Al 25 jaar tekent Florine Asch magische invitaties en pop-upkaarten voor de luxe-incrowd. 'Voor een trouwfeest van 52 miljoen euro ontwierp ik de invitaties.'
Eindejaar is dé periode van feesten en cadeaus. Traditioneel is dat ook de drukste periode voor Florine Asch. De Brusselse illustratrice heeft steevast opdrachten binnen voor kerstkaarten, eindejaarswensen en feestuitnodigingen van zowel grote luxehuizen, luxehotels als van privéklanten. Dior, Hermès, Cartier, de Opéra de Paris, de Parijse delicatessenzaak Fauchon, Louis Vuitton, de hotels Ritz en Plaza Athénée in Parijs, het veilinghuis Sotheby’s, juwelier Tiffany & Co., de restaurants van Alain Ducasse: de luxewereld weet Asch al 25 jaar te vinden. Voor haar frivole aquarelstijl, maar de jongste 10 jaar ook voor haar magische papierkunstwerkjes.
‘Ik ontwerp vaak uitnodigingen of kaarten waar een verrassingselement in zit. Soms zijn dat kaarten met uitsneden die met de laser zijn gemaakt. Maar nog vaker zijn het pop-upkaarten die openklappen. Voor de opening van de Baby Dior-boetiek in Parijs maakte ik een uitnodiging in de vorm van een etalage die openvouwt’, zegt ze. ‘Het is de bedoeling om mensen een wowgevoel te geven. Twee keer hetzelfde doen is uit den boze. Dit soort high-end klanten wil telkens iets unieks.’
Asch heeft ook privéklanten die elk jaar een kerstkaart bestellen. Of bij elk feest een bespoke uitnodiging laten ontwerpen. ‘Voor een prins, die jaarlijks een groot feest geeft op locatie, maak ik telkens de uitnodigingen. De vorige keer vond het plaats in een Portugees kasteel tijdens de maaneclips. Dat was meteen ook het thema van de bewegende uitnodigingskaart. Ik krijg meestal carte blanche, maar vaak reiken de klanten toch een thema aan, waar ik vrij mee aan de slag kan.’
‘Een Mexicaanse jetsetter wou haar 50ste verjaardag in Venetië vieren. Ze huurde vanuit Mexico een privévliegtuig om haar vrienden in New York op te halen en dan door te vliegen naar Venetië. De eerste avond was er een feest in Punta della Dogana, waar Elton John is komen zingen. Daags erna was er een bal in het Palazzo Grassi. Twee maanden op voorhand moesten de dames al de kleur van hun jurk doorgeven, zodat men de Venetiaanse maskers erop kon afstemmen. De morgen erna was er een brunch in hotel Danieli. Voor heel dat verjaardagsweekend mocht ik de uitnodigingen maken. Zonder budgetlimiet, alleen met Venetië als rode draad.’
Huwelijk in Versailles
Haar zotste opdracht ooit was voor het trouwfeest van Vanisha Mittal, de dochter van staalmagnaat Lakshmi Mittal. Hij sponsorde de vijfdaagse bruiloft, die - naar verluidt - 52 miljoen euro kostte. Niet de bruid, maar de vader besliste over elk detail. Tot en met de uitnodiging. ‘Die bestond uit een boek met 30 aquarellen, bij elke gast persoonlijk afgeleverd op een zilveren plateau’, zegt Asch. ‘Ik had het geluk dat ik, als een van de 1200 gasten, ook uitgenodigd was op het feest, dat onder meer plaatsvond in het paleis van Versailles en in Château de Vaux-le-Vicomte. Alle vrouwen droegen een sari, de mannen liepen gekleed als maharadja’s. Het was het meest magische feest dat ik ooit beleefde.’
Hoe die jetsetklanten bij haar terechtkomen, is vaak een raadsel. Wellicht is de mond-tot-mondreclame haar beste ambassadeur. ‘Ik kreeg ooit een aanvraag van Amerikanen, die 15 jaar geleden een door mij ontworpen trouwinvitatie kregen. Ze hadden die kaart altijd bijgehouden voor als hun dochter zou trouwen. Voor die bruiloft heb ik toen effectief de feestuitnodigingen geschilderd.’
Handwerk
Asch’ manier van werken is redelijk oldskool. Op de eerste verdieping van haar Brusselse herenhuis bevindt zich het atelier, waar ze haar fantasieën op papier creëert. ‘Dit is mijn fabriek’, zegt ze laconiek. ‘Ik werk niet met de computer. Ik ben er niet goed in.’ Oude kinderboeken, een tekentafel, schilderborstels, een arsenaal aan pennen, potloden en aquarelmateriaal: meer heeft ze niet nodig om aan de slag te gaan.
