel. Op de nationale feestdag - 4 juli - kwamen ruim 2.000 mensen af op zijn gratis ‘block party’.

Krijgt The Lot Radio nog filialen in andere steden? ‘De radio is een onderdeel van deze buurt. Ik kan niet zomaar met mijn container in L.A. opduiken. Als een goede partner in Detroit opduikt, is het daar misschien mogelijk. Maar ik wil geen keten worden. Dan zou ik het respect van de luisteraars verliezen.’ En net om die idealen is het Vaxelaire te doen.

www.thelotradio.com