Mannen gekleed in jurken en winterjassen in een zomerdefilé: jarenlang keken we ietwat ongemakkelijk naar de vervagende grenzen op de catwalk. Vandaag breken die trends ook door naar de collecties. Modepioniers gooien een juk van verouderde wetmatigheden van zich af. Geen seizoenen meer, geen geslachten en zelfs geen maten. Bent u er klaar voor?
1. Geen seizoenen meer
Tijd om even uw eigen kleerkast te overschouwen. Die weinig verhullende zomerjurk voor het strand en donzige skijas niet meegerekend: is er nog écht een verschil tussen zomer- en winterkleding? Met warme dagen in oktober, koude regendagen in juni maar vooral ook kantoorgebouwen waar het hele jaar dezelfde temperatuur heerst, is de kans zeer groot dat u negatief moet antwoorden op die vraag.
Een beeld dat we ook op de catwalks zien. De najaarscollectie 2018 van Prada had van alles wat: van mouwloze jurken over korte mouwen in tule tot een mouton retourné die ook in een mouwloze versie werd gepresenteerd.
Nu modelabels nieuwe markten aanboren in het Midden-Oosten, Zuid-Amerika en Afrika zijn de seizoenen eerder een lastig keurslijf geworden. Want terwijl het aan de ene kant van de wereld zomert, is het aan de andere kant behoorlijk fris.
Cruisecollecties zijn een mogelijkheid om de globalisering zoveel mogelijk op te vangen, maar met nog een collectie erbij vergroten ze ook de al torenhoge werkdruk in de fashion. Dat moordende tempo doorbreken was de motivatie voor de New Yorkse vriendinnen Jac Cameron en Maggie Winter om in 2014 het label AYR op te richten, wat uitgesproken wordt als 'air', maar staat voor 'all year long'. 'Wanneer de collecties elkaar in een sneltempo opvolgen, moet je inspelen op vluchtige trends en tijdelijke hypes. Wij gingen op zoek naar een totaal andere aanpak, met kleinere collecties die langer meegaan', aldus Cameron in het magazine Forbes.
Bruno Pieters' 'Fashion Fast' is een statement tegen de Fast fashion: twee seizoenen lang geen nieuwe collecties.
Ook in ons land zien we stilaan de seizoensgrenzen vervagen. Een pionier is Graanmarkt 13, de Antwerpse conceptstore die vorig jaar een kleine bom dropte in de retailbusiness. 'Wij wilden niet langer een slaaf zijn van het razendsnelle seizoenstempo. Dus hebben we beslist niet langer met seizoenscollecties te werken.' Een niet te verwaarlozen gevolg van een wereld zonder seizoenen: geen jasje of jurk wordt nog 'van vorig seizoen' en dus zijn er ook geen seizoenskoopjes meer. 'Daar zijn we dan ook mee gestopt. Een kledingstuk verliest na enkele maanden geen waarde, dat is te gek.'
Modeontwerper Tim Van Steenbergen lanceert dit najaar het eerste deel van zijn nieuwe 'Collection Noir'. Een lijn met tijdloze, zwarte stuks die over de seizoenen heen beschikbaar blijven.
Collega-modeontwerper Bruno Pieters zet een nog grotere stap met zijn label Honest by, waarmee hij eerder al een lans brak voor eerlijke prijszetting en productie. Om de fast fashion aan de kaak te stellen, voert hij 'fashion fast' in. Hij brengt twee seizoenen lang geen nieuwe collecties uit. De 'oude' blijven beschikbaar, maar nog tot oktober komt daar zeker niks bij.
Ook jonge designers die vandaag hun eerste stappen in de modewereld zetten, kiezen voor de seizoensloze aanpak, zoals Eline van Ree. De jonge ontwerpster houdt het bij één collectie per jaar. 'We hebben geen twee keer per jaar een nieuwe garderobe nodig.'
