Ultrasporter Matthieu Bonne | Van ‘Kamp Waes’ naar Filmfestival Oostende

Een geheugensteun: een triatlon bestaat uit 3.800 meter zwemmen, 180 kilometer fietsen en 42 kilometer lopen. Bonne wilde dat kunstje acht keer herhalen op acht opeenvolgende dagen op de acht officiële Canarische Eilanden. Kortom, hij zou als eerste ter wereld de ‘8 Islands Challenge’ tot een goed einde brengen.

Bonne was uitgeput. Ook tijdens de zeiltochten in de nachten ervoor, van La Palma naar El Hierro en van El Hierro naar La Gomera, liet de zee zich nauwelijks temmen. Hij rolde van links naar rechts in zijn kajuit. Zelfs het bed barricaderen met een valies baatte niet. Het enige wat hij wilde, was een paar uur slapen. ‘Op zo’n moment raak je in een vicieuze cirkel. Ik wist dat ik slaap nodig had, maar het lukte niet, waardoor ik ging piekeren en zeker niet in slaap viel.’

Hij moet op dat moment aan Josef Ajram hebben gedacht. De Spaanse ultrasporter beet in 2013 voor de tweede keer zijn tanden stuk op een gelijkaardige uitdaging. Als daytrader kon hij zich wel een privéjet permitteren om van eiland naar eiland te vliegen. ‘Het gevecht met de natuur hoort erbij’, zegt Bonne. Hij was allang blij dat zijn team 25.000 euro gevonden had om de logistiek achter de challenge te bekostigen. ‘Het was geen gemakkelijke periode. De coronapandemie was nog maar net verleden tijd. Bovendien was ik niet echt bekend.’

Vlaanderen had nochtans al kennisgemaakt met de ultra-atleet. In 2019 was Bonne uit zesduizend kandidaten geselecteerd voor het VRT-programma ‘Kamp Waes’. Daarin doorlopen gewone burgers de loodzware opleidingsproeven van de special forces. Bonne groeide naarmate de proeven vorderden. ‘Dag één van ‘Kamp Waes’, met de zogenaamde Bergham Run, was een van de zwaarste ooit in mijn sportcarrière. Toen moesten we in vijftig minuten acht kilometer lopen door heuvelachtig gebied met combat boots en twintig kilo ballast op de rug.’ Maar ook de bokssessies, de nachtelijke droppings en achterwaarts van een metershoog platform springen zal Bonne nooit vergeten. Het onmenselijke aan ‘Kamp Waes’ is dat je al die uitdagingen aangaat met een enorm slaaptekort. Toch voelde de West-Vlaming zich, ondanks de uitputting, steeds beter in zijn vel.

Tot zijn verrassing moest hij het programma vroegtijdig verlaten. Zijn leiderschapskwaliteiten bleken onvoldoende. ‘Mijn wereld stortte op dat moment in. Ik leek gemaakt voor dat programma en toch haalde ik het einde niet.’  Vandaag is hij er dankbaar voor. ‘‘Kamp Waes’ heeft mijn leven veranderd.’ Elke keer als Bonne zwaar op de proef wordt gesteld, denkt hij aan elitesoldaat Robert Vliegen, bij het publiek beter bekend als Fly. ‘Het is geen wraak. Ik haal energie uit die teleurstelling. Het is een knipoog. Zie je wat ik allemaal kan?’

Bonne heeft lang gesukkeld met de zoektocht naar zijn talent. ‘Ik heb me altijd een buitenbeentje gevoeld. Ik hoorde nooit ergens bij.’ ADHD maakte zijn schoolcarrière er niet makkelijker op. Gelukkig vond hij een uitlaatklep in het basketbal. ‘Ik was klein en ik scoorde veel. Ik was ambitieus en wilde graag doorgroeien.’ De sterren stonden gunstig. Hij verjaart net als Michael Jordan op 17 februari. Op zijn kamer hingen meerdere posters van de grootste basketter aller tijden.

Doorbreken in het basketbal is niet gelukt. Na ruzie met de coach in een nieuwe club kwam die sport op een laag pitje te staan. ‘Ik zat die periode slecht in mijn vel. Iedereen leek zijn weg te vinden in het leven, maar ik niet’, zegt Bonne.

Waar zoekt een mens de zin van het leven? In het geval van Bonne was dat op 3.726 meter boven de zeespiegel. Op de top van de Indonesische vulkaan Rinjani, op het eiland Lombok om precies te zijn. Hij was ernaartoe getrokken op zoek naar zichzelf. Hij herinnert zich nog perfect hoe zijn hoofd bonkte, hoe draaierig hij zich voelde, hoe zijn benen ongecontroleerd trilden. De laatste vier kilometer van de klim waren de hel. Pikdonker. Bij elke stap in het grind dreigde Bonne weer naar beneden te glijden. Maar zodra hij boven was, ging hij door de knieën en barstte in tranen uit.

‘Dat gevoel, boven op die vulkaan, is niet te beschrijven’, zegt Bonne. Zijn fonkelende ogen verraden hoe zijn lichaam een microdosis geluk produceert wanneer hij zich dat moment herinnert. ‘Ik was totaal niet voorbereid, ik had slecht materiaal en nul verwachtingen. Dat moment was het begin van alles.’

Bonne raakte verslaafd aan die euforie. Hij wilde ze zoveel mogelijk opwekken als hij kon. Hij beklom de Mont Blanc, de Matterhorn en de Mount Fuji, nam in 2017 deel aan een triatlon in Australië en eindigde in 2018 als tweede jongste Belg ooit in de legendarische Marathon des Sables in Marokko. In 2019 zwom hij het Kanaal over en in 2020 zwom hij de 67 kilometer lange kustlijn van België af. ‘Op dat moment had ik het gevoel dat ik een van de hoogst haalbare prestaties in mijn leven had geleverd. Ik had in 23 uur de hele Belgische kust afgezwommen. Wat moest ik nog meer?’

Het antwoord op die vraag: steeds extremere prestaties. Het was ex-triatleet Luc Van Lierde die Bonne prikkelde om nog een stuk verder te gaan. Ze trokken in 2021 verscheidene keren samen op stage om de ‘8 Islands Challenge’ voor te bereiden. Bonne kickt op zware trainingen. Uren alleen op de fiets of in het water, hij heeft niets liever. ‘Ik hou ervan om alleen te zijn. Ik weet niet precies waar ik al die tijd aan denk. Dat is het voordeel bij de uithoudingstochten die ik doe. Ik hoef niet per se na te denken.’

Aan één ding denkt hij nooit: opgeven. Dat heeft Bonne naar eigen zeggen van zijn grootvader Al­fons. ‘Hij heeft ooit dat woord uit het woordenboek van onze familie geschrapt.’ Als kleine jongen verloor Alfons drie vingers door een granaat die in zijn hand ontplofte, als jongeman had hij al een paar keer met de fiets de Mont Ventoux beklommen. Maar dan ging hij over de kop en brak hij zijn nek. ‘Toch is hij nadien weer op zijn fiets gekropen en heeft hij in totaal nog elf keer de mythische Ventoux beklommen’, zegt Bonne.

Van zo’n pech is de ultrasporter tot nog toe gespaard gebleven. Al heeft hij geluk gehad. ‘In de allerlaatste tien fiets­kilometers op het laatste Canarische eiland ben ik over de kop gegaan. Gelukkig ben ik relatief goed gevallen.’

De allerlaatste triatlon op het eiland La Graciosa rondde Bonne in zo’n twintig uur. ‘Er zijn geen wegen en de fietstocht was alleen te doen met een mountainbike. Het was onwaarschijnlijk zwaar.’

De ontlading aan het einde was dan ook groot, zoals te zien is in ‘8 Islands’, de docu van de Oostendse filmmaker Klaas Backers die volgend weekend in première gaat op het Filmfestival Oostende. ‘Klaas en ik zijn allebei van Oostende. Een gemeenschappelijke vriendin bracht ons in contact met elkaar, en we voelden meteen een klik. Nog vóór de financiering van zijn film rond was, was Klaas al begonnen met de interviews.’

Bonne denkt niet dat hij ooit nog een challenge zal doen zoals ‘8 Islands’. ‘De ongerepte natuur, de zeiltochten langs walvissen, de prachtige zonsop- en zonsondergangen. Het was fantastisch.’ Toch kon het gevoel niet tippen aan dat ene moment op de vulkaan Rinjani. ‘Dat gevoel komt niet meer terug. Het is de motor van alles wat ik doe’, zegt Bonne.

Ook dit jaar plant Bonne enkele extreme challenges: ‘Het worden er drie, maar meer vertel ik er nog niet over.’ Hij hoopt dat hij in de toekomst zal kunnen leven van zijn sport – vandaag is hij nog deeltijds redder in het olympische zwembad van Brugge. Op papier is het verdienmodel eenvoudig: hoe extremer de uitdaging, hoe groter de aandacht, hoe meer naamsbekendheid, hoe meer sponsors je aantrekt. Sommige steunen hem financieel, andere met producten. Zo is al zijn sportgerei, van schoenen tot voeding en fiets, geschonken. In de praktijk echter is het verdienmodel minder vanzelfsprekend: ultrasport voldoet niet echt aan de mediawetten van de 21^ste eeuw. Er is geen winnaar en echt spannend om naar te kijken is het niet. ‘Gelukkig moet ik me niet bezighouden met financiën: mijn manager Matthias Lievens regelt dat allemaal.’

Om alles financieel te doen kloppen, moet Bonne wel uit zijn comfortzone komen. Hij zal niet langer als einzelgänger door het leven kunnen. Hij moet een deel van zijn geliefde eenzame trainingen opgeven om meer onder de mensen te komen. Zo wordt Bonne steeds meer gevraagd om voordrachten te geven. Zijn publiek varieert van amateursporters die geïnspireerd willen worden tot zakenlui die graag luisteren naar iemand die vertelt hoe diep je moet gaan om succesvol te zijn.

Tegelijk organiseerde Bonne in 2023 voor de eerste keer een Adventure Quest. Hij neemt gewone stervelingen mee voor een zevendaags avontuur op de Canarische Eilanden met fietstochten, loop- en zwemsessies. ‘Ik geniet er steeds meer van om mijn ervaring te delen met mensen. Ik zit nu gewoon goed in mijn vel.’

In 2023 zette hij nog twee onwaarschijnlijke wereldrecords op zijn naam. Eind maart fietste hij 3.619 kilometer en 720 meter in zeven dagen tijd. Begin september stapte Bonne na 131 kilometer uit de Baai van Korinthe in Griekenland, nadat hij 61 uur aan een stuk had gezwommen. ‘Ik was vergeten om mijn lippen in te smeren, waardoor die helemaal verbrand waren. Dat, in combinatie met zeezout, leidde tot een bijna ondraaglijke pijn.’

Hij dreef zijn lichaam bij beide prestaties zo extreem tot het uiterste dat zijn hersenen begonnen te hallucineren. ‘Tijdens het fietsen dacht ik écht dat er zombies langs de weg stonden. Na twee dagen aan een stuk zwemmen begon ik slangen onder water te zien. Mijn lichaam kan veel aan, maar slaaptekort is nauwelijks te bekampen.’