Eigenlijk is zowat álles wonderbaarlijk aan Villa Carmen: de locatie, de geschiedenis, de architectuur én het interieur. Welkom in de wondere wereld van textielkunstenaar Sergio Roger.
Weet je dat dit het hoogste bewoonde huis van Barcelona is? Eén gebouw ligt nog hoger, maar dat is een kerk. De stad ligt letterlijk aan onze voeten.’ We kunnen textielkunstenaar Sergio Roger geen ongelijk geven: het uitzicht vanaf Villa Carmen is inderdaad adembenemend, met de Middellandse Zee daar beneden, en de hele stad maar ook de berg Montserrat op de achtergrond.
De modernistische villa staat diep in het natuurreservaat Serra de Collserola. Het huis werd in 1912 door architect Albert Juan i Torner gebouwd voor een rijke zakenman en zou later via een schenking in handen komen van de katholieke kerk, die er vandaag nog altijd de eigenaar van is. Lange tijd werd Villa Carmen gebruikt als priesterseminarie, maar de jongste jaren wordt ze verhuurd aan kunstenaars van allerlei slag. Vandaag leeft Roger er samen met zijn partner Fernando Ansorena, medeoprichter van het architectenkantoor Circular Studio, en hun hond Astra.
Roger geeft het gerust toe: het was voor hem wel even aanpassen toen hij hiernaartoe verhuisde. Na zijn studies beeldende kunst in Berlijn was hij eerst teruggekeerd naar het hart van Barcelona, naar een studio die hij nu als een kleine stip daar beneden kan aanwijzen. ‘Ik herinner me nog dat ik als student een paar vrienden had die in deze villa woonden, en hoe fantastisch ik het altijd vond om naar deze plek te komen. Want hier ben je omgeven door de natuur. Alsof je ergens op het platteland woont, alleen ligt de stad op amper tien minuten.’
Roger woonde bijna tien jaar in de buurt van zijn atelier, in Barcelona. Van woon-werkverkeer kon hij niet meespreken. Dat veranderde vanzelfsprekend toen hij naar de Villa Carmen verhuisde. Al na één dag, zo geeft hij toe, zag hij op tegen de pendeltocht. Iedere dag moet hij de heuvel op en af, en heeft hij het openbaar vervoer nodig. Maar intussen heeft hij vrede met de situatie: nu huis en werk zich fysiek veel verder van elkaar bevinden, kan hij ze ook mentaal veel beter gescheiden houden.
Klassieke oudheid
Het neemt niet weg dat het huis vol staat met zijn beelden: herinterpretaties van iconische meesterwerken uit de klassieke oudheid die hij – verrassend genoeg – maakt met stoffen. ‘Ik koop hele ladingen linnen en fluweel op in antiekwinkeltjes’, legt hij uit. ‘Ik vind ze hier in de stad of breng ze mee van Frankrijk, waar ik graag snuister op rommelmarkten. Sommige stoffen zijn meer dan honderd jaar oud.’
Met zijn linnen bustes knipoogt Sergio Roger naar de antieke kunst.
Roger is al lang met textiel bezig: op zijn 16de leerde hij naaien en maakte hij al allerlei opgezette figuurtjes. ‘Maar ik was evengoed geïnteresseerd in kunst en in beeldhouwen. Na mijn studies kwam ik tot het besef dat textiel mijn favoriete medium zou zijn om mee te werken, omdat het zo ver teruggaat in de geschiedenis.’
In zijn linnen bustes knipoogt hij naar de antieke kunst: door steen of marmer te vervangen door delicate stukken antiek linnen wil hij stilstaan bij de idee van duurzaamheid. ‘Soms verf ik de stoffen zelfs met natuurlijke kleurstoffen om ze er nog meer te laten uitzien als steen. Al die bewerkingen gebeuren in mijn atelier.’
Guilty pleasure
De villa is opgedeeld in twee wooneenheden, elk met hun eigen tuin en ingang. Roger, Ansorena en Astra hebben de bovenste twee verdiepingen en daarmee ook het mooiste uitzicht. Met drie slaapkamers, drie badkamers en ook nog eens twee kantoorruimtes is de woning in totaal zo’n 185 vierkante meter groot. Of moeten we zeggen ‘klein’? De kamers zijn inderdaad op maat van mensen uit een vervlogen tijdperk.
Binnenin overheerst de Catalaanse art-nouveaustijl, iets wat je duidelijk ziet aan de open haard in de woonkamer, net als aan de vele glas-in-loodramen en het pleisterwerk. Tegelijk doet het interieur wat denken aan dat van die Britse cottages van rond de eeuwwisseling - blijkbaar een guilty pleasure van de oorspronkelijke eigenaar. In de living ligt kamerbreed tapijt en de badkamer is bezet met typische metrotegels. Andere muren dan weer zijn gehuld in kleuren uit lang vervlogen tijden. ‘Het huis was in zeer goede staat’, zegt Roger. ‘We hoefden nauwelijks iets aan te passen: hooguit wat kleine herstellingen en wat schilderwerk. Het grootste werk was de inrichting en afwerking, maar na een maand konden we er al intrekken.’
Vleugelpianotafel
‘Het klinkt misschien vreemd, maar dit huis is iets wat je moet ervaren. Soms kan het zelfs een soort spirituele ervaring zijn.’Sergio Roger
Als tegenwicht tegen de zeer klassieke stijl van het interieur brachten Roger en zijn partner hoogglanzende kleuren aan en gebruikten ze moderne materialen zoals polycarbonaat of hars.
Het interieur verraadt ook hun liefde voor mid-century design. ‘Een deel ervan hadden we al, andere kochten we bij, maar we verzonnen ook een paar heel leuke dingen, zoals de felgroene eettafel’, aldus Roger. ‘We kochten die tafel tweedehands op internet en lieten ze daarna in een glanzend lak zetten. Nu ziet ze er bijna uit als een vleugelpiano.’ De kleur en de glans geven de tafel inderdaad een plastic look; maar dan wel met een heel vertrouwde en klassieke vorm. En zo staan er in het hele huis eyecatchers. Vanzelfsprekend kunstwerken van Roger zelf, maar ook van bevriende artiesten.
Kermispark
Merkwaardig: hoewel Villa Carmen in een beschermd natuurgebied staat, maakt het pand evengoed deel uit van het attractiepark Tibidabo, geopend in 1905 en vandaag nog altijd het oudste nog actieve kermispark in Spanje. ‘Alles is er nog origineel’, zegt Roger. ‘Er is een kerk die een beetje op het Disney-kasteel lijkt. Het ziet er dus heel magisch uit, en ‘s ochtends zie ik vanuit de tuin het grote rad. Ja, dit huis is echt meer dan… een huis. Het klinkt misschien vreemd, maar dit huis is iets wat je moet ervaren. Een esthetische ervaring waarin zo veel wonderbaarlijks te zien is. Soms kan het zelfs een soort spirituele ervaring zijn.’ Een restantje van dat priesterseminarie, ongetwijfeld.
