Kaviaar, wijn en 303 liter ijscrème: het leven op een cruise

De vrouw lijkt niet besmettelijk en we hoorden ze ook nog niet niezen. Dus we geven ze een kans én een hand. Al is ons antwoord tot haar teleurstelling: neen. 'Je heb echt iets gemist. Maar gelukkig kan je de lezing herbekijken via de televisie in je suite.'

We verslikken ons in onze koffie. De 'Seabourn Ovation'-cruise rond de Oostzee en de Baltische Zee heeft dus dagelijkse hoorcolleges in het auditorium. En zelfstudie is blijkbaar aanbevelenswaardig bij afwezigheid. 'Wees gerust: er komt geen test achteraf. Behalve voor wie op de eerste rij zit', grapt historicus Peter Damisch tijdens de lezing, die we na het ontbijt op onze suite even streamen.

We zijn nog maar net van IJmuiden (bij Amsterdam) richting de Elbe aan het varen, of we beseffen al: de Seabourn Ovation heeft behalve een meevarende historicus ook dansers, een 'mindful living'-coach, een acupuncturist, een horlogeconsultant, een croupier en een bridgelerares aan boord. En natuurlijk: vier prima coverbands, die zo stil spelen dat je nauwelijks op hun muziek kan dansen of je eraan ergeren.

Als we naar buiten kijken, zien we de Seabourn Ovation door het Kielkanaal glijden, ergens tussen Hamburg en de Baltische Zee. Deze etappe voelt inderdaad aan als een Rijncruise, maar dan met hoorcolleges en de occasionele 'lobster night'. 'Zullen we vanavond afspreken in de Observation Bar op dek 11?', vraagt Udo. 'Dan nemen we daar het aperitief en gaan vervolgens dineren. Het is formal night. Did you bring your tux?'

I did, actually. Vier maatpakken, onder meer één smoking, hangen te blinken in onze splinternieuwe suite: het hyperluxueuze cruiseschip beleeft zijn 'maiden voyage'. Dat is het zalige aan cruisen: varend rijg je de citytrips aaneen, maar je moet maar één keer in- en uitpakken. En dan breng je al eens wat kleding op reserve mee, zodat je je alleszins vestimentair geen zorgen hoeft te maken. Dat moeten we sowieso niet op deze trip. De boventallige crew - 420 personeelsleden voor 600 passagiers - slooft zich hard uit om ons twee weken lang de klok rond van dienst te zijn.

De verwachtingen overtreffen is hun dagtaak. Hun belangrijkste missie: ons verblijf zorge- en rimpelloos laten verlopen (botox is sowieso een hit onder de passagiers). Want we móéten hier de vakantie van ons leven meemaken. We móéten ons hier ontspannen. We móéten ons favoriete kussen uit het 'pillow menu' kiezen. En we móéten in onze arm niezen. All-in genieten gebeurt hier in de gebiedende wijs. Of, zoals cruisedirector André het op de eerste dag prachtig samenvatte: 'May the only pain in your life be champagne'.

'Hello sir, did you sleep well?' Wel vijf keer worden we begroet door verscheidene goedgeluimde bemanningsleden onderweg naar The Restaurant, de formele indoorzaal waar je 's morgens, 's middags én 's avonds terecht kan. Ook al ruikt het dek nog naar bootlak en zijn de witte scheepstouwen nog brandschoon, toch is de debuutcrew al perfect gerodeerd om je excessief te verwennen. Zelfs al ben je humeurig of onredelijk veeleisend. Of gehaast, omdat je op tijd van boord wil in een van de tien Hanzesteden die deze Baltische cruise achtereenvolgens aandoet. Pamperen is echt wel het juiste woord: als een kind word je hier ingepakt, tot je zoetjesaan in slaap wordt gewiegd. Is het niet door de golven, dan door de crew.

Aan boord van de Seabourn Ovation is de service zo perfect dat je na twee weken zou beginnen hopen dat iemand eens een steek laat vallen. Dat een ober een presenteerblad vol bloody mary's laat vallen op iemands galajurk. Dat iemand lallend en brakend de gang in strompelt. Dat er een gast opduikt met een hanenkam. Maar neen, er loopt werkelijk niks mis. Alles is gestroomlijnd, alles is correct en alles is onder controle.

Behalve de zee dan. Tussen Saaremaa (een eiland bij Estland) en Gotland (een eiland bij Zweden) beleven we een Titanic-momentje. Geen kleffe relingscène met Céline Dion-allures. Wel een bronstige Baltische zee, die de Seabourn Ovation meteen goed test tijdens zijn maidentrip. Zware wind ramt stuur- en bakboord. Met 210 meter lengte vang je er wel wat. Het terrasmeubilair wordt inderhaast samengebonden. Alle passagiers waggelen na hun avondmaal als dronkenlappen door de gangen. De nachtvaart voelt als een aardbeving, maar dan zeven uur lang. Het bed lijkt wel een zachtaardige rodeostier. Plafonds kraken als oude vloeren in een kasteel, kaders aan de muur verliezen hun evenwicht en de ramenlappers zullen morgen overuren moeten draaien.

