Achternicht van Dries Van Noten verzoent mode en wellbeing

Ook Sophie Van Noten laat dezer dagen haar liefde, metier, geduld en passie op de wereld los. In haar merk Vallverdù zit het allemaal. Vallverdù is Italiaans voor ‘groene vallei’, legt ze uit. En nee, haar eigen naam hoeft er op de etiketjes niet bij. Ze spreekt stil en bedachtzaam, maar toch zonder aarzeling. Ik zeg haar dat ze dezelfde ogen heeft als Dries Van Noten, die beroemde neef van haar vader. Ze lacht. Er zijn er wel meer die dat opmerken. ‘Dat de collectie niet mijn naam draagt, is een bewuste keuze. Los van de bekendheid van mijn familienaam, ligt het ook niet in mijn aard om mijzelf op het voorplan te zetten. Ik wilde dat het merk méér zou vertellen, méér dan materialiteit van kleding. Vallverdù is wellbeing. Het beeld van een groene vallei past bij wat ik wil bieden, bij de hele ervaring. Voor mij is Vallverdù een safe space, een escape, iets wat ik maak dat hoger is dan mezelf, waarbij ik niet bovenaan sta.’

Vallverdù is Van Notens eigen kleinschalige opzet binnen de grotere wereld van lifestyle en mode. Ze wil een ‘bespoke’ service geven aan wie zich te goed wil doen aan een alternatieve benadering van gezondheid, schoonheid en welzijn. De kleren ogen hedendaags, vrouwelijk, relaxed en luxueus. Ze worden genaaid en gestikt in Italië, het land waar Sophie Van Noten zo dol op is en waar ze de helft van de tijd ook woont. ‘Voor mij is het heel belangrijk om verfijning te creëren. Italië is qua afwerking onvergelijkbaar. Mijn kleren worden er gemaakt in een klein familiebedrijf met hoofdzakelijk dames van zestig, waar de liefde voor het ambacht primeert.’

Ze toont mij de basismodellen van haar Vallverdù-collectie. ‘De collectie bestaat uit twee delen’, legt ze uit. ‘Vallverdù is voor mij een soort van landschap dat ik in mijn hoofd heb. Ik probeer dat in één deel van de collectie te vertalen met bloemenprints en specifieke geuren. Het andere deel heeft helende eigenschappen die bijdragen tot de gezondheid, tot een lichamelijk evenwicht.’ Het klinkt allemaal intrigerend. We zetten onze scepsis even opzij. De kombucha in de glazen is koel en lavend. Ook wij zijn op zoek naar evenwicht.

Ze houdt een van haar kimono’s tegen het licht. De botanische prints van Vallverdù worden aangebracht op pure zijde, zegt ze. Er is ook een bloes, een broek en een foulard. ‘De zijde is zogenaamde ‘non violent silk’ of ‘peace silk’ die ik bij een biologische boer in India heb gevonden. Bij hem krijgen de zijderupsen de tijd om uit de cocon te kruipen, zonder dat ze moeten sterven.’

Van Notens zijden kleren vloeien, net als kwikzilver, ze zijn ‘godinnelijk’, ‘koninginnelijk’, ze geven elke beweging een ingetogen grandeur. ‘De zijde verf ik zelf. Op een onderste kleurlaag breng ik verse of gedroogde bloemen en kruiden aan. Dat is heel hard experimenteren, en elke keer wordt de print ook een klein beetje anders, omdat je met natuurlijke materialen werkt. De tinten zijn afhankelijk van het seizoen waarin de bloemen of kruiden werden geoogst en hoeveel zon ze hebben gekregen.

Waar haalt ze haar bloemen en planten vandaan? ‘Ik heb de voorbije jaren heel veel tijd doorgebracht in de tuin van mijn grootouders’, legt ze uit. ‘Ik werk ook met kruiden van bioboeren in Nederland en België. Een deel van de planten laat ik drogen, zodat ik ook in de winter kan verven en geen verse bloemen moet aanschaffen.’

Nergens vertoont de bloemenprint van Van Noten gelijkenis met het huis-tuin-en-keukenwerk van een hobbyist die met plantjes en bloempjes aan de slag is gegaan uit een drang naar alternativiteit. Ze lacht. ‘Wat ik echt niet wilde, was een soort ecoprint creëren, waarbij je letterlijk de bloemen en bladeren ziet.’ Wat Van Noten wel heeft gecreëerd, is een moderne print met een zweem van een voorbije aanwezigheid van een bloem. Door die abstractie wordt het bijna een verfijnde, edele camouflageprint.

Bij elk kledingstuk zit er ook een zakje met daarin geïmpregneerde houtstukjes, waarvan de geuren zijn aangepast aan de botanische elementen van de print. Die kun je aansteken als wierook, om de beleving nog completer te maken. Er hoort ook een speciale kruidenthee bij, op maat van de klant. Want Vallverdù is allesomvattend. Maatwerk heeft in Van Notens context een heel andere betekenis. Alles vertrekt van de filosofie van ayurveda. Daarin heeft Van Noten zich de jongste jaren onverdroten verdiept. ‘Ik heb mode altijd fantastisch gevonden, maar hoe harder ik er mijzelf in onderdompelde, hoe harder ik besefte: dat is niet hoe ik het wil doen. Toen kwam de klik.’

Dat ze twee van haar passies samenbracht, mode en wellbeing, is geen toeval. Zelf komt ze uit de grote kleermakersfamilie van de Van Notens, die aan de Kammenstraat in Antwerpen gedurende een paar generaties ‘t Meuleken uitbaatten. Ze volgde een opleiding fashion business in Firenze. ‘Het was een splinternieuwe opleiding die de brug legde tussen het creatieve en de beleving van de klant’, vertelt ze. ‘Het laatste jaar was ook een coronajaar. Ik ben me toen veel vragen beginnen te stellen over het systemische binnen de mode, over massaconsumptie, maar ook over de manier van verven en printen, over de toxiciteit van bepaalde producten. In die periode nam ik zelf klassieke medicatie voor mijn migraine, maar ik ben op zeker moment op zoek gegaan naar iets ánders. Ik wilde naar de basis, naar rust. Ayurveda was voor mij een allesomvattende manier om te leren luisteren naar mijn lichaam. Via via kwam ik in contact met een ayurveda-arts in India. Ondertussen liep ik stage in een modebedrijf dat gespecialiseerd was in handwerk. Ik mocht er de collecties mee uitwerken, de stoffen kiezen, private sales organiseren, maar ik vond tegelijk de tijd om verder op ayurveda te studeren. Ik was er zowat obsessief mee bezig en integreerde het in mijn eindwerk: ik ging in Firenze naar het park om er plantjes te plukken om er nadien in mijn studiootje een mooie print mee te maken. Voor mij was het dus meteen allemaal heel concreet. Ik wilde er uiteindelijk een collectie mee maken. Ik heb altijd gezegd: Ooit wil ik graag zelf een label hebben. Ik dacht nooit dat het zo snel zou gaan.’

Ayurveda inspireerde Van Noten om haar mode op een andere manier te creëren en te brengen. Holistisch, allesomvattend, een-op-een. Weg van het heersende consumptiemodel, van het toxische. Ze trok een jaar naar India. Ze leerde alles over de beginselen, over botanische behandelingen, over vedische aromatherapie, zelfs over planetaire archetypes en vedische astrologie. Die kennis nam ze mee in het creëren van haar merk, van Vallverdù, waarmee ze vrouwen méér dan mode of kleren wil geven: een gevoel van welzijn, van rituele zelfzorg, van evenwicht en innerlijke rust.

Behalve voeding, thee, kruiden en kleuren brengt ayurveda ook een evenwicht door kruiden op te laten nemen door de huid, vertelt Van Noten. ‘De huid neemt als grootste orgaan de actieve stoffen van de kruiden op. Dat kan door kruidenbaden, kruidenpreparaten of massage met kruidenolie, maar ook door weefsels met kruiden te infuseren. Dat is ayurvastra.’

Voor haar helende collectie laat Sophie Van Noten in India biokatoen met kruiden impregneren. In Italië worden er dan kimono’s en kamerjassen mee gemaakt: ‘Je draagt zo’n kimono na je bad, zodat de kruiden in de vezels het best hun werk kunnen doen. Mijn ayurvastrakleren blijven hun helende eigenschappen behouden. Ze kunnen zelfs tot 25 keer gewassen worden. Nadien kunnen de kleren opnieuw geïnfuseerd worden.’

Onze scepsis komt ineens net iets te enthousiast om het hoekje kijken. Getuigt het niet van heel veel lef om van mode en ayurveda een businessmodel te maken? Van Noten fronst een wenkbrauw. We excuseren ons. Ze lacht. ‘Ik heb een businessplan gemaakt met bepaalde omzetten en bepaalde verkopen. Het is springen, ja. Maar ik ben koppig, ik geloof heel hard in mijn project. Alles bij Vallverdù wordt op maat gemaakt. Op lichaamsmaat zelfs, op type.’

Ziet ze haar collectie als een uitzonderlijk luxeproduct, vraag ik haar. Ze aarzelt. ‘Ik heb het moeilijk met het woord ‘luxe’. Bij mij draait het niet om luxe, maar veeleer om bewustwording. Het grootste probleem in de mode is de massaconsumptie. Mode als systeem zal blijven bestaan, maar er zal in de toekomst meer vraag zijn naar kledingstukken die met veel passie en liefde handgemaakt zijn, ‘made to order’ of ‘bespoke’. Ik denk dat dat het nieuwe normaal moet worden.’

Hoe zien haar volgende maanden eruit? Eind september opent ze haar eigen Vallverdù-atelier in Firenze, zegt ze. ‘De reacties zijn tot nog toe heel positief. Ik heb getwijfeld tussen Antwerpen of Firenze, maar mijn hart ligt in Firenze. Mijn atelier zal in Italië blijven, maar ik kom op regelmatige basis naar hier. Klanten kunnen gewoon een mailtje sturen en een privéafspraak maken, ook in Antwerpen. De essentie zal het kledingstuk blijven, toch voor de eerste jaren. Een kledingstuk volledig op maat en energie van de klant. Er komt geen grote collectie uit, nee, het blijft een nicheproduct.’

En tot slot: hoe reageert achteroom Dries? Ze glimlacht toch ietwat nerveus. ‘Ik ga binnenkort bij hem op bezoek in Italië om hem de collectie te laten zien’, zegt ze. ‘Ik wilde wachten tot ik het gevoel had dat alles juist zat om hem iets te tonen. Dries weet dat ik met bloemen bezig ben, maar hoe het dan met die ayurveda zit, dat wil ik hem zelf eens kunnen uitleggen. Ik ben heel erg benieuwd naar zijn reactie, ja. Er blijft een sterke bloedband. En ik wil weten hoe hij over de creatieve kant van het merk denkt. We hebben tenslotte ook onze passie voor bloemen gemeenschappelijk. En op een dag zou ik weleens iets willen verven met een paar bloemetjes uit zijn tuin.’

Vallverdù
| Website | vallverduatelier.com