‘Elk idee voor een uitnodiging of een wenskaart vertrekt van een schets of een aquarel. Ik teken of schilder het origineel en klop daarna bij mijn papieringenieur aan met een idee voor een pop-upwenskaart. Die man weet exact wat mogelijk is met gelasercut papier in drie dimensies. Hij kan dromen omzetten in papier.’
Asch’ fantasiewereld is niet bevolkt met dure handtassen, blitse wagens of bladgoud. Haar universum bevat eerder 19de-eeuwse kermiscarrousels, harlekijns, nostalgisch speelgoed, romantische sprookjeskastelen en Wunderkammerobjecten. Met kinderlijke verbeelding maakt ze er frivole composities van, waar altijd een vleugje poëzie en magie aan vasthangt.
‘En ja, aan mijn werk kleeft natuurlijk een zekere prijs’, zegt ze. ‘Voor een pop-upkaart op 300 exemplaren kom je, afhankelijk van de complexiteit en papierkwaliteit, toch snel aan 5000 euro. De productietijd bedraagt één tot twee maanden. Elke kaart wordt onderdeel per onderdeel met de hand gekleefd. Daar bestaan geen machines voor. Voor kleine oplages doet Asch een beroep op een atelier in Parijs, grotere oplages vanaf 3000 gebeuren in Oost-Europa.
Kickstart bij Perrin
Asch groeide tot haar 20ste op in Straatsburg, waar ze afstudeerde aan de École supérieure des arts décoratifs. Daarna verhuisde ze naar Parijs. ‘Ik kom uit een familie van creatievelingen, artiesten en kunstliefhebbers. Mijn moeder kende de broers Diego en Alberto Giacometti en had een couturehuis in Parijs, dat modellen verkocht aan grote huizen. Ik ben thuis opgegroeid tussen mooie kunstobjecten’, vertelt ze.
‘Zelf begon ik mijn carrière bij het veilinghuis Drouot in Parijs. Daar passeerden zo veel mooie kunstobjecten, dat ik ze begon na te tekenen in mijn schetsboek. Patrick Perrin, een bekende antiekhandelaar die bij Drouot langskwam, zag mijn tekeningen en bood me in 1991 meteen een tentoonstelling aan in zijn galerie. Die had een topligging op Faubourg Saint-Honoré, achter het Elysée.
‘Les objets de collections’, stelde Perrin voor als thema. En hij introduceerde me bij twintig Parijse verzamelaars van antiek en curiosa, waar ik ter plekke ging tekenen. De expo was een megasucces: alles was uitverkocht. Ik was 23 en het betekende de kickstart van mijn carrière. Als nobody in de Parijse wereld van kunst, antiek en luxe was ik heel blij met die introducties op het hoogste niveau, onder meer bij topchef Alain Ducasse en het Ritz-hotel in Parijs. En wijlen Marie-Hélène de Rothschild was de eerste die een uitnodiging bij me bestelde.’
Een ander beslissend moment was de confrontatie met het werk van Eugène Delacroix in het Louvre. De Franse 19de-eeuwse schilder spendeerde in 1832 zes maanden in Marokko en maakte tijdens die diplomatieke missie een reeks vrije gouaches. Die sloegen bij Florine in als een bom.
‘Toen ik die reeks zag, wist ik dat ik ook reisschetsen wou maken. Honderden boekjes heb ik volgetekend. Palazzo’s in Italië, paleizen van de maharadja’s in India, flamencoscènes in Sevilla, wilde dieren in Afrika: de Franse uitgever Alain Flammarion, die ik op een diner toevallig ontmoette, was onder de indruk van mijn reisdagboeken en heeft er enkele van uitgegeven’, vertelt ze. ‘En dankzij het succes van die reisboeken bij Flammarion contacteerde Louis Vuitton me later ook om een ‘carnet de voyages’ over Mumbai te maken.’
Omdat ze de luxehuizen waarvoor ze uitnodigingen en wenskaarten aquarelleerde, wou blijven verrassen, begon ze 10 jaar geleden te experimenteren met pop-ups en uitsneden in papier. Eerst vanuit haar woonplaats Parijs, en sinds 5 jaar vanuit Brussel, waar haar tante al woonde. ‘Ik wou mijn werk een spectaculaire en ludieke twist geven’, zegt ze. ‘En mijn papieringenieur houdt evenveel van uitdagingen als ik. Technisch complexe modellen kunnen realiseren geeft mij een kick.’