Terwijl bergschoenen, gore-tex of antislipzolen tot voor kort modegewijs nog ‘totally not done’ waren, schopten outdoormerken het vandaag tot de high fashion catwalks.
01. Diemme: bergschoenen van vlak na WOII
Wat: Het Italiaanse heritagelabel Diemme produceert bottines waarvan vooral de comfortabele, handgemaakte zolen lange tijd alleen werden gesmaakt door wandelaars.
Collabs: met Gant, LN-CC, Byredo en Cecilie Bahnsen.
Het Diemme-verhaal begint in 1992, dankzij de Italiaanse broers Dennis en Maico Signor, die opgroeiden in Montebelluna, een gemeente bekend om haar schoenproductie – driekwart van alle Europese ski- en bergsportuitrusting werd tot in de eighties daar vervaardigd. Na tal van jaren in de leer bij een fabriekje van jagersschoenen, richtten de broers in 1992 hun eigen atelier op. Dat kreeg de naam Diemme, een combinatie van de eerste twee letters van hun voornamen.
Omdat de expertise in de streek Veneto heel wat luxehuizen aantrekt, kon Diemme al snel schoenen maken voor grote namen als Gucci, Chanel, Bottega Veneta of Stone Island. Maar Dennis broedde vanaf het begin ook op een eigen ontwerp, geïnspireerd op wat hij bij zijn grootvader – ook al een schoenmaker – had gezien, in de stijl van een oude Amerikaanse bergschoen. Ook vandaag nog is de ‘Roccia Vet’ met zijn contrasterende zool en veter de bestseller van Diemme.
Intussen stelt de Calzaturificio Diemme, de twee broers incluis, 38 mensen te werk. Ze produceren hun schoenen nog altijd met de hand in hun atelier. Dat ambachtelijk verhaal maakte hun schoenen gewild tot in Japan, waar ze sinds 2005 te koop zijn in de hipste concept stores.
In 2008 werd Diemme ook opgemerkt door Mats en Magnus Thorud, die met hun Stockholmse modeshowroom Blender Agency het Scandinavische schiereiland al jaren van collecties voorzien als MM6 van Maison Margiela, Raf by Raf Simons, en Paco Rabanne. Ze besloten ook deze artisanale bergschoenen in hun aanbod op te nemen. Mr Porter, de mannenafdeling van het e-shopimperium van Net-A-Porter, plaatste onmiddellijk een order. Wereldwijd zouden heel veel winkels volgen.
De samenwerking vlotte zodanig dat Blender Agency in 2016 voor de helft eigenaar werd van Diemme. Het verklaart ook waarom al een hele rist Scandinavisch getinte merken een collab is aangegaan met Diemme.
Het preppy Gant mag dan al Amerikaans zijn, het hoofdkantoor van het kledingmerk bevindt zich wel in Stockholm. Hetzelfde geldt voor het Zweedse Byredo. Ook Arket, de hippe telg uit de H&M-groep, bracht al een versie uit van de Anatra-bergschoen van Diemme. Terwijl het Deense Cecilie Bahnsen, een favoriet van de mode-influencers, zowel sneakers als boots uitbracht met Diemme.
Met ‘Diemme Recupero’ zet het label binnenkort ook een ecologische stap vooruit. Bedoeling: 15 jaar opgespaard restmateriaal – van zalmhuiden tot reflecterend leder – transformeren tot een collectie limited-editionschoenen. Wordt ongetwijfeld vervolgd.
02. Gore-tex: waterdicht ongelukje
Wat: de stof gore-tex.
Collabs: Norse Projects, Paria Farzaneh, Samsøe & Samsøe en – meest high-end – Prada.
Militairen, stevige stappers én scouts: veel meer dan deze groepen kwamen tot voor kort niet weg met kleding in gore-tex. Modieus kun je de winddichte, waterafstotende én luchtdoorlatende kunststof die in 1969 werd uitgevonden immers niet noemen. Maar het tij lijkt gekeerd. Als de website Hypebeast de seismograaf is van de coolste streetwear, dan komt gore-tex, dit jaar alleen al met 55 vermeldingen, overeen met een superaardbeving.
Nochtans was de ontdekking van gore-tex eigenlijk een ongelukje. Robert ‘Bob’ Gore werkte in de sector die ons voorzag van antikleefpannen. Concreet, de teflonbranche of de sector van het polytetrafluoetheen (PTFE) voor de kenners. Door PTFE-strengen op te warmen en te ontdekken dat hij ze met een lange snok kon uitrekken, vond hij per abuis een microporeuze kunststof uit waarvan de NASA al snel ruimtepakken wou en waarin ook de outdoorindustrie voordeel zag.
Vandaag mag de producent van het materiaal dat zijn gebruikers ‘gegarandeerd droog’ houdt, ook de modemerken tot zijn klanten rekenen. Early adopters, zoals de cultmerken Acronym en A Bathing Ape, waren de eerste labels die de functionaliteit van outdoorkleding met fashion mixten.
Na Japan, vaak een voedingsbodem voor streetstyle, pikten ook Europese merken de trend op. Eerst incrowdmerken als Visvim, Beams, Stüssy en Palace, later mastodonten als Nike en Asics, en vandaag ook de pure fashionmerken, van Samsøe & Samsøe tot zelfs Prada. Een kroon op het werk van uitvinder Bob Gore: die overleed afgelopen september op 83-jarige leeftijd.
03. Vibram: zolen als autobanden
Wat: Vibram.
Collabs: Suicoke, Visvim, Woolrich, Diemme, Braindead en – meest besproken – Balenciaga.
En zeggen dat Vitale Bramani zijn merk Vibram had ontwikkeld om levens te redden. Twee jaar nadat de alpinist in 1935 zes klimmers zag omkomen door inadequaat schoeisel, patenteerde de Italiaan zijn antislipzolen.
Zo werd Vibram – een samentrekking van zijn voor- en familienaam – het eerste label dat rubberen schoenzolen ontwikkelde met diepe groeven, als waren het autobanden.
Toeval of niet, Leopoldo Pirelli, een erfgenaam van het autobandenimperium, was een van de vroege geldschieters van het bedrijf. In de jaren 50 van de vorige eeuw overwon de eerste Italiaanse expeditie op Vibram-bottines de K2.
Later trokken behalve alpinisten ook wandelaars, werfwerkers, brandweer- en politiekorpsen en soldaten de schoenen aan. Vandaag is ook de fashion-crowd kind aan huis.
Het technische Vibram rijgt immers de samenwerkingen aaneen: met Yohji Yamamoto, Woolrich en Diemme. Al gaat de prijs voor de meest originele collab naar Balenciaga, dat een ‘Margielaatje’ presteerde.
Voor de iconische Tabi-boot haalde de Belgische ontwerper Martin Margiela in de nineties de mosterd bij een eeuwenoude Japanse sokschoen. Margiela’s discipel en creatief directeur bij Balenciaga, Demna Gvasalia, ontwikkelde nu iets vergelijkbaars met de gepatenteerde FiveFingers-slofjes van Vibram. In de Balenciaga-versie is de bijnablootloopsok voorzien van een 10 centimeter hoge hak. Te gek, denk je? Dat dachten ze van Margiela ook.