Is het dan eindelijk gedaan met die matte finishes en ingetogen rustieke elementen? De high gloss-trend maakt zijn glibberige, glimmende comeback in mode, interieur en beauty.
Het is de wetmatigheid van esthetica: na regen komt zonneschijn, en na een minimalistische periode geven we onszelf de vrijheid om weer even goed gek te doen. Was de art nouveau ooit krullerig en op de natuur geïnspireerd, dan belichaamde de art deco met zijn geometrische lijnen de vooruitgang. Na het ingetogen mid-century design – voor nette gezinnetjes die het in de fifties helemaal voor mekaar hadden – spatten in de jaren 70 vooral kleur en experimentele vormen uit de woonkamer – en discomuziek uit de speakers. Alles is cyclisch. Dus was het slechts een kwestie van tijd voordat glitz en glamour komaf zouden maken met de Vlaamse ascetische fermette, de Japanse interieurs en de Scandinavische eenvoud.
Lipgloss en glazen gezichtjes
Wie rondkijkt, ziet het overal opduiken: high gloss is helemaal terug, en dat op allerlei vlakken. Het begon in de handtassen en onder koffiebekerhouders in wagens, waar lipgloss stand-by ligt: de glossy lippen die vandaag zo in trek zijn, vergen veel meer retouchewerk dan de supermatte lipsticks die tien jaar geleden de toon zetten. Herinner je je nog de Maison Margiela-haute-coutureshow van John Galliano begin vorig jaar? Nog meer dan de gecorsetteerde outfits die op de jaren 30 waren geïnspireerd, waren vooral de spiegelglanzende gezichtjes die Pat McGrath de modellen had aangemeten het gespreksonderwerp. De buzz over hoe ze die look voor elkaar kreeg, hield het internet maanden in de ban. Maar nu, na een jaar, is het eindelijk duidelijk: de ‘Skin Fetish, Glass 001 Artistry Mask’ van de Britse make-upartieste gaat in productie, en de preorderlijst is geopend.
Ook in de mode is alles wat lijkt op ‘patent leather’ – of met hoogglans afgewerkt leder – een blijvertje. Of het nu Acne Studios’ glimmende ‘Ribbon Bag’ is, de kniehoge wet-look laarzen van Dries Van Noten, of de glinsterende regenjassen van Kassl Editions en vintage Courrèges, de glans is overal. Dus nee, het is niet alleen goud wat blinkt. Het is zoveel meer.
Vibeshift
Dat de high gloss-vibe zijn weg heeft gevonden naar de badkamerspiegel en de kleerkast is één ding – uiteindelijk eenvoudige aanpassingen. Maar dat ook de veel trager evoluerende wereld van de interieurs zich laat meeslepen, zou weleens een echte vibeshift kunnen inluiden. Uiteraard blijven zachte tinten zoals beige en het chocolademoussebruin van Pantone populair, maar de fellere afwerkingen springen nu meer in het oog. Het jongste Salone del Mobile in Milaan was er het bewijs van, met ontwerpen die knipoogden naar de hedonistische jaren 70, vol kleur en hoogglans. Van Hannes Peers commodes voor Minotti, over de glimmende Allure O’ Dot-tafeltjes van Monica Armani voor B&B Italia tot de bijna losbandige vormentaal bij Baxter – allemaal onderschrijven ze dezelfde boodschap: het mag extatischer, en vooral glanzender.
Ook op Pinterest, Instagram en TikTok word je om de oren geslagen met inspirerende afbeeldingen van high gloss-ruimtes, al is interieurarchitecte Élise Van Thuyne daarover sceptisch. Al sinds het begin van haar carrière werkt ze met opvallende traditionele hoogglanstechnieken als haar projecten – veelal grote, grondige verbouwingen – daarom vragen, en daarbij is het achterliggende denkproces minstens even belangrijk. Louter decoratieve hoogglans, zoals we die op socialemediabeelden zien? ‘Dan snappen ze het niet. Ik kan me ontzettend ergeren aan zulke mooie verhaaltjes die eigenlijk leeg zijn.’ Zelf benadert ze het veel holistischer: ‘Hoe leven mijn klanten vandaag, maar ook over tien jaar? Hoogglans past daar perfect in, omdat het zowel een ouderwetse techniek is als iets tijdloos.’
‘Hoogglanslak is functioneel’, zegt Van Thuyne. ‘Het stelt je in staat om op een magische manier met licht te spelen. In een pand met weinig daglicht kun je het licht dat er is bijna verdubbelen – nee, verhonderdvoudigen. Het is niet alleen decoratief, maar het optimaliseert het aanwezige licht en verrijkt de algehele ervaring zonder simpelweg ‘een mooie lamp’ te zijn.’
Bovendien laten glanzende oppervlakken, of het nu geverfde muren of tegels zijn, je ook toe om met andere elementen in de ruimte te spelen. Van Thuyne: ‘Ligt er een groen tapijt in een kamer met witte hoogglanswanden, dan nemen die wanden de groene schijn op. Maar als je alle wanden en plafonds in hoogglans schildert, zoals ik deed in de kantoren van de Luster-uitgeverij, kun je het omgekeerde bewerkstelligen. Pas als je even neerzit, merk je hoe bijzonder het is dat niet alleen de muren, maar ook het plafond de ruimte reflecteren. Dat is enorm boeiend.’
Vroeger vond je hoogglans bijna overal, van scholen tot trappenhallen in ziekenhuizen, zegt Van Thuyne, vaak omwille van het makkelijke onderhoud. ‘De oude, traditionele hoogglans op oliebasis spant zichzelf als het ware op de muur. Het resultaat? Die was niet alleen perfect afwasbaar en slijtvast, maar ook steviger, waardoor de levensduur aanzienlijk verlengde.’
