‘Ik zoek een wijnhuis waar veel vrouwen werken, want ik ben nog altijd vrijgezel.’ Zo liet de Zwitserse kaasmaker Urban Kaufmann aan een wijnconsultant weten dat hij wijnbouwer wilde worden. Zes jaar later gooien Kaufmann en zijn - jawel - vrouw Eva Raps hoge ogen met hun wijndomein in Duitsland.
'Ik praat een woordje Vlaams, hoor.' Urban Kaufmann ziet me verbaasd kijken en lacht breeduit. 'Tja, mijn grote passie was eigenlijk duivenmelken. Ik hoef je niet te zeggen dat België daarin tot de wereldtop behoort. Ik had heel veel contact met Vlaamse duivenmelkers.'
De wijnen van Kaufmann en Raps doen al heel wat harten van rieslingliefhebbers harder slaan.
Toeval, een woord dat wel nog meer zal vallen in dit wijnverhaal. Zo scheelde het niet veel of ik zat hier met twee kaasmakers aan tafel. Kaufmann werkte jarenlang aan de top van de Zwitserse appenzeller-kaasproductie. Hij leidde tot 2013 een grote kaasmakerij. En Eva Raps, vandaag zijn echtgenote, viel ook wel voor dat lekkers. 'Bij een bezoek aan Bordeaux ontdekte ik een kaasrestaurant. Onder het restaurant kon je de rijpingskamers met de kazen bezoeken. Dat was hemels voor mij. Maar toen ik mijn vrienden over mijn kaasplannen sprak, was niemand enthousiast.'
Nog steeds onafhankelijk van elkaar sloeg de wijnmicrobe toe. 'Ik was eerst een tijd in de restaurantbusiness aan de slag, maar vond dan een job bij een Duitse wijnhandel', zegt Raps. 'Een totaal nieuwe wereld ging voor me open. Ik ontmoette veel wijnmakers, trok naar beurzen... Zo kwam ik toevallig in contact met VDP, het Verband Deutscher Prädikats- und Qualitätsweingüter. Zeg maar de belangenvereniging van de topwijnmakers in Duitsland.
In 1997 begon ik er te werken. Ik voelde me er helemaal op mijn plaats: topwijnen proeven en promoten, events en proeverijen organiseren, good food. Ik zat te midden van zowat 200 wijnmakers en hun wijnen.' Raps schopte het tot de top van het VDP.
Te koop
Honderden kilometers verder, in Zwitserland, ontlook nóg een wijndroom. 'Ik kon ook als kaasmaker al echt genieten van een goed gemaakte wijn', zegt Kaufmann. Stilaan kwam de zin om ook zelf wijn te maken.
Ik las boeken, volgde WSET-wijncursussen. En ik keek stilaan uit naar een eigen Weingut. In Zwitserland was een wijnmakerij kopen niet aan de orde. Die blijven steevast in familiebezit. Mijn eerste verkenning bracht me in 2011 naar Piemonte, meteen naar Alba. Ik was gek van de nebbiolo- en barbera-druif. Maar het klikte niet met de taal en de mentaliteit daar. Wat later vond ik in Zwitserland een wijnmakerij waar ik dagelijks in de namiddag kon helpen. In de wijngaarden stond alleen spätburgunder.'
En toen - zeven jaar geleden - bracht het lot hen samen. 'In 2012 vroeg ik een wijnconsultant, actief in de verkoop van domeinen, of hij geen goede wijnmakerij te koop wist staan', vertelt Kaufmann.
Waarop Raps aanvult: 'Op een dag kreeg ik bij het VDP een mail van een bevriende wijnconsultant die blijkbaar op vraag van een Zwitser op zoek was naar een domein. De Zwitser hoopte, zo las ik in de e-mail, dat er in de wijnmakerij meer vrouwen aan de slag zouden zijn dan in de kaaswereld. Want hij was nog altijd vrijgezel.' (lacht)
Een wijndomein met een vrouw of een huwbare dochter was er niet meteen voorhanden. Maar zelf een wijnbedrijf runnen zag de Duitse Raps wel zitten. En misschien viel die Zwitser ook wel mee?
