Een kwarteeuw geleden zag 'Lady Dior' het levenslicht, als lievelingstas van Lady Diana. Maar ook vandaag blijft het kleinood een klassieker, zo blijkt achter de schermen bij Dior.
Googel ‘Diana’ en ‘Dior’ en de foto’s illustreren de impact die de Princess of Wales had op deze kleine handtas.
Elke vrouw heeft zo haar goesting: sommigen verkiezen ze stevig en met wat pak aan, anderen hebben liever een klein, frivool exemplaar in de hand. Eén ding is zeker, Gianfranco Ferré ontwierp de zijne om iemands favoriet te zijn. Voor alle duidelijkheid: het gaat hier over handtassen, of wat dacht u?
In 1995 tekende Ferré - de Italiaan was toentertijd artistiek directeur van Dior - het eerste exemplaar voor zijn haute-couturecollectie. Maar wie de grootste fan van zijn handtas zou worden, had hij zelf wellicht nooit durven te dromen. Als basismotief voor het leder gebruikte Ferré de ‘cannage’, een klassieker uit het Dior-repertoire, bedacht door Christian Dior himself als knipoog naar het rotan zitvlak van de Napoléon III-stoelen waarop hij zijn gasten installeerde tijdens de modeshows in de rue Montaigne 30 in Parijs.
Ferrés ontwerp had iets van een minuscule shoppingtas: minimalistisch, stevig vierkant lichaam, halfcirkelvormige handvaten en alleen vier bedeltjes die ‘Dior’ spelden als uitspatting. Alsof hij wist dat het kleinood een veel grootsere toekomst voor zich had, doopte hij het ambitieus ‘Le Chouchou’, de favoriet.
Lady Diana achterna
In het najaar van 1995 belandde bij Dior last minute een bestelling van het Palais de l’Elysée. De Chiracs kregen Diana Spencer over de vloer, die naar Parijs was afgezakt voor de opening van een Cézanne-expo. Omdat je hoogstaande gasten - zeker als hun bijnaam ‘Princess of Wales’ is - altijd gepast verwelkomt, bestelde toenmalig first lady Bernadette Chirac voor de andere lady een handtas bij Dior, dat prompt een Chouchou voor haar fabriceerde.
Zo kreeg de tas die daarvoor uitsluitend als prototype in de haute couture was getoond haar wereldpremière aan de arm van Europa’s grootste chouchou van het moment, prinses Diana. Die werd wereldwijd gespot met verschillende uitvoeringen; ze bestelde het hele assortiment.
Googel prinses Diana en Dior en de beelden illustreren de impact die ze had voor de kleine Chouchou: er is Diana op het Met Gala in New York in een sexy slipdress door John Galliano, Ferrés opvolger bij Dior, en aan haar arm de kleine tas. Er is een kiekje waarop ze een jongetje zowaar doodknuffelt met behulp van diezelfde tas.
En dan zijn er nog verscheidene foto’s waarop ze zich, omringd door militairen, een weg baant naar een helikopter met als handbagage... dat tasje. Resultaat: Dior-winkels raakten door hun voorraden heen en een nieuwe it-bag was geboren.
Sex and the City
Sindsdien bleef de handtas ononderbroken deel uitmaken van de vaste Dior-collectie: in drie formaten en vanaf 2700 euro. Dat Lady Di’s Chouchou vandaag ‘Lady Dior’ heet, is een postuum eerbetoon na haar dramatische overlijden in een Parijse tunnel. Maar dat de tas een soort van it-bag-renaissance kent, heeft alles te maken met een andere lady, in haar vak ook een first lady: namelijk Maria Grazia Chiuri, de Italiaanse die sinds 2016 als eerste vrouw de leiding heeft over het Franse luxehuis.
Als geen ander kent Chiuri het belang van een goeie handtas: zowel voor vrouwen als voor de cijfertjes. Lederwaren zijn al langer de sterkhouder van de mode-industrie, waar de populariteit van Europese designerbags in het (Midden-)Oosten het merendeel van de inkomsten garandeert.
Van Iron Lady Margaret Thatcher, van 1979 tot 1990 de eerste vrouwelijke premier van Groot-Brittannië, werd weleens smalend gezegd dat haar handtas haar ‘weapon of choice’ was, bij Maria Grazia Chiuri is dat wapen de basis van haar ijzersterke reputatie: de Baguette-bag van Fendi, die wereldberoemd werd onder de oksel van Carrie Bradshaw in ‘Sex and the City’, is een ontwerp van Chiuri.
Net zoals de grungy studs op de accessoires van Valentino, nu deel van het DNA, een idee uit haar koker zijn. Viel haar eerste Dior-collectie aanvankelijk op door de ‘Why we should all be feminists’-slogans, dan waren het de handtassen die de show stalen in de winkel én in de vele Instagramfeeds.
