Volgens de jongste tussenstand telt België 290 wijndomeinen. Wij selecteerden er vier waar wijn en toerisme harmonieus samenvloeien, van Maaseik tot Dinant.
1 | Aldeneyck, Maaseik
Chardonnay aan de Maas
Op hetzelfde kiezel- en grindland aan de Maas waar monniken al in de achtste eeuw wijnranken plantten, maakt Karel Henckens vandaag wijnen die met hun precisie en finesse tot de beste van België behoren. Zo heeft het domein van tien hectaren een reputatie voor de finesse waarmee het drie pinot-rassen (blanc, gris, noir) verbouwt: de houtgerijpte pinot gris uit 2022 kreeg zopas een award van de gids Gault&Millau.
Het dorpje Aldeneik, een deelgemeente van Maaseik, maakt deel uit van het bijzondere stukje terroir van de Maasvallei. Het grensgebied aan de rivier - aan de overkant zie je Nederland liggen - blijkt een microklimaat te vormen: dit is het droogste en warmste deel van België. De vallei is een magneet voor fietsers en wandelaars. Zo leidt de wandeling Aldeneik Rivierpark Maasvallei 7,4 kilometer langs akkers en de Maas. Ook langs de wijngaarden van het domein is het mooi wandelen. De fietsknooppuntenroute Limburg - knooppunt 24/25 - komt voorbij het wijndomein. En voor wie met de boot komt aanvaren: een perceel chardonnay ligt naast de jachthaven op de Maas.
Elke vrijdag en zaterdag opent het domein zijn wijnbar met terras: het domein maakt elf verschillende wijnen, zodat er wel wat te proeven is. Voor de honger zijn er kaas- en charcuterieplanken. Op die twee openingsdagen houdt Aldeneyck ook rondleidingen met een degustatie in de chique wijnlounge, met uitzicht op de wijngaard. Op zondag 8 september, de dag van Aldeneiker Kermis, is het wijnfeest bij Aldeneyck, met bezoek aan de wijngaard, degustaties en livemuziek.
| Adres | Hamontweg 81, 3680 Maaseik
| Tel. | 089 56 41 02
| Website | wijndomein-aldeneyck.be
| Reservatie | Aangeraden
2 | Marsnil, Heers
Biodynamische vierkantshoeve
Het ‘Marsenil Velt’ staat al op landkaarten uit 1660 vermeld als een bijzondere plek in het Limburgse dorp Heers, als eiland van mergelgrond (‘ille’) in een moerasgebied (‘Mars’). Het veld gaf ook zijn naam aan de familie Vanmarsenille. Zij baten in een vierkantshoeve uit 1799 een bed en breakfast uit met negen gastenkamers. Achteraan in de tuin staat een vakantiewoning met vier slaapkamers. Op iets meer dan twee hectaren van de mergelgrond rond de boerderij begon Adriaan Vanmarsenille in 2014 een biodynamische wijngaard. Ook al is dat een kleine oppervlakte, toch ging de wijnmaker er aan de slag met heel uiteenlopende rassen, van chardonnay en pinot noir tot auxerrois, riesling, gewürztraminer en merlot. Omdat hij sommige wijnen rijpt op eik en andere in inox vaten blijven, levert dat een uitgebreid assortiment van veertien cuvees op, waaronder een houtgerijpte merlot, een zeldzaamheid in België. De wijnwinkel van Marsnil is doorlopend open.
Frederik Cornelis, de tweelingbroer van wijnmaker Adriaan, is dan weer de chef van het gastronomisch restaurant van Marsnil. Hier eet je, met uitzicht op de tuin, gerechten die door Gault&Millau bedacht zijn met een mooie score van 13,5/20. In juli en augustus serveert Marsnil bij mooi weer op donderdag en zaterdag een viergangendiner (70 euro) in de wijngaard. Bij elke gang komen aangepaste wijnen van het domein (40 euro voor vijf glazen). Als het weer tegenvalt, wijkt het diner uit naar het restaurant.
