© Francois Halard/The New York Times Licensing Group/Redux

Parijs’ Moulin Rouge-bordeel wordt droomwoning | Kijk binnen

Serial entrepreneur Ramdane Touhami ging voor een uitdaging: hij maakte van een voormalig bordeel dicht bij de Moulin Rouge zijn achttiende (!) droomhuis.

Denken vindt hij een overschatte bezigheid. ‘Voor mij is dat meestal tijdverspilling’, zegt Ramdane Touhami (48) doodserieus. ‘In plaats daarvan dóé ik gewoon.’ We hebben afgesproken op het terrasje van een koffiebar, op een steenworp van zijn studio, in het 10de arrondissement in Parijs. De meeste mensen die zich de stad in wagen, hebben hun mondmasker allang afgezworen, maar Touhami niet. Afspreken met klanten doet hij trouwens nog altijd buiten, ongeacht het weer, doodsbang als hij is om ook maar één dag werk te moeten missen wegens ziekte. ‘Ik heb zo veel te doen dat er geen ruimte voor afwezigheid is in mijn leven.’

Serial entrepreneur Ramdane Touhami (Cire Trudon, Officine Universelle Buly).
Serial entrepreneur Ramdane Touhami (Cire Trudon, Officine Universelle Buly).
© Marsy Hild Thorsdottir
Advertentie
Advertentie

Dakloos

Doorgaan, dat is bij Touhami inderdaad letterlijk te nemen. Je kent hem wellicht nog van Cire Trudon, de bijna vierhonderd jaar oude Franse kaarsenmaker die hij in 2007 nieuw leven inblies en enkele jaren later doorverkocht. Of van Officine Universelle Buly, het beautymerk dat Touhami en zijn vrouw in 2014 opkochten, rebrandden en in 2021 weer verkochten aan de luxegroep LVMH. Het verschil met de twintigjarige Touhami – telg uit een geïmmigreerd Marokkaans landbouwersgezin –  die in Parijs een tijdje dakloos is geweest, kan nauwelijks groter zijn.

Vandaag noemt Touhami zich overwegend ‘creative director’. Met zijn studio Art Recherche Industrie revampet hij vooral modeboetieks en luxemerken. Onlangs creëerde hij nog een nieuw logo voor de luxelederwarenfabrikant Moynat en zilversmid Christofle. Hij nam een hotel in Zwitserland over. En met zijn pas geopende Parijse boekhandel La Pharmacie des Âmes – vrij vertaald: de apotheek van de zielen – waagt hij zich in de literaire wereld.

Het zwembad en de sauna.
Het zwembad en de sauna.
© Francois Halard/The New York Times Licensing Group/Redux

De winkel is gevestigd in een voormalige negentiende-eeuwse apotheek waar alle originele kasten bewaard zijn gebleven. ‘De naam van de boekhandel is eigenlijk een manier om te zeggen: “Kom jezelf hier genezen door nieuwe perspectieven op te doen”, aldus Touhami. ‘Eigenlijk wil ik een beetje twijfel zaaien bij mijn klanten, over hoe ze denken over deze wereld. Zoiets kost tijd, maar ik denk dat boeken dat kunnen.’

En tussendoor verbouwde hij in amper acht maanden tijd met zijn team ambachtslui een 650 vierkante meter groot belle-epoquekantoor. Het resultaat is een werkruimte voor 25 creatievelingen die wat doet denken aan de films van de Australiër Baz Luhrmann, met torenhoge kasten met inlegwerk, spectaculair lijstwerk en grote vlakken van imitatiemarmer.

Advertentie
Advertentie

Touhami heeft er ook een kantoor dat volledig wordt gebruikt voor zijn specialiteit: grafische lettertypes. En hij richtte er een studio in voor zijn nieuwe podcastbedrijf. Elke middag kookt een privéchef er voor het personeel.