Sindsdien zette Chiuri Dior op de kaart als een handtassenmerk. Ze herlanceerde de Saddle Bag en de monogramtassen, met eigen ontwerpen zoals de Montaigne 30. En ze liet externe designers - zowel modeontwerpers als kunstenaars - op de Dior-tassen los.
Italiaans leder
Dat hebben ze geweten in Scandicci, een ogenschijnlijk rustig voorstadje van Firenze, een van de historische slagaders van de Italiaanse cultuur en de lederindustrie. Achter de grijze deuren van een lage hangar waden ambachtslui in witte jassen tussen de gangen en de hightechmachines door, hoewel het moet gezegd dat hun handen het meest essentiële gereedschap blijven.
‘Elk handtasprototype dat op de catwalk verschijnt, ziet het levenslicht in Firenze. Na goedkeuring door Chiuri gaat de eigenlijke handtas in productie op andere Italiaanse sites, onder meer in Napels. Een standaardtas kan machinaal worden gemaakt, maar voor prototypes blijft handwerk de gulden regel. Op dit ogenblik onderzoek ik of schakels in echt goud, van nature een brozer materiaal, mogelijk zijn’, zegt R&D-manager Valentina. ‘Veel klanten vragen ons dat immers.’
Laura is een 29-jarige artisan die voor de gelegenheid - het is de eerste keer dat Dior zijn fabriek opent - de geheimen van een Lady Dior prijsgeeft, een beetje toch. Een Lady Dior bestaat uit 144 onderdelen. Met chirurgisch vaste hand snijdt Laura het leder, klopt ze de lappen op een eikenhouten mal - ‘het belangrijkste deel van het proces’ - en plakt ze het zachte leder over de verstevigde handvaten.
De fabriek is ook de plaats waar afgeleefde of beschadigde tassen een verjongingskuur krijgen. In twee jaar tijd evolueerde Laura van verpleegster in die EHBO-afdeling tot een volwaardige ambachtsvrouw en is ze een van de experts die een tas van a tot z kunnen maken. Opvallend: als je vraagt hoelang er aan zo’n tas wordt gewerkt, blijft het stil. ‘Everybody wants our secrets’, antwoordt Valentina in Laura’s plaats. ‘Zowel Gucci als Balenciaga heeft ateliers in dezelfde straat.’
En dat leidt dan weer tot een andere uitdaging. Dat de handtassenbusiness boomt, is mooi meegenomen, maar je hebt de handen wel nodig om ze te maken. Wie droomt er tegenwoordig nog van een carrière als lederbewerker, op enkele hipsters na? Om zich van genoeg mankracht te verzekeren, begon moederbedrijf LVMH simpelweg een eigen opleiding in samenwerking met Polimoda, een bekende modeschool in Firenze: de helft van de tijd achter de schoolbanken, de andere helft achter de marmeren werkbladen in de fabriek.
Dior Lady Art
Dat is nodig, want zeker bij speciale ontwerpen heeft de productie van een handtas iets weg van architectuur, vertelt Stefania, die al meer dan twaalf jaar voor Dior werkt. ‘De borduursels, ledersoorten, sierstenen… Alles heeft een invloed op hoe een tas in elkaar zit.’ Neem die van deze cruisecollectie met Afrikaanse borduursels: zelfs de borduurdraad heeft een invloed op het maakproces.
Om maar te zwijgen van de Dior Lady Art-tassen die Chiuri vier jaar geleden in het leven riep. Sindsdien krijgt een door Dior geselecteerde groep van opkomende jonge kunstenaars jaarlijks carte blanche, of zeg maar ‘bag blanche’. De extra uitdagingen, die krijgen ze er in Firenze gratis bij.
In de nieuwe Dior Lady Art-collectie die pas online verkrijgbaar is, zitten tassen die werden bezet met 3D-tekeningen in kralen, zoals bij de Zuid-Afrikaanse kunstenaar Athi-Patra Ruga. De Indiaas-Britse kunstenaar Raqib Shaw beschilderde ze dan weer, terwijl de Franse Marguerite Humeau iets bedacht dat je hooguit ‘golvend’ kunt noemen.
Of ze weleens onmogelijke voorstellen krijgen? ‘Natuurlijk’, glimlacht Stefania beleefd. ‘Bij Humeau vonden we de oplossing dankzij een 3D-laserprinter.’ En wat als iemand iets vraagt dat echt onmogelijk is? ‘Nee is een woord dat hier zelden valt. Dan zoeken we een compromis.’ En dat is dan weer een erg royaal en beleefd ‘ladylike’ antwoord.