Langs de hoeve lopen bewegwijzerde wandelingen van onder meer 5 en 8,2 kilometer. Ook de fietsknooppunten 158 en 160 lopen langs het dorp - van hieruit kun je naar het Kasteel van Heers of de doorkijkkerk in cortenstaal in Borgloon. Op 1 en 15 september houdt Marsnil een wijngaardwandeling: een gegidste wandeling met zeven degustatiemomenten. En vanaf midden september tot eind oktober kun je op het domein de oogst helpen binnen te halen.
| Adres | Batsheersstraat 35, 3870 Heers
| Tel. | 011 48 51 77
| Website | domeinmarsnil.be
| Openingstijden restaurant | Donderdag-, vrijdag- en zaterdagavond
3 | Château de Bioul
Picknick in de kasteeltuin
Met zijn dikke natuurstenen muren, statige oprijlaan en spitse torens domineert dit kasteel het centrum van het dorpje Bioul, 25 kilometer onder Namen. Sinds 1904 is het chateau uit de elfde eeuw in handen van de familie Vaxelaire, bekend van de distributiegroep GIB. Vanessa Vaxelaire en haar man Andy Wyckmans plantten op de velden rond het domein in 2009 de eerste wijnstokken. Op de elf hectaren groeien onder meer johanniter, muscaris en pinotin. Het zijn zogenaamde interspecifieke druiven: ze lijken op bekende rassen als riesling, muscat en pinot noir, maar zijn resistenter tegen schimmels. De familie heeft na vijftien jaar het wijnmaken echt wel in de vingers. Zo bekroonde Gault&Millau de rosé schuimwijn Brut de Bioul recent met een award. In een blend van witte druiven zit een rokerige toets, de rode Cortil Braco is dan weer zacht en fruitig.
De familie zet haar immense kasteel ook in voor evenementen en wijntoerisme. Zo kun je hier in de zomer een interactieve tour met degustatie door het kasteel en de wijngaarden maken (van donderdag tot zondag, van 11 tot 18 uur). Tijdens die wandeling is te merken dat Bioul een erkenning als biologisch wijndomein op zak heeft: de hagen, kruiden en bijenkorven in de wijngaard bevorderen de biodiversiteit.
Wie vooraf, via de website, een mand bestelt, kan daarna picknicken in het park. En ook het park zelf is de moeite - voor die wandeling heeft het domein een audiotour in petto.
| Adres | Place de Vaxelaire 1, 5537 Bioul
| Tel. | 071 79 99 43
| Website | chateaudebioul.be
| Reservatie | Aangeraden
4 | Château Bon Baron
Bekroonde pionier
Al ruim twintig jaar behoort dit domein in Sorinnes, een deelgemeente van Dinant, tot de Belgische top. De twaalf cuvees van Bon Baron vallen geregeld in de prijzen. Zo hebben de rode wijnen, gemaakt van pinot noir en acolon, een sterke reputatie. Sabato riep dan weer de rosé schuimwijn La Baronne Brut Nature uit tot ‘absolute favoriet’. Die reputatie verwierf de familie Van der Steen stap voor stap. Ze begonnen in 2003 met een kleine wijngaard voor hun huis en breidden later uit met stokken die ze op vijftien hectaren aan de Maas plantten. Bon Baron weet mooie resultaten te halen met heel uiteenlopende druivenrassen, van chardonnay tot auxerrois.
In de zomer biedt Bon Baron elke dag tours aan. Sommige rondleidingen beperken zich tot de wijnmakerij, andere trekken ook langs de wijngaard. Die ervaringen kunnen worden uitgebreid met een degustatie en een etentje in een van de restaurants in de buurt. Liefhebbers kunnen ook komen helpen bij de oogst - op de website staan de data.
| Adres | Zoning de la Voie Cuivrée 41, 5503 Dinant (Sorinnes)
| Tel. | 0497 70 03 03
| Website | chateaubonbaron.com
| Reservatie | Verplicht
| Tip | Op elf kilometer van het domein liggen de mooie tuinen van het domein van Freÿr in Hastière - die zijn tot eind augustus open van dinsdag tot en met zondag, van 11 tot 17 uur