In de masterbedroom staan een sixties-vloerlamp van Ignazio Gardella, de iconische ‘Flag Halyard’-stoel van Hans Wegner en een ottoman, ontworpen door Man Ray in 1971.
In de masterbedroom staan een sixties-vloerlamp van Ignazio Gardella, de iconische ‘Flag Halyard’-stoel van Hans Wegner en een ottoman, ontworpen door Man Ray in 1971.
© Francois Halard/The New York Times Licensing Group/Redux

Moulin Rouge

Maar zelfs een project van die omvang kan de honger naar creatieve vernieuwing bij Touhami niet stillen. Begin 2022, een paar maanden nadat hij zijn kantoren had voltooid, beslisten Touhami en zijn al even kinetische partner – ze hebben samen drie kinderen tussen vijftien en twintig – om een huis te kopen. De aankoop in de rue Victor Massé, in het nieuwe, mondaine 9de arrondissement, vlak bij Place Pigalle en de Moulin Rouge, was naar eigen zeggen een zeer impulsieve beslissing. Amper een week nadat ze via hun schoonzus te weten waren gekomen dat het huis te koop stond, hapten ze al toe. Het is al het achttiende huis van het koppel in een half decennium. Touhami en zijn vrouw bezitten ook panden in Brooklyn en Tokio, net zoals een penthouse dat tien jaar geleden een complete make-over kreeg in de chique rue du Bac, aan de andere kant van de Seine. ‘Dat is wat er gebeurt als je dóét in plaats van dénkt’, herhaalt Touhami.

De spiegel in de badkamer is van Eileen Gray, de wandlampen zijn van Pierre Chareau.
De spiegel in de badkamer is van Eileen Gray, de wandlampen zijn van Pierre Chareau.
© Francois Halard/The New York Times Licensing Group/Redux

Toulouse-Lautrec

Je merkt al snel waarom Ramdane Touhami dit een buitenkans vond. Zelfs in een stad die bulkt van de stadspaleizen valt het witte herenhuis van vier verdiepingen, op een binnenplaats achter een sobere, afgesloten hausmanniaanse boog, meteen op. Gebouwd rond 1870 werd het bij het begin van de twintigste eeuw gebruikt als bordeel. Kunstenaar Henri de Toulouse-Lautrec, die een atelier had in de buurt van de avenue Frochot en vaak prostituees portretteerde, zou een tijdlang op de bovenste verdieping hebben gelogeerd.

Na de sluiting van het bordeel in 1931, werd het pand gekocht door een tapijtmaker die samenwerkte met de beroemde art-deco-ontwerper Jacques-Émile Ruhlmann. Volgens Touhami was het trouwens Ruhlmann zelf die de monumentale gebogen trap ontwierp, helemaal van gips met daarop een leuning in gepolijst notenhout.

De grote plafondlamp in de hall ontwierp architect Ottorino Aloisio in 1948 voor de Cinema Massimo in Turijn. De ‘Solitaria’-console is van Ettore Sottsass uit 1992. En de kunstwerken zijn van Adel Abdessemed en Gilbert & George.
De grote plafondlamp in de hall ontwierp architect Ottorino Aloisio in 1948 voor de Cinema Massimo in Turijn. De ‘Solitaria’-console is van Ettore Sottsass uit 1992. En de kunstwerken zijn van Adel Abdessemed en Gilbert & George.
© Francois Halard/The New York Times Licensing Group/Redux

Belle de Jour

In 1976 nam Jean-Claude Carrière er zijn intrek in, een van Frankrijks meest gevierde en productieve acteurs en scenarioschrijvers. De man werkte mee aan de films die de Spaanse cineast Luis Buñuel in zijn Franse periode maakte, zoals ‘Belle de Jour’ (1967) met Catherine Deneuve of ‘Le Charme discret de la Bourgeoisie’ (1972). Carrière zou meer dan veertig jaar eigenaar blijven van het pand, tot hij in 2021 op 89-jarige leeftijd overleed.

