Almaar meer voedingsmiddelen worden geïmiteerd, met een grote focus op plantaardige vleesvervangers. Bijna zouden we vergeten dat er ook vis is die zowel ethisch als ecologisch moeilijk te rechtvaardigen blijft.
Tonijn is zo’n vissoort met een bijzonder beschamend imago. Het dier wordt overbevist, waardoor sommige tonijnsoorten intussen met uitsterven bedreigd zijn. Bovendien leiden sommige vismethoden tot heel wat ongewenste ‘bijvangst’: denk aan dolfijnen, roggen, haaien en zeeschildpadden. Intussen bestaan er voor tonijn een reeks certificeringen die een duurzame vangst garanderen, maar het blijft een heikel ingrediënt.
Vraag is bovendien of het eten van tonijn wel zo gezond is voor de mens: deze vis kan behoorlijk wat toxische stoffen opslaan in zijn vetlaag: hoe meer zeevervuiling dus, hoe ongezonder de tonijn.
Wereldwijd zijn er al enkele pogingen ondernomen om tonijn te vervangen door een veganistische variant – vaak op basis van soja of kikkererwten. De eerste die nu op grote schaal in de Belgische supermarkten wordt verdeeld, is Vuna. Garden Gourmet, een dochter van de Zwitserse voedingsreus Nestlé, experimenteerde met de smaak, textuur en geur van tonijn en maakte een visvrij product dat bestaat uit Europese erwten-eiwitten, water, koolzaadolie, tarwegluten, aroma’s, citroenvezels en zout.
Eerste vaststelling bij het openen van een potje (géén blikje) Vuna: de geur is onmiskenbaar die van tonijn (de ultieme test: kinderen vinden dat het goedje ‘stinkt naar tonijn’). De textuur is echter een pak smeuïger dan die van tonijn uit blik. Typisch aan tonijn is de bijna tenenkrullende droogte van de vis wanneer die uit het blik wordt gehaald. Bij Vuna doet de textuur eerder denken aan tonijnsla, hoewel er geen enkele vorm van mayonaise mee gemoeid is. ‘Plantenvezels zijn totaal anders dan de structuur van vis. De uitdaging lag erin om deze structuur zo goed mogelijk te benaderen’, aldus Oliver Nussli van Nestlé.
En de smaak? Wie zich volop focust op de zuivere tonijn proeft het subtiele verschil. Smeer Vuna echter tussen een broodje, meng het in een salade of leg het op een pizza en niemand vermoedt dat het niet om de zwemmende versie gaat.