Wat gaat er in de culinaire wereld over de tong? Deze week: de locavoor, de hippe broer (of zus) van de carni- en herbivoor.
Tien jaar geleden was de veganist nog een eenzame, ietwat ‘moeilijke’ eter. Vandaag is het de normaalste zaak van de wereld om alleen plantaardig te eten. Hetzelfde lot is de locavoor beschoren. De foodie die alleen voedsel consumeert dat binnen een straal van 150 kilometer wordt geproduceerd, wordt dezer dagen immers op zijn wenken bediend. Lokale restaurants en buurtwinkels rijzen als paddenstoelen uit de grond. De locavoren heffen dan ook het glas, gevuld met lokale wijn uiteraard.
Want een Belgische locavoor koopt geen Italiaanse wijn, geen avocado’s en zelfs geen grannysmithappels. Er zijn heel wat goede redenen om locavoor te worden. Er is uiteraard het ecologische aspect: hoe korter de transportketen, hoe kleiner de voetafdruk, dat spreekt voor zich. Ook het steunen van de lokale economie is een belangrijke drijfveer voor wie zich aan het locavorisme waagt.
Een derde en doorslaggevende motivatie is transparantie. De locavoor wil weten waar zijn eten vandaan komt: wie het kweekt, hoe dat wordt gedaan en welke stappen het voedsel ondergaat voor het op zijn of haar bord verschijnt.
Een lokale productie alleen is dus niet voldoende voor de locavoor: een ambachtelijke en transparante manier van verwerking is zonder twijfel een pluspunt. Een gigantische fabriek die massaal koekjes fabriceert vlak bij de deur wordt door de locavoor dus niet als een gigantische meevaller beschouwd.
Een gigantische fabriek die massaal koekjes fabriceert vlak bij de deur beschouwt de locavoor niet als een gigantische meevaller.
Het begrip locavoor werd voor het eerst gebruikt in 2005, toen drie vrouwen in San Francisco de lokale bevolking uitdaagden om alleen producten te nuttigen die binnen een straal van 100 mijl rondom San Francisco werden geoogst of geproduceerd. Er werd een catchy titel bedacht (The Locavore Movement), een website gelanceerd (www.locavores.com) en al gauw werd de locavoor een begrip in het rijtje van de herbivoren, de carnivoren, de insectivoren en de omnivoren.
Bovendien is Locavore een restaurant in Indonesië dat precies doet wat de naam laat uitschijnen. Alle ingrediënten zijn er lokaal: de groenten komen uit de eigen tuin in Payangan, het zeewier uit Lombok en het rundvlees uit Java. Het enige echte importproduct is de Nederlandse chef Eelke Plasmeijer, die er in 2019 in slaagde het restaurant naar plaats 22 te leiden in de ‘50 Best Restaurants’-rangschikking.
Ook in ons land houdt het concept locavoor meer en meer foodies bezig. Le Local in Brussel is een restaurant dat zich profileert met lokale ingrediënten en ook Graanmarkt 13 in Antwerpen belooft zoveel mogelijk lokale producten te gebruiken. Ook supermarkten trekken steeds vaker de lokale kaart. Volgens Carrefour koopt al 85 procent van de Belgen wekelijks lokale producten. De handelsfederatie Comeos geeft trouwens samenwerkingen tussen supermarkten en lokale handelaars een duwtje in de rug. Voorwaarde is onder meer dat de producent zich niet meer dan 40 kilometer van de winkel in kwestie bevindt.