Beetje gek
Van het een kwam het ander. 'Ik was bijzonder zenuwachtig', geeft Kaufmann toe, terugblikkend op die eerste ontmoeting. 'Eva is eigenlijk de perfecte vrouw voor een wijnmaker: ze kent de restaurantbusiness, ze komt uit het VDP, ze proeft goed én ze kan hard werken.'
Ze hadden dan wel elkaar gevonden, maar een wijnmakerij hadden ze nog niet. 'Een wijndomein kopen is geen sinecure. Ik werd een beetje gek en honderden vragen spookten door mijn hoofd. Maar dan kregen we op een dag de kans het Weingut van Hans Lang over te nemen in de Rheingau, Duitsland. Dat had een goede reputatie.'
De deal ging door. 'Na de ondertekening van de verkoopovereenkomst ging ik beseffen dat mijn hele leven op zijn kop stond. Ik stopte met de kaas, ik zou wijn beginnen te maken én ik had een vrouw gevonden.'
Rampjaar
'We zochten samen onze weg naar een eigen wijnstijl. Hans Lang was al topkwaliteit. En de man zou ons nog een paar jaar begeleiden, had hij beloofd. Maar daar kwam niets van in huis.' Aanvankelijk werd de naam Hans Lang behouden, maar sinds de jaargang 2018 is elke verwijzing naar Lang van het label verdwenen.
In de wijngaarden van Eva Raps en Urban Kaufmann staat zowat driekwart riesling, naast pinot noir. Die wijngaarden waren bio-gecertificeerd. 'Wij hebben alles naar biodynamie omgeturnd en in 2017 was ons Demeter-label een feit. Ons doel is: alleen de top', aldus Kaufmann. Het koppel is ervan overtuigd dat de biodynamie een evenwichtiger eindresultaat oplevert voor de wijngaard.
Hun eerste eigen jaargang was 2014, een rampjaar op klimatologisch vlak. 'We beseften het toen niet, want we hadden geen referentie aan eerdere oogstjaren. Gelukkig verloopt sindsdien alles easy.'
De wijnen van Kaufmann en Raps doen vandaag al heel wat harten van rieslingliefhebbers harder slaan. Maar het koppel houdt van uitdagingen: in 2014 besloten ze in de wijngaarden wat oude rieslingstokken te rooien om pinot noir aan te planten, met bourgogneklonen. 'Die aanplantingen hebben een hoge densiteit, zowat 6500 stokken per hectare. Dat is heel dicht op elkaar voor de regio Rheingau', zegt Kaufmann.
Of er nog dromen zijn? 'Ik blijf een speelvogel. Ik kocht al eens een tiental nebbiolo- en een vijftal barbera-stokken in Piemonte. Maar dat is niet gelukt. Ik hoop wel dat we straks ook met onze pinot noir hoge ogen gooien.'
Wijnen Kaufmann
Kaufmann Riesling Dry 2017
KLEUR: wit.
DRUIF: riesling.
PRIJS: 14,95 euro.
Fris, knisperig met een fraaie elegantie en bijzonder juicy. Dit is een basisriesling die menige andere topcuvee wegduwt. Wat gekonfijte citrus, boordevol elegantie, met op de achtergrond delicate florale toetsen. Een wijn met een lange finale.
Kaufmann Tell Dry 2017
KLEUR: wit.
DRUIF: riesling.
PRIJS: 25,50 euro.
De wijn is vernoemd naar de Zwitserse held Willem Tell en verleidt met een knappe mineraliteit. Tegelijk ook wat tropische toetsen.
Kaufmann Pinot Noir 2017
KLEUR: rood.
DRUIF: pinot noir.
PRIJS: 24,95 euro.
Een precieze, fijne en evenwichtig gemaakte wijn, met veel fraîcheur en een knappe aciditeit, dat alles ondersteund door een zachte tanninestructuur. Het sappige fruit, met donkere bosbes, blijft de hoofdrol spelen in deze wijn vol raffinement.
Te koop bij Vinetiq, Boechoutlaan 221, 1853 Strombeek-Bever, tel. 02/263.63.22, www.vinetiq.eu