Op 28 februari veilt Sotheby’s de inboedel van Palazzo Volpi. Op zijn legendarische ‘Volpi Balls’ verwelkomde Venetiës grootste partypalazzo gasten als Winston Churchill en Jack Nicholson.
De vergulde spiegel waarin Coco Chanel haar lipstick checkte, de luie zetel waarin Winston Churchill een dutje deed en het klassieke beeldhouwwerk waar Andy Warhol uren naar bleef kijken: op 28 februari veilt Sotheby’s in Parijs deze en nog tweehonderd andere meubels en kunstwerken. Ze komen uit de inboedel van het Venetiaanse Palazzo Volpi. De plek waar tijdens het Filmfestival van Venetië de beau monde samentroepte op de legendarische ‘Volpi Balls’: van Hollywoodsterren, gekroonde hoofden, kunstenaars, intellectuelen, edellieden en politici. Iedereen die ertoe deed, kwam hier feesten. Onder meer Josephine Baker, de Windsors, Jean Cocteau, Maria Callas en Marlene Dietrich.
Nouveau riche
Maar voor alles is er een tijd, vinden graaf en gravin Giovanni en Dominique Volpi, de huidige eigenaars, die in Genève wonen. ‘We hebben meerdere woningen en dit paleis past niet langer bij onze levensstijl. Daarom hebben we besloten om de unieke inrichting – die onveranderd bleef sinds mijn ouders overleden – toe te vertrouwen aan nieuwe eigenaren. Of we daarna ook het palazzo zullen verkopen, weten we nog niet.’
Het palazzo bevindt zich al sinds 1917 in de Volpi-familie. Toen kocht Giuseppe Volpi (1877-1947), Giovanni’s vader, het renaissancepaleis aan het Canal Grande. Als ondernemer en politicus was hij een sleutelfiguur in de Venetiaanse geschiedenis. Vandaar zijn bijnaam ‘de laatste doge van Venetië’. Met zijn firma bracht hij in 1903 elektriciteit naar Venetië, hij richtte er in 1932 ‘s werelds eerste internationale filmfestival op, ‘Mostra’. Hij legde de haven Porto Marghera aan en was president van de Biënnale van Venetië. Volpi was een toonbeeld van nouveau riche: als kind uit een middenklassegezin klom hij op de sociale ladder. In 1925 werd hij door de Italiaanse koning Vittorio Emanuele III in de adelstand verheven voor zijn verdiensten als gouverneur van Libië. Sindsdien was hij ‘de eerste graaf van Misurata’, vernoemd naar de Libische kuststad.
Met handen en voeten
Maar het was Giovanni’s moeder Lily die van dit palazzo een legendarische plek maakte. Zij gaf hier feesten waarop iedereen geïnviteerd wilde zijn. Niet alleen tijdens het filmfestival, maar het hele jaar door nodigde ze schrijvers, socialites en sterren uit op de ‘piano nobile’, de bel-etage, van haar palazzo. ‘Er waren altijd interessante gasten, lekker eten en mooie bloemen’, herinnert hertogin Cristiana Brandolini zich nog, een socialite uit de Agnelli-familie die tot de vaste gasten behoorde.
‘Ze belde alle tophotels, zoals Gritti en Cipriani, om te vragen wie er logeerde. Vervolgens nodigde ze alle boeiende en mooie mensen uit’, herinnert de Franse decorateur Jacques Grange zich. Zo belandde onder meer Maria Callas hier, net als Winston Churchill, Cecil Beaton, Kirk Douglas, Paul Newman, en later ook Jack Nicholson, Sean Penn en Diane von Furstenberg. ‘Mijn moeder sprak geen Engels, maar ze was enorm gefascineerd door Andy Warhol. Zonder dat ze met elkaar konden babbelen, spendeerden ze uren samen’, vertelt Giovanni.
Minnares
Niet alleen de gastenlijst, ook het decor hield Lily strak in handen. ‘In 1948, kort nadat mijn vader overleed, richtte mijn moeder het palazzo helemaal opnieuw in’, herinnert Giovanni Volpi di Misurata zich nog. ‘In elke ruimte van de piano nobile wilde ze een totaal andere stijl. Mijn moeder had een scherp oog en slaagde erin de beste stukken te bemachtigen. Zo werkte ze onder meer met de Franse interieurontwerper Stéphane Boudin, de toenmalige directeur van het Maison Jansen en de man die ook voor de Kennedy’s werkte in het Witte Huis. Als ze de meubels kwamen plaatsen, was ze extreem betrokken. Dat duurde uren. Ik herinner me nog hoe ze zei: ‘Pak die bank, schuif hem hierheen, schuif hem naar rechts.’ Zodra de puzzel volgens haar paste, verplaatste ze niets meer.’
Lily is haar roepnaam. Ze werd geboren als Nathalie El Kanoni (1899-1989) in Algerije. Lange tijd was ze de minnares van Giuseppe Volpi. Pas in 1942 trouwden ze, toen zijn eerste vrouw was gestorven. Op dat moment ook schudde Giovanni het etiket van ‘buitenechtelijk kind’ af. Later werd hij bekend met zijn raceteam Scuderia Serenissima, dat in de sixties heel wat successen behaalde op het circuit. Zijn leven lang bleef hij vrijgezel. Pas in 2017, op zijn tachtigste, stapte hij in het huwelijksbootje. Hij trouwde met de veel jongere Dominique Rizzo, de weduwe van fotograaf en designer Willy Rizzo.
Belgische link
Palazzo Volpi is eigenlijk niet de correcte naam. Voluit heet het Palazzo D’Anna Viaro Martinengo Volpi di Misurata. Anderen zeggen: Palazzo Talenti d’Anna Volpi. Die lange naam verraadt de lange lijst eigenaren van het paleis. Dat is met 3.845 vierkante meter en 86 kamers trouwens een van de grootste van Venetië. En terwijl andere palazzo’s in de loop van de tijd zijn opgedeeld in verschillende appartementen, bleef dit in originele staat.
Al van bij de bouw was deze plek bijzonder. Naar het schijnt, reisde renaissancekunstenaar Michelangelo in 1529 speciaal naar Venetië om de fresco’s te bewonderen in dit palazzo. Helaas zijn die muurschilderingen van Giovanni Antonio da Pordenone volledig verdwenen.
Wat maar weinigen weten, is dat in het roemruchte verleden van het palazzo er ook een Belgisch hoofdstuk zit. Een paar jaar nadat de familie Talenti het renaissancepaleis in 1535 had laten bouwen, verkocht ze het aan de Vlaamse koopman Maerten van Haanen, die zichzelf Martino d’Anna noemde. Ook zijn zoon Giovanni d’Anna (Jan van Haanen) woonde hier. Sindsdien passeerde er een handvol eigenaars – van patriciërs tot aristocraten – tot Volpi het kocht. Stel dat het palazzo binnenkort weer op de markt komt, kan het misschien opnieuw in Belgische handen belanden.
De loten
| Te bekijken op de gratis expo
| Wanneer | Van 23 tot en met 27 februari
De veiling
| Wanneer | Op 28 februari om 14.30 uur
| Waar | 76 Rue du Faubourg Saint-Honoré, 75008 Parijs
| Website | sothebys.com