2. Geen gender meer
De CFDA, de Council of Fashion Designers of America, organiseert elk seizoen de modeweek in New York. Begin dit jaar lanceerde de CFDA voor die New Yorkse modeweek een nieuwe categorie: de unisekscategorie. Zo moeten labels die aan de shows willen deelnemen niet langer kiezen of ze nu voor mannen dan wel voor vrouwen ontwerpen. Een belangrijk initiatief dat aangeeft dat de trend richting genderfluïditeit (het vervagen van de grenzen tussen de geslachten) niet meer te stoppen is. Mannen die vrouwenkleding dragen, vrouwen die mannenkleding dragen, het wordt in de modewereld alleen maar aangemoedigd.
Het Belgische topmodel Cesar Casier wil met zijn knitwear een lans breken voor genderneutrale mode.
Al moeten we daar meteen een kanttekening bij maken: de rok voor mannen bijvoorbeeld werd in 1984 al door Jean Paul Gaultier geïntroduceerd. Maar echt tot het straatbeeld doordringen is nooit gelukt. Al is er een opmerkelijk verschil met vandaag: terwijl het toen een manier was om te choqueren, om het typische mannensilhouet te doorbreken, is het nu een trend met een maatschappelijke achtergrond. Steeds meer androgyne jongeren willen zichzelf immers niet langer bestempelen als zijnde man of vrouw. Het is een tendens die jaren geleden in Azië is ingezet. Het voorzetsel Mx., de neutrale versie van Mr. en Mrs., kent in het Verenigd Koninkrijk almaar meer bijval. Heel wat officiële instanties gebruiken het.
Dichter bij huis breekt het Belgische topmodel Cesar Casier met zijn knitwearcollectie ook een lans voor gendergelijkheid. 'Mijn ontwerpen zijn grotendeels uniseks. Ik wil dat mijn label het voortouw neemt in de weg naar een genderneutrale mode. Ik vind dat het geslacht niet langer moet dicteren hoe mensen zich kleden, het mag mensen niet in een hoekje duwen.'
In Londen opende eind vorig jaar de eerste volledig genderneutrale kledingboetiek te deuren: Browns East. De kleding wordt er gepresenteerd per merk, een rek vol Ganni, een rek Off-White en een rek Dries Van Noten. Maar geen onderverdeling in wat voor mannen of vrouwen bestemd is. 'Mannen nemen vrouwelijke stuks mee in de paskamer en omgekeerd, geen haan die ernaar kraait. Klanten zeggen zelf een soort vrijheid te ervaren, en dat is een mooi compliment.'
3. Geen maten meer
Voor u aan dat vreugdedansje begint: een matenloos leven is niet te verwarren met het mateloze leven, waarin uiteraard alles kan. De matenloze ontwerpers en labels experimenteren met de 'one size fits all'-formule.
De sweaters van de Belgische Valentine Witmeur hebben een losse maat 38, maar kunnen evengoed door de maten 36, 40 en 42 worden gedragen.
Het vernuftige Issey Miyake legde decennia geleden met zijn creaties boordevol plooiwerk al de ideale basis voor jurken die zowel een 'small' als een 'large' bedienen. Maar nu zien we de matenloze trend ook doorsijpelen in veel andere collecties. Met dank aan de technische evolutie in de stoffenindustrie, die ertoe leidt dat stoffen verder én met de nodige elegantie kunnen uitrekken en inkrimpen zonder daarbij schade op te lopen.
De gebreide sweaters van de Belgische Valentine Witmeur bijvoorbeeld hebben in theorie een losse maat 38, maar kunnen net zo goed door de maten 36, 40 en 42 worden gedragen. Het voordeel voor Witmeur is dat ze zo de productie zeer eenvoudig kan houden. Ze hoeft maar één maat te produceren.
Het Nederlandse Extreme Cashmere doet nagenoeg hetzelfde, maar gaat nog iets - uiteraard - extremer. Het 'one size'-idee ontstond bij de pasbeurt van de eerste collectie. Toen opperde designer Camille Serra om dat eens te proberen, alles in één maat. Door de lycra die in de meeste truien wordt gebreid, hebben ze allemaal een lichte stretch. Daarbovenop maakt Extreme Cashmere ook nog eens mode zonder geslachten én zonder seizoenen. De ultieme 'slow fashion' zeg maar.