Licht op groen voor kweekvlees | Straks ook op jouw bord?
In de VS zette de Food and Drug Administration het licht op groen voor het zogenaamde kweekvlees. Kweekvlees van de kip kreeg zijn fiat al. Zullen de andere vleessoorten snel volgen?
In de VS zette de Food and Drug Administration het licht op groen voor het zogenaamde kweekvlees. Kweekvlees van de kip kreeg zijn fiat al. Zullen de andere vleessoorten snel volgen?
In ‘What The Food’ fileert Sabato wat er in de culinaire wereld over de tongen gaat.
Grote namen als Bill Gates, Richard Branson en Google-medeoprichter Sergey Brin en zelfs Leonardo DiCaprio hebben met aardige sommen het onderzoek naar kweekvlees gesponsord. Ook grote spelers uit de voedingsmiddelenbranche investeerden de jongste tien jaar massaal in kweekvlees. Toch lijkt de lancering wat vertraging op te lopen. In de VS zette de Food and Drug Administration (FDA) onlangs het licht op groen, hier in Europa blijft het oranje knipperen. Toch wil het Nederlandse Mosa Meat zijn producten tegen 2025 op de markt krijgen. Behalve die pionier zijn er de voorbije jaren ook heel wat nieuwe kapers op de kust gekomen die allemaal hun eigen kweekvlees zo snel mogelijk aan de man willen brengen.
De kweekhamburgers komen er dus zeker aan, dus zet de ketchup maar alvast klaar. Ah nee, verdraaid, wacht nog even. Het valt immers te hopen dat die hamburgers ietwat goedkoper zullen zijn dan de allereerste kweekhamburger. De oerburger kostte namelijk in productie zo’n 250.000 euro. De prijs van kweekvlees drukken kan alleen door een opgeschaalde productie, en dat is een gigantische technische uitdaging. Voor grootschalige kweek moeten er bioreactoren worden ontwikkeld met volumes van enkele duizenden liters. En dan volgt de minutieuze kweek nog.
Hoe werkt dat kweken eigenlijk? Het klinkt allemaal vrij eenvoudig. Uiteraard is het in werkelijkheid zo ingewikkeld als wat. Uit een levend dier worden er stamcellen genomen en in een kweekvloeistof van suikers, aminozuren en vetten gelegd, waarin ze zich vermeerderen en spiervezels vormen. Dat is het grote principe. Eén bioreactor van 25.000 liter met kweekcellen zal jaarlijks zo’n 350.000 kilo vlees kunnen produceren. Of: met de stamcellen van 150 levende koeien zal men in theorie de hele wereld van vlees kunnen voorzien. In theorie dus. De mens moet namelijk mee willen. Ook al is de urgentie heel groot, omdat de wereldbevolking toeneemt en alle maagjes moeten worden gevuld, toch zal het kweekvlees volgens schattingen in 2040 nog maar 35 procent van de totale vleesconsumptie kunnen uitmaken.
Maar goed. Hoop doet leven. In dit geval letterlijk. Niet alleen voor de beestjes zelf is kweekvlees bijzonder gunstig. Geen leed meer, geen slachthuisdrama’s. Ook Moeder Natuur zal meer armslag krijgen om zich enigszins te herstellen van de kwalijke gevolgen die de huidige voedselvoorziening met zich meebrengt, zoals de CO₂-uitstoot door runderen, de massale ontbossing en de verarming van de biodiversiteit door de overheersende weiden met gemanipuleerd gras.
Niet alleen het land vaart er beter bij, ook de zee. Want ook kweekvis zit in de spreekwoordelijke lift. Jonge Californische bedrijven zoals BlueNalu en Finless Foods zijn druk bezig met het produceren van kweekvis, in de eerste plaats van blauwvintonijn, de vissoort bij uitstek die danig overbevist is en te schaars wordt.
Zullen verstokte vleeseters de vetrand en het been aan hun steak missen? Zal er na de labkip en de labhamburger ooit ook een lap gekweekt oedslach, simmental of West-Vlaams rood op ons bord kunnen belanden? Daar durven wij ons hand niet voor in de barbecue te steken. Aan de smaak moet namelijk nog worden gesleuteld. Smaak wordt bepaald door de bloedvaatjes die door het vlees lopen, en voorlopig is kweekvlees daarmee nog niet uitgerust. Het zullen wellicht de flexitariërs zijn die zich als eersten tot een stukje vlees zonder leed zullen laten verleiden. En als de kwiekste en boudste chefs een beetje meewillen, dan worden er met kweekvlees ongetwijfeld hier en daar een paar succulente gerechtjes op tafel getoverd. Bring it on.