Kunsthandelaar Albert Baronian over het leven op het puntje van zijn ‘Panton’-stoel: Che Guevara’s brieven, Franse chansons en good citizenship.
Albert Baronian
- 50 jaar kunsthandelaar.
- ‘Peetvader’ van Art Brussels.
- Expo in Fondation CAB.
Wat is de stoel van je leven?
‘Deze rode Panton Chair, mijn eerste designstuk ooit, gekocht toen ik eind jaren 60 politieke en sociale wetenschappen studeerde in Leuven. Ik had er een voor op mijn kot én het kot van mijn latere vrouw. Toen we trouwden, kochten we er nog vier bij. Ik hou van rood. Het was de flashy kleur van mijn moeders keuken, misschien is die kleur onderbewust een herinnering aan haar. Die rode set Pantons reizen mee in mijn leven. Ze stonden vaak in de galerie. En op Art Luxemburg waren ze ooit ons meubilair, toen we er een stand hadden met alleen maar rode kunstwerken.’
Wat houdt je op het puntje van je stoel?
‘Ik ben momenteel het boek ‘I Embrace You With All My Revolutionary Fervor: Letters 1947-1967’ aan het lezen: een mooie bundeling van intieme brieven van Che Guevara. Je leert hem kennen als revolutionair, maar ook als zoon, dichter, politiek denker, filosoof en vriend.’
Waarvan val je van je stoel?
‘Dat politici cultuur electoraal niet rendabel vinden. Wat wordt er herinnerd van president François Mitterrand? Niet zijn standpunt over de doodstraf. Wel zijn grote culturele realisaties, zoals de Bibliothèque Nationale de France in Parijs en de glazen piramide aan het Louvre. Wat is er blijven hangen van de regeerperiode van Lodewijk XIV? Niet zijn politiek. Wel zijn paleis in Versailles en zijn samenwerkingen met de beste kunstenaars en artisans van zijn tijd.’
Met wie zou je graag van stoel wisselen voor één dag?
‘Zeker geen politicus of diplomaat, ook al had mijn moeder dat graag gewild. Misschien clown, wielrenner of chansonnier? Negen op de tien Franse chansons vind ik banaal. Maar de grote chansonniers – ik denk aan Barbara, Georges Brassens, Leonard Cohen, Brel of zelfs Stromae – zijn poëten, die hun boodschap verpakken in drie minuten. Het lied ‘Göttingen’ van Barbara ontroert me telkens weer. De Frans-Joodse zangeres moest vluchten tijdens de Duitse bezetting, maar ging in 1964 toch optreden aan de universiteit van Göttingen. Omdat de voorziene piano niet goed genoeg was, moesten de studenten in allerijl een ander instrument zien te vinden. Dat ontroerde haar zo, dat ze daags erna het bekende nummer schreef. ‘De mensen in Göttingen zijn dezelfde als die in Parijs’, zingt ze, om de absurditeit van de oorlog aan te klagen.’
Bio van een stoel
S Chair
De ‘S Chair’ van de Deense ontwerper Verner Panton (1926-1998) was de eerste massa-geproduceerde plastic stoel die uit één stuk bestond. Panton vond inspiratie in een fabriek waar ze plastic emmers produceerden. Hij zag er een perfect gestapelde hoop plastic emmers en wilde een stoel maken volgens diezelfde filosofie.
Sinds eind jaren 50 werkte Panton aan tientallen prototypes. Het stoelontwerp was zo revolutionair dat ‘vijftien tot twintig fabrikanten’ er hun tanden op stukbeten. Uiteindelijk was Vitra – dankzij Rolf Fehlbaum – bereid om samen met Panton de productie op punt te stellen. Sinds de jaren 90 – toen het model herontdekt werd – is het een bestseller.
De S Chair of Panton Chair stond in 1995 op de cover van Vogue, met een naakte Kate Moss in.
Voor wie houd je een stoel vrij tijdens je droomdiner?
‘In mijn pantheon staan best wat figuren die ik graag zou willen uitnodigen: allemaal geëngageerde mensen die voor mij een rolmodel zijn. Ik denk aan Nelson Mandela of aan singer-songwriter Joan Baez. Maar evengoed aan Jean Moulin, de Franse verzetsheld van wie de as in 1964 van het kerkhof Père Lachaise naar het Panthéon in Parijs is overgebracht dankzij schrijver André Malraux. De Franse ex-verdediger Lilian Thuram mag ook aanschuiven. Veel voetballers zijn niet echt intellectuelen, maar hij heeft wél verstand. Hij schreef verscheidene boeken over de Franse kolonisatie en verzamelt kunst. Maar hij zet zich ook in tegen racisme en helpt jongeren uit de banlieues aan een toekomst. Ik nodig ook concentratiekampoverlever Stéphane Hessel uit, de auteur van het succesvolle pamflettaire essay ‘Indignez-vous’ uit 2011. Die slogan draag ik tot het einde van mijn dagen mee. Ik blijf verontwaardigd en geëngageerd, ook al werk ik in een elitair kunstmilieu. Good citizenship is belangrijk. Ik wil niet ongevoelig in de wereld staan.’
Val je tussen twee stoelen?
‘Ik vind dat een mooie uitdrukking. De eerste keer dat ik ervoer dat ik tussen twee stoelen viel, was op Rome-reis aan het einde van mijn humaniora. Onze boot had vertraging, omdat ik geen normaal paspoort had: na de genocide in Armenië had ik geen vaderland meer, dus reisde ik met een blauw laissez-passer van de VN. Ook al naturaliseerde ik me tot Belg, toch besef ik dat ik altijd deels oosters en westers zal blijven.’
‘Quinquagesimum’
In de Fondation CAB in Brussel vindt tot en met 25 november de expo ‘Quinquagesimum’ plaats, met werk van kunstenaars met wie Albert Baronian de voorbije vijftig jaar samenwerkte.
| Website | fondationcab.com