Met Carrière als eigenaar was het huis van vijfhonderd vierkante meter een ontmoetingsplaats voor intellectuelen. Het was volgestouwd met notenhouten boekenplanken en slordige meubels in een vuilwitte kleur.

De ingebouwde kasten in mahoniehout in de eetkamer, de gelakte tafel en stoelen en de terrazzo vloer zijn allemaal ontworpen door Touhami. Op tafel liggen verzilverde stukken uit de ‘Fjerdingstad’-collectie van Christofle.
De ingebouwde kasten in mahoniehout in de eetkamer, de gelakte tafel en stoelen en de terrazzo vloer zijn allemaal ontworpen door Touhami. Op tafel liggen verzilverde stukken uit de ‘Fjerdingstad’-collectie van Christofle.
© Francois Halard/The New York Times Licensing Group/Redux

Intussen is de woning van kelder tot nok gestript en opnieuw ingericht, en word je er als bezoeker ondergedompeld in een onstuimige combinatie van perioden, kleuren, effecten en muurdecoratie. Touhami is het gewoon om snel-snel een winkelinterieur te verzinnen en was hier in amper zeven maanden klaar. Ook wel dankzij zijn personeel, dat niet zelden tot diep in de nacht doorwerkte.

Vandaag voelt elke ruimte aan alsof ze zich in een andere tijd bevindt, met telkens ook een eigen logica. Het grote salon van tachtig vierkante meter, links van de trap, ademt de sfeer van een lunapark waar zelfs Buñuel jaloers op zou zijn geweest: muren met fineerhout van vijf centimeter dik die zo zijn gemaakt dat het lijkt alsof ze afbladderen in de bovenste hoeken, zodat het zwaar versierde pleisterwerk uit de achttiende eeuw eronder zichtbaar wordt.

In de keuken staat koperen kookgerei van Mauviel, een theeservies van Tom Dixon en een Abimis-maatkeuken met Gaggenau-apparatuur.
In de keuken staat koperen kookgerei van Mauviel, een theeservies van Tom Dixon en een Abimis-maatkeuken met Gaggenau-apparatuur.
© Francois Halard/The New York Times Licensing Group/Redux

‘De mensen die eraan werkten, zeiden dat het een onmogelijke klus was’, zegt Touhami. ‘Je hebt geen idee hoe moeilijk het was om die krul in het hout perfect te krijgen, zodat het helemaal echt lijkt.’

In een speciaal gevormde nis in het fineerhout boven de open haard zit, zo vermoedt Touhami, een portret van de zestiende-eeuwse Venetiaanse schilder Titiaan. In de schouwlijst zitten porseleinen tegels met de afbeelding van tarotkaarten: een geschenk van Buñuel en een van de weinige dingen in huis die onaangeroerd bleven.

Tegen de wanden van de ruimte is een op maat gemaakt kluwen van dikke, vilten buizen gemonteerd in grijs-, marine-, bruin- en bessentinten. Het moet een soort op hol geslagen afvoersysteem voorstellen, maar eigenlijk is het een grote sculptuur die tevens als zitplaats dient.

Het nieuwste project van Ramdane Touhami: de boekhandel La Pharmacie des Âmes in Parijs. De winkel is gevestigd in een voormalige negentiende-eeuwse apotheek waar alle originele kasten bewaard zijn gebleven.
Het nieuwste project van Ramdane Touhami: de boekhandel La Pharmacie des Âmes in Parijs. De winkel is gevestigd in een voormalige negentiende-eeuwse apotheek waar alle originele kasten bewaard zijn gebleven.
© Younès Klouche

Luxecruiseschip

De eetkamer aan de andere kant van de hall doet denken aan de privékamer van een kapitein op een luxecruiseschip uit de art-decoperiode: een lange, ronde, gepolijste tafel die blinkt als een spiegel en die Touhami zelf ontwierp. Errond zitten in de muren smalle, verzonken, ingebouwde kasten. In iedere deur zitten patrijspoorten, geëtst door Christian Fournié, een autoriteit in historische reproducties van Frans mousselineglas.

