Groentegoeroe en publiekslieveling Yotam Ottolenghi heeft nu eigen servies: made in Belgium door Serax. De kleurrijke collectie werd ontworpen door de Siciliaanse kunstenaar Ivo Bisignano, die vol lof vertelt over de nieuwe samenwerking met zijn 'soulmate'.
Ottolenghi’s keuken is als een opera. Er gebeurt zoveel, het is overweldigend, verwarrend zelfs. Eet ik nu vlees of is het aubergine?’ Ivo Bisignano, de ontwerper van de Feast-collectie Ottolenghi for Serax, praat met groot respect over de wereldberoemde Brits-Israëlische chef-kok.
‘The artist Yotam Ottolenghi’ noemt hij hem, maar ook omgekeerd is Ottolenghi vol lof over Bisignano, de Siciliaanse artiest met in zijn portfolio onder meer video-animaties, illustraties voor Prada, Missoni en Fratelli Rossetti, schilderijen en vooral veel beeldhouwwerken. Ottolenghi noemt hem zijn soulmate en omschrijft zijn kunst als eerlijk, kleurrijk, speels en gedurfd. Net in die zoektocht vinden ze elkaar.
Dankbare Ivo Bisignano
‘Ik ben mijn man ontzettend dankbaar om me aan Yotam voor te stellen’, vertelt Ivo Bisignano. Die man, dat is Alex Meitlis, architect, al een eeuwigheid bevriend met de chef-kok en verantwoordelijk voor de inrichting van de Ottolenghi-restaurants Rovi en Nopi in Londen.
Tijdens die ontmoeting zes jaar geleden raakten de chef-kok en Bisignano aan de praat over diens videokunstwerk ‘Elsa’s Kitchen’, een drie minuten durende animatie over eten die eerder al succesvol een plek had verworven in het Centre Pompidou in Parijs. Ottolenghi overtuigde de Siciliaan ervan om het werk tijdelijk in zijn restaurant Nopi onder te brengen.
Bisignano: ‘Tuurlijk! Kunst hoort echt niet alleen in musea, ik wil zoveel mogelijk mensen bereiken. Bovendien zie ik heel duidelijk de link tussen kunst en voeding. Als je zoals ik opgroeit met de soepblikken van Warhol, komt die vraag niet als een verrassing.’
In de daaropvolgende jaren volgden kunst- en beeldhouwwerken en een kleurrijke collectie handbeschilderde linnen servetten, maar de grootste samenwerking ligt vanaf juni in de winkel.
De tableware-collectie Feast telt maar liefst 120 stuks, van borden, bowls en bestek tot de typische, grote Ottolenghi-schalen. Was het van bij de aanvang de bedoeling zo’n uitgebreide collectie uit te brengen?
Ivo Bisignano: ‘Ik ben Siciliaan, wat verwacht je? Een tafel moet boordevol staan. Als ik vrienden ontvang, ga ik voor puur entertainment. Verschillende hoogtes, groottes, vormen, kleuren en smaken. Dat is bij Yotam niet anders. Zijn buffetten zijn als de Levinsky Market in Tel Aviv: je wordt vrolijk van die overdaad aan indrukken en je wilt al je zintuigen verwennen. Ook Yotam zag zijn collectie meteen groots. Ze moest de veelzijdigheid vieren van de prachtige producten waar hij dagelijks mee werkt. Bovenal moest het een collectie worden die gesprekken op gang brengt, die uitnodigt om met vrienden en familie te tafelen, eten te delen en verhalen te vertellen.’
Het is een erg kleurrijke, optimistische collectie. Kreeg je carte blanche?
IB: ‘Ik vind het belangrijk om aan het begin van een creatief proces alle registers open te trekken, en die vrijheid kreeg ik. De O van Ottolenghi was mijn startpunt. Ik kan erg geobsedeerd raken door een motief en dat is het geval met de O. De O-vorm van een gezicht, een cirkel, een punt, een dubbele punt. En van Ottolenghi natuurlijk. Ik ontwierp het symbool als onderdeel van de ‘branding’ een paar jaar geleden.'
'Die O zegt: wij zijn een familie. Binnen die cirkel ken je je plek. Is Yