Belg Guy Pieters realiseert mee de ultieme droom van Christo

Guy Pieters: ‘Alle projecten van Christo en Jeanne-Claude worden uitsluitend gefinancierd met de opbrengst van de verkoop van hun ontwerptekeningen, studies, collages en maquettes. Wereldwijd zijn er maar drie galeries die structureel met hun estate samenwerken om die verkopen te realiseren – de andere twee zijn Pace Gallery in New York en Annely Juda Fine Art in Londen.’

‘In de zomer van 2019 hadden we een tentoonstelling in Knokke waar we achter gesloten deuren 25 werken uit de ‘Arc de Triomphe’-reeks konden plaatsen in internationale collecties. Daardoor konden we 7 à 8 miljoen euro bijdragen aan het project.’ (In totaal kost het inpakken van de Arc de Triomphe ongeveer 14 miljoen euro, nvdr.) 

Christo en Jeanne-Claude leerden elkaar op het einde van de jaren 1950 kennen in Parijs en begonnen in 1961 plannen te maken om iconische publieke gebouwen in te pakken. In de eerste plaats: de Arc de Triomphe. In de buurt van het monument had Christo een kamer gehuurd toen hij in de late jaren 1950 uit Bulgarije was gevlucht. Dat zestig jaar later de triomfboog uit 1836 effectief geëmballeerd wordt in 25.000 m² gerecycleerd propyleen en 3 kilometer rood paktouw, is een geschenk op zich. Postuum weliswaar, want Christo stierf in 2020, zijn vrouw Jeanne-Claude in 2009. Al was hij wel al zelf aan de voorbereidingen begonnen.’

GP: ‘Mijn vrouw en ik hebben in oktober 2019 in Bagneux, net buiten Parijs, het atelier bezocht waar Christo net een enorme maquette van de Arc de Triomphe had nagebouwd. Niets liet vermoeden dat hij nog geen jaar later zou sterven. Hij zat vol energie en werkte nog heel intens aan dat project door.’

‘In Bagneux heeft hij alles uitvoerig getest met zijn ploeg, met ingenieurs en met specialisten op het vlak van brandveiligheid en stabiliteit. Bij hevige regenval mag dat propyleendoek bijvoorbeeld geen water vasthouden, anders oefenen die waterzakken te veel druk uit op het beschermde gebouw.’

‘Zodra alles goedgekeurd was, werd de realisatiedatum toch meermaals uitgesteld. Eerst omdat er valken op het monument zaten te broeden. Daarna kwam het plan om ‘Arc de Triomphe, Wrapped’ te laten samenvallen met Christo’s retrospectieve expo in het Centre Pompidou, eerst gepland voor 1 juli 2020. Maar door de covidcrisis werd de opening uitgesteld tot 19 oktober. En einde mei van datzelfde jaar stierf Christo plotseling.’ 

GP: ‘Een gemeenschappelijke kennis uit Brussel stelde ons aan het kunstenaarskoppel voor in 1986. Vanaf dag één klikte het. Sindsdien is tussen ons een diepe, warme vriendschap ontstaan. In die 35 jaar tijd hebben we niet één contract getekend. Alles gebeurde in wederzijds vertrouwen. Dat heeft uiteindelijk geleid tot het privilege om 14 verkooptentoonstellingen te mogen organiseren. Via die weg hebben we Christo en Jeanne-Claude financieel kunnen helpen bij de realisatie van, onder meer, ‘The Gates’ in Central Park in New York (2005), ‘The Londen Mastaba’ (2018) en vooral ‘Floating Piers’, het drijvende wandelpad op het Lago Iseo in Italië (2016). Daar lag onze bijdrage nog een pak hoger dan bij ‘Arc de Triomphe, Wrapped’.’  

GP: ‘Ze hebben mij enorm beïnvloed. Dat ze van 1961 tot 2021 geduld hadden om hun ‘Arc de Triomphe’ te realiseren, vind ik ontzettend fascinerend. ‘Pont Neuf’ duurde tien jaar, ‘The Gates’ in New York kostte hun 26 jaar. En het inpakken van de ‘Reichstag’ in Berlijn is drie keer geweigerd. Ze houden hun projecten levend, puur op wilskracht, ondanks alle tegenslagen. Hun enthousiasme is des te meer bewonderenswaardig, omdat er zoveel malheur mee gemoeid was. Daar heb ik me al vaak aan gespiegeld. Christo heeft me geleerd om nooit op te geven, ondanks alle persoonlijke tegenslagen die we kenden.’

GP: ‘De stichting, die we in 2018 hebben geopend, moet in de eerste plaats een deel van onze privécollectie bij elkaar houden als we er zelf niet meer zijn. Maar ze heeft ook een publieke functie. In het badstadje zelf heeft onze stichting een exporuimte, maar onze privétuin stellen we buiten de wintermaanden ook open voor groepen, op vrijdag en volgens afspraak. In die tuin staan alleen werken van kunstenaars met wie we hebben samengewerkt, zoals Arman, César en Jan Fabre. Ik verzorg de rondleiding meestal zelf.’

GP: ‘Zij maakten inderdaad een reeks buitensculpturen, maar daarvan hebben we er geen. In onze privéwoning in Saint-Tropez hangen wel enkele werken van Christo en Jeanne-Claude, zoals een tekening van ‘Running Fence’, hun installatie uit 1976. Eén werk uit de ‘Arc de Triomphe’-reeks zit ook nog in onze collectie. Maar onze woning is niet toegankelijk voor bezoekers.’

GP: ‘We zijn blij om in een andere omgeving te wonen dan in Sint-Martens-Latem. Linda en ik verdelen onze tijd nu tussen Saint-Tropez en Knokke, waar we een jaar geleden naartoe zijn verhuisd. In Saint-Tropez heeft Stephane Boens een Franse ‘bastide’ verbouwd in 18de-eeuwse Provençaalse stijl.’

‘Stephane en ik zijn jeugdvrienden en werken al voor de zevende keer samen aan een project. Hij heeft ook nu weer prachtig werk afgeleverd. Linda en ik wisten goed wat we wilden, maar Stephane heeft de artisanale sfeer van de regio perfect vertaald naar zijn ontwerp. Hij koos voor edele, traditionele materialen uit de streek. Het landhuis heeft ook binnenin het patina van de 18de eeuw. Ik reis altijd met plezier naar deze plek.’  

GP: ‘Op dit ogenblik wel, maar alles is een kwestie van voldoende middelen bij elkaar krijgen. Met hun estate is afgesproken dat er postuum ook projecten gerealiseerd mogen worden samen met Vladimir, hun neef die alles opvolgt. Hij vertelde me dat Christo enkele dagen voor zijn dood nog aan de telefoon enorm aandrong op  ‘Arc de Triomphe, Wrapped’. Hij wilde dat Parijs en de hele wereld konden komen genieten van hun werk.’