Met de heropleving van hoogglans op Pinterest & co. houdt Van Thuyne haar hart vast voor de fiasco’s: ‘Hoogglans aanbrengen is geen werk waar je achteloos aan begint. Wat deze afwerking tot zo’n luxueus product maakt, is het vakmanschap erachter, want de minste fout zie je meteen. Glanslak komt pas tot zijn volle effect als het door de juiste hand wordt gezet.’
Tot bloedens toe
‘Twintig procent van hoogglansmuren schilderen is verven, de rest is voorbereiding’, zegt Vincent Perbal van Studio Penelope. Hij kan het weten. De ambachtsman is een van de laatste schilders in ons land die volgens de traditionele olieverftechnieken in hoogglans werken. ‘Ik had het geluk dat ik iemand kende’, zegt de Antwerpenaar. Nadat hij zelf in de leer was gegaan bij een gepensioneerde schilder die het op zijn beurt van een vorige generatie had geleerd, kan hij muren zodanig verven dat ze glanzen als een meer op een windstille dag. ‘Niets is mooier dan wanneer daglicht binnenvalt en zich als een lichtspel over de ruimte verspreidt’, zegt Perbal. ‘Vooral op oude muren, waar de opgeschuurde welvingen het effect van water creëren.’
De voorbereiding, waarmee alles staat of valt, omvat het zorgvuldig plamuren en opschuren van oppervlaktes. Perbal bewerkt zowel meubels als muren en plafonds. ‘Tegenwoordig kan dat met speciale machines, maar toen ik begon, gebeurde alles nog handmatig. Geen enkele machine kon zo zacht schuren. Dan werkten we manueel met ‘slispapier’ en water, vaak tot bloedens toe’, lacht hij. Hoewel de machines vandaag beter zijn, blijft het een intens werk. Zeker wanneer je, zoals Perbal, met sneldrogende verven werkt. ‘Even pauzeren voor een koffietje zit er niet in. Zodra de verf droogt, is het onmogelijk om het volgende stuk naadloos aan te vullen. Het is vanaf het begin stressen tot alles in één keer perfect is. Maar als dat lukt, is het fantastisch.’
Ook Joa Studholme merkt de heropleving van de high gloss-afwerkingen. Als kleurcurator bij Farrow & Ball beslist ze over de nieuwe tinten van het Britse verfbedrijf. Vooral bij lambriseringen ziet ze nieuwe mogelijkheden: ‘De moderne interpretatie is om de muren in één kleur te verven, maar de onderste helft met een reflecterende ‘full gloss’-verf af te werken, terwijl de bovenkant met een ‘dead flat’-verf wordt gedaan’, legt ze uit. ‘De meest effectieve kleuren zijn vaak sterk en dramatisch, maar zelfs witte ‘full gloss’-verf werkt goed als je zoveel mogelijk licht in de ruimte wil krijgen.’
Het kan ook speelser, door bijvoorbeeld het plafond in een avontuurlijke glosskleur te verven. ‘Plotseling kan een ruimte daardoor ontzettend aantrekkelijk lijken. Het is een opvallend en een klein statement, waarmee je plezier in huis brengt.’
Speelse oplossing
Wanneer professioneel geverfde hoogglansmuren geen optie zijn, kunnen meubels een speelse oplossing bieden. In 2014 experimenteerde Muller Van Severen voor het eerst met een hoogglansafwerking, tijdens hun show bij Valerie Traan, waar ze roest metaal afzetten tegen gloss. ‘Tegenover dat ruwe materiaal stond het chique van de high gloss, die we – heel arbeidsintensief – zelf met de borstel aanbrachten.’
Sindsdien is het een terugkerend element in hun signatuur, met als jongste wapenfeit ‘Bridges’: kleurrijke, geometrische vormen voor BD Barcelona die het midden houden tussen kast en sculptuur, afgewerkt met een spekgladde laklaag waardoor het object op zichzelf komt te staan. ‘Een glossafwerking geeft nog diepere kleuren en biedt het voordeel dat ze zowel de vorm als de kleur accentueert. De Bridges waren de perfecte objecten daarvoor.’
De gemeenschappelijke deler die zich achter al die als latex glimmende ontwerpen verstopt, is vooral het verhaal van steengoed vakmanschap. Voor Teun Zwets, een opkomende designer uit de stal van de Eindhoven Design Academy, was dat vooral wat hem aantrok in de finish. ‘Ik ging me verdiepen in de techniek van het verfspuiten, en wilde dat zo goed mogelijk doen. Hoogglans is dan uiteraard de allermoeilijkste techniek en die wil je gewoon beheersen.’
Tijdens de recentste Dutch Design Week stelde hij ontwerpen uit zijn ‘Splitted’-lijn voor. Gemaakt van met een bijl in stukken gehakt hout, dat hij in brute kasten, tafels en stoelen verwerkte, en die hij vervolgens in hoogglans spoot, krijgt zijn werk een spannend contrast: goedkoop materiaal dat tegelijkertijd kleurrijk en cartoonesk, maar ook fascinerend waardevol wordt. ‘Door in hoogglans te werken, leg je nog meer de nadruk op vorm en textuur’, zegt Zwets. ‘En het geeft alles gewoon meer uitstraling. Ik heb al wel eens een stoel in matte verf gespoten, maar dat is toch veel minder bijzonder. In high glos ziet alles er gewoon veel lekkerder uit.’
