Over één klein stukje Frankrijk heeft president Macron helemaal niets te zeggen, wél de Deense koningin Margrethe II. Welkom op Château de Cayx in Cahors.
Ze schildert zelfs eigenhandig de aquarellen die op het etiket van de magnumflessen staan! En volgend jaar, wanneer koningin Margrethe II van Denemarken haar tachtigste verjaardag viert, zal het Franse wijnkasteel Château de Cayx een speciale 'Cuvée Octante' uitbrengen.
Dat chateau in Luzech, in het Franse arrondissement Cahors, is al sinds 1974 eigendom van de Deense koninklijke familie. Dat heeft alles te maken met wijlen prins Henrik, de man van Margrethe II. De Deense prins, die tot zijn grote frustratie nooit de titel van 'koning' mocht dragen, keerde dankzij het wijngoed een beetje terug naar zijn heimat.
Henrik werd immers nabij Bordeaux geboren als graaf Henri Marie Jean André de Laborde de Monpezat. Opgroeien deed hij deels in de Franse kolonie Vietnam, waar zijn vader plantages beheerde, deels in de Vallée du Lot. Daar bezat zijn familie een rist landerijen en wijngaarden, onder meer ook Domaine du Cayrou, op amper 15 kilometer van het Château de Cayx.
Als diplomaat in Londen maakte Henri de Deense kroonprinses het hof, waardoor hij finaal in Kopenhagen belandde en Henrik werd. Het koppel huwde in 1967, vijf jaar later werd zijn vrouw koningin.
Bucolisch vakantieplekje
Volgend jaar, wanneer koningin Margrethe II van Denemarken haar tachtigste verjaardag viert, komt er een speciale 'Cuvée Octante' uit.
In het paleis in Kopenhagen voelde Henrik zich maar weinig erkend. Door de eigenaardigheden van het protocol mag de gemalin van een Deense koning zich koningin noemen. Maar de echtgenoot van een koningin blijft prins. Gelukkig kon hij zich af en toe terugtrekken in het 15de-eeuwse versterkte kasteel dat uittorent boven een meander van de Lot.
Koningin Margrethe II en haar prins restaureerden het Château de Cayx en brachten er hun vakanties door. Maar voor Henrik - die in februari 2018 overleed - was het domein veel meer dan een bucolisch vakantieplekje. Hij was actief betrokken bij het wijnproces en verklaarde geregeld dat hij de ziel van een wijn- en landbouwer had.
Bisschoppelijke brief
De appellatie cahors is een van de oudste wijnherkomstbenamingen: al in het Gallo-Romeinse tijdperk floreerde de wijnbouw in het huidige departement Lot, in het zuidwesten van Frankrijk. De 'zwarte wijnen', refererend aan hun intense kleurspiegel, waren zeer populair. Een van de eerste officiële verwijzingen naar wijn uit Cahors staat op een brief uit de 7de eeuw: de bisschop van Verdun dankt zijn collega uit Cahors voor de tien vaten wijn die hij cadeau kreeg.
Die uitstekende reputatie bleef eeuwenlang intact. Maar vanaf het einde van de 19de eeuw voltrok zich catastrofe na catastrofe. Rond 1880 decimeerden de druifluis en andere wingerdziekten het druivenareaal. Cahors werd een plek waar nagenoeg alleen nog bulkwijn werd geproduceerd.
Renaissance
De komst van de koninklijke familie van Denemarken op het Château de Cayx luidde het begin in van de langzame renaissance van de cahorswijnen. Het was vooral prins Henrik die deze historische wijngaard, die al in de 14de eeuw bekend was, weer wilde laten herleven.
Onder zijn impuls werden de wijnfaciliteiten getransformeerd en werd de 24 hectare aanplant vernieuwd. Hij deed daarbij een beroep op de oenologen van Vinovalie, een groep die 400 Franse wijnmakers overkoepelt en een omzetcijfer realiseert van 48 miljoen euro. De vader van prins Henrik was trouwens een van de stichtende leden van deze wijncoöperatie.
Ook na Henriks dood zal de vernieuwingsoperatie worden voortgezet. 'In de kelders van het kasteel experimenteren we vandaag met micro-vinificatie van de negen verschillende terroirs die onze wijngaard telt', zegt directeur Jacques Tranier. 'Via tien tanks van 50 hectoliter kunnen we de negen beste percelen van de wijngaard selecteren en individueel vinifiëren en op vat opvoeden, aangepast aan het specifieke terroir.'
Het Château de Cayx maakt bovendien deel uit van het strategisch plan Biovalie 2025. 'Dit jaar hopen we Cayx te laten certificeren als 'Haute-Valeur Environnementale'-domein, een ecologische certificatie', zegt Tranier. 'We hebben ons geëngageerd om het gebruik van scheikundige producten, zowel op de planten als in de bodem, zoveel mogelijk te beperken.'
Fout geïnterpreteerd
Toch kampen cahorswijnen nog altijd met een perceptieprobleem. 'Historisch staan de cru's uit Cahors bekend als krachtige wijnen met veel kleur, wat vaak wordt geïnterpreteerd als rustieke of vegetale wijnen', zegt Tranier. 'Dat klopt nochtans niet meer.
We beheersen onze opbrengsten en slagen erin mooie, mature wijnen voort te brengen. Op die manier kunnen we méér aroma's van rijp fruit verkrijgen, terwijl we toch een mooie frisheid in de mond behouden.' Koningin Margrethe II van Denemarken mag gerust zijn: die Cuvée Octante volgend jaar zal kracht met een zijden textuur combineren.
Wijnen Château de Cayx
Château de Cayx, Les Marches de Cayx 2014
KLEUR: rood.
DRUIVEN: malbec, merlot.
PRIJS: 13,95 euro.
Houtloze instapwijn die een toets merlot meekreeg en vooral jong en koel gedronken moet worden. Robijnrood, met de geur van rood/zwart pitfruit, een lichte kruidigheid en zoete drop. Mediumvlezig in de mond, heel toegankelijk, met impressies van kersen, aalbessen, bramen en zoethout. Milde tannines en vieve fraîcheur. Kruidig staartje. Op korte termijn schenken.
Château de Cayx, 2014
KLEUR: rood.
DRUIVEN: malbec, merlot, tannat.
PRIJS: 24,95 euro.
Deze voor 85 procent uit malbec samengestelde cuvée komt van druiven uit wijngaarden met kleiachtige kalkbodem rond het kasteel. Na 15 maanden vatverblijf resulteert dat in een donkergekleurde wijn met de geur van steen- en pitvruchten en gedroogde specerijen. Verrassend versmolten en elegant in de mond, vol cacao, zoethout, geroosterde noten en gekonfijt fruit. Vanillestaartje.
Château de Cayx, Cuvée Majesté 2014
KLEUR: rood.
DRUIVEN: malbec.
PRIJS: 39,98 euro.
De topcuvée, naar aanleiding van de 75ste verjaardag van de Deense koningin, gemaakt van de beste malbecs die 16 maanden op nieuwe eik logeerden. Een nog paarsrode kleur en gesloten boeket met aroma's van cederkruiden, vanille, tijm en donker fruit. Nog heel gespierd en geconcentreerd - dus zeker decanteren - met een fumé eik-en cedertoets, gekonfijt zwart fruit, chocolade en elegante tannines.
Te koop bij Magnus Kwaliteitswijnen (Deurne, Kontich, Leuven, Zaventem), tel. 03/326.55.33, www.magnuswijnen.be