Tegen het plafond boven de tafel hangt geen kroonluchter, maar iets wat doet denken aan drie reusachtige, metalen spinnen die met hun verlichte buik over het sierlijke pleisterwerk lijken te kruipen. Langs de plafondlijst, in gips gespeld, staan de namen van degenen die volgens Touhami door de jaren heen hun stempel op het huis hebben gedrukt. Het lettertype, blokvormige hoofdletters, is ontworpen door Touhami’s typografiestudio: Buñuel, Carrière, Ruhlmann, Toulouse-Lautrec en natuurlijk Touhami zelf. Het huis heeft trouwens ook gepersonaliseerd bestek en keramiek, én een logo.

Ramdane Touhami: ‘De naam van mijn nieuwe boekhandel in de Franse hoofdstad – La Pharmacie des Âmes – is eigenlijk een manier om te zeggen: “Kom jezelf hier genezen door nieuwe perspectieven op te doen.”’
Ramdane Touhami: ‘De naam van mijn nieuwe boekhandel in de Franse hoofdstad – La Pharmacie des Âmes – is eigenlijk een manier om te zeggen: “Kom jezelf hier genezen door nieuwe perspectieven op te doen.”’
© Younès Klouche

Waanzinnige ervaring

In de keuken ernaast is ieder oppervlak, ook het plafond, bedekt met kleitegels. Ze werden met de hand gemaakt door een bedrijf in Umbrië, en bezorgen de ruimte een bijna middeleeuwse aanblik.

Boven, in de eerste slaapkamer, loopt het plafond steil af. Touhami kon zijn team overtuigen om een reeks identieke gipsen muurfresco’s in dezelfde Louis-stijl te maken. Ze nemen in grootte af, maar behouden precies dezelfde schaal. ‘Mijn mensen zagen er echt tegenop’, zegt hij. Het zijn stuk voor stuk versiersels die toch wel contrasteren met de hedendaagse Italiaanse meubels waar Touhami de voorkeur aan geeft, in stijlen variërend van futuristisch tot Memphis.

In de kelder bevindt zich een klein zwembad, anderhalve meter diep en vierenhalve meter lang, en met een tegelrand die helemaal retro is. Aan de andere kant van de ruimte is er een gastenkamer met een glazen deur naar de zijtuin, ingericht met bijna zwarte mahoniehouten meubels uit de jaren 30, allemaal gevonden op de brocantemarkt van Clignancourt, het resultaat van zeer gecompliceerd snijwerk. ‘Hier slapen de gasten, en dat is telkens weer een waanzinnige ervaring’, zegt Touhami.

Het lijkt wel alsof elke ruimte in het huis zich in een andere tijd bevindt, met telkens ook een eigen logica.
Het lijkt wel alsof elke ruimte in het huis zich in een andere tijd bevindt, met telkens ook een eigen logica.
© Younès Klouche

Twee poederkamers

Voor zijn vrouw ontwierp hij een badkamer met verschillende soorten diepgekleurd en intensief bewerkt marmer. Het vierkante bad oogt als een sculptuur. De twee kleine poederkamers die hij op verschillende verdiepingen aantrof, liet hij zoals ze waren: van boven tot beneden bedekt met kleine, veelkleurige geglazuurde tegels die blijkbaar op een willekeurige manier gecombineerd zijn. De tegels komen van een filmset van Buñuel, die ze aan Carrière schonk. ‘Alleen een idioot zou ze verwijderen’, zegt Touhami. ‘Zelfs als je iets maakt wat helemaal nieuw is, moet je het meteen herkennen als je op iets stuit dat magisch is. En dan moet je beseffen dat je het gewoon met rust moet laten.’

Advertentie