Maar het schip zelf begeeft niet. En de band, die speelt gewoon voort, the show must go on, net als op de Titanic. 'Ladies and gentlemen, we are enjoying some liquid sunshine today', roept cruisedirector André om door de speakers in de suite. De eeuwige positivo bedoelt: het regent dat het giet, blijf alstublieft in uw kajuit.

Vrienden maken kan gemakkelijk op een cruise. Kruip bij een willekeurig iemand in het bubbelbad en vraag of ze wel vaker cruisen en je hebt gegarandeerd een gesprek. Meld aan de ober dat je graag je tafel wil delen, en je hebt een hele maaltijd conversatie met onbekenden. 'We gaan deze namiddag 'duplicate bridge' spelen in de Card Room. Kom je niet langs?', vraagt de Zwitserse man die we tijdens de lunch in het prima sushirestaurant leerden kennen. 'Je bent 36, dat is de ideale leeftijd om het te leren. Bridge is het enige kaartspel waar geen geluk, maar alleen strategie voor nodig is.'

Hoe muizen we hier strategisch van onder, is het enige waaraan we kunnen denken. Maar ook: wat zullen we de komende 24 uur in godsnaam doen? We hebben zeeën van tijd, het regent en het schip dobbert de hele dag naar Wismar, een Unesco-Hanzestad die ooit Zweeds grondgebied was. Dat weten we niet van de lezing, maar lazen we in 'The Herald': het cruisekrantje dat dagvers aan de deur wordt gebracht. We kunnen ook naar een dansles, een sessie 'How to relieve back, knee and hip pain', een lezing over 'acupunctuur bij artritis' of naar de 'block party': een drink in de gang om je buren en de crew te leren kennen. Dat wordt hem.

'We hebben alle klassieke cruises al gedaan in Europa en Amerika. Maar we kozen deze trip omdat het schip gloednieuw is. En omdat het traject zo origineel is. Hamburg, Stockholm en Kopenhagen kennen we natuurlijk al, maar we doen plekken aan die we nog nooit bezocht hebben: Wismar (Duitsland), Szczecin (Polen), Turku (Finland), Saaremaa (Estland), Visby (Zweden), Klaipeda (Litouwen) en Bornholm (Denemarken). Dat maakt deze reis uniek', horen we op de block party van onze buurman: een Amerikaanse topadvocaat op rust. Toen we hem op dag één al even gedag zegden, droeg hij nog een donkerblauwe blazer met chino en loafers. Vandaag is hij in T-shirt, afritsbroek en op slippers. 'Dressing down' is een beproefd scenario op luxecruises, zo blijkt. Naarmate de trip vordert, kleden de - hoofdzakelijk - Amerikaanse toeristen zich steeds meer 'zoals thuis'.

Dat Amerikaanse trekje schemert ook door in het 'on board'-entertainment. In The Grand Salon houdt Seabourn zijn zogenaamde 'signature-avondshows'. Die variëren van een illusionist, een klassiek pianoconcert tot een filmmuziekrevue rond componist Tim Rice. Onderhoudend, dat wel, maar verwacht geen intellectuele uppercut of esthetische vijfsterrenervaring. The Grand Salon is nu eenmaal meer verwant met Las Vegas dan met Bozar. Je merkt het ook aan de buffetten en aan de menukaart in de vijf restaurants, waarvan één in samenwerking met de Amerikaanse sterrenchef Thomas Keller: veel gerechten of smaken zijn op Amerikanen afgestemd.

Al even typisch Amerikaans: op elke menukaart staan onderaan de gezondheidsrisico's vermeld bij rauw vlees, eieren, kaas en andere 'dodelijke' producten die je hier voorgeschoteld krijgt. Ondanks al die legale waarschuwingen wordt flink gegeten en gedronken. Volgens cruisedirector André verslonden de passagiers in veertien dagen tijd 19 kilogram kaviaar, ledigden 1.960 flessen rode en 2.112 flessen witte wijn, likten 303 liter ijscrème en aten maar liefst 19.600 broodstengels. 'Dat kan kloppen. We bakken er dagelijks 1.400', zegt executive chef de cuisine David Whelehan wanneer hij ons rondleidt in 'the galley', de verborgen grootkeuken waar alles voorbereid wordt voor bijna alle restaurants.

'Exact 62 man keukenpersoneel werkt hier voor mij, de klok rond. Ook de roomservice prepareren we hier. Ik moet zeggen: het zijn altijd dezelfde suites die om 2.30 uur 's nachts nog kaviaar bestellen. Al zijn het op dat uur eerlijk gezegd meestal cheeseburgers.'

Twaalf procent voedseloverschot heeft het schip, zegt Whelehan. Maar dat belandt niet in vuilniszakken. De etensresten worden vermalen en geperst tot visvoer, dat in zee gestort wordt. 'Al de vis die we hier aan boord serveren, is vers. Niets is diepvries, behalve de scampi. In Stockholm wil ik aan land om zalm in te slaan, in Hamburg wil ik tonijn vinden op de vroegmarkt.'

Het gebouw kostte 540 miljoen euro meer dan geraamd, maar de Hamburgers zijn de schande al vergeten. Sinds de opening in januari 2017 werd het meteen hun stadsicoon. Op topdagen komen maar liefst 17.000 mensen naar het gratis observatieplateau. De concertzaal zelf is geïnspireerd op een wijngaard: de 2.000 toeschouwers zitten in steile terrassen rondom de bühne. Ook akoestisch is de zaal een meesterwerk: ze 'hangt' als een bolster los van het gebouw en rust op veren, zodat zaalgeluiden niet naar buiten sijpelen (want erboven zit een luxehotel). Al geldt ook het omgekeerde: het diepe getoeter van de talrijke cruiseschepen hoor je binnen niet.

Een cruise kan je nog het best omschrijven als een kruising tussen een all-inluxehotel en een kustappartement, maar dan met (bewegend) zeezicht. Wie lui is, kan aan boord perfect de dagen laten passeren. Fair enough, de service is dan ook overdonderend goed. Maar wie een avontuurlijker amfibie is, kan zich ook aan land bezighouden. Voor elke tussenstop voorziet de Seabourn Ovation enkele begeleide dagexcursies, waarop je zowel privé als in groep kan intekenen. Best een gevarieerd aanbod, daar niet van, maar ook stevig geprijsd. Dus voelden wij de drang om zelf een landprogramma in elkaar te boksen.

In plaats van de aanbevolen 'A Finnish Summer Day'-excursie (499 dollar per persoon) in Turku regelden we zelf een huurauto om in één dag naar vier architecturale meesterwerken van onder meer Alvar Aalto en Erik Bryggman te karren. In plaats van de uitstap 'City Hall & Vasa Museum' (139 dollar per persoon) namen we een bootje vanuit Stockholm naar Artipelag: een prachtig privémuseum op een eiland. Ja, dat vergde wat organisatiewerk, maar ontsnappen aan het gestroomlijnde entertainment gaf ons meer een gevoel van vrijheid en voldoening. En dan hadden we 's anderendaags tenminste iets origineels te vertellen aan Mary en Udo bij het ontbijt.

Dat namen we meestal samen in The Colonnade, een buffetrestaurant dat je van een vijfsterrenhotel verwacht. Maar als we rond 6.30 uur al wakker waren - omdat het schip vaak zo vroeg aanmeert in de volgende stopplek - trokken we naar de Observation Bar: met 180 graden uitzicht dé spektakelplek van het cruiseschip. Daar werd een 'early bird breakfast' geserveerd aan de 'insomniacs'. Én aan de amateurfotografen, die - net als wij - de slalom tussen de honderden eilanden in de archipel tussen Zweden en Finland niet wilden missen.

De minder vroege vogels hangen in de voormiddag rond in de Seabourn Square, de loungehoek waar puzzeltafels met duizend stukjes tot het standaardentertainment behoren. Al zie je er vooral koppels de hele voormiddag het nieuws lezen op een tablet, groter dan een Sabato.

Heb je een reservesleutel bij de buren gelegd? Staat je strijkijzer uit? Heb je comfortabele wandelschoenen bij?' Wie met de Seabourn Ovation vaart, krijgt vooraf thuis een boekje met zulke reistips gestuurd. En dat betuttelende elan gaat aan boord maar door. 'Doe deze toiletdeur altijd open met een handdoek of een papieren zakdoek', lezen we op de plee. Aan het zwembad op Deck 9 was zelfs een soort '10 geboden' opgehangen. 'Je mag niet zwemmen met het doel om je kater te bestrijden'. 'Je mag niet zwemmen met het idee om te vermageren.' 'Je mag niet zwemmen als je gedronken hebt.' Oké, maar waarom bieden de obers je in het aanpalende bubbelbad dan constant cocktails aan? Vreemd ook: er zit nauwelijks iemand in de twee jacuzzi's op het populaire Deck 9.

Drie dagen later ontdekken we waarom: op Deck 12 ligt The Retreat: een privé-XL-bubbelbad dat je voor een (halve) dag kan afhuren, inclusief privé-suitetent. Voor de meest relaxte sfeer aan dek moet je hier zijn. De butler kent - attent als hij is - intussen onze 'signature cocktail' uit het hoofd. En neen, dat is niet de 'bordeaux-jito' (rode wijn, rum, limoensap en munt) die daar op de kaart staat. Zou die ook voor Amerikanen bedoeld zijn?

We voeren mee met de Seabourn Ovation en deden de '14-day Midsummer Baltic'. Deze maidenroute wordt niet herhaald, al komen er wel gelijkaardige trajecten in Noord-Europa. Die zullen tussen 7.500 en 20.000 euro per persoon kosten, afhankelijk van de suite. www.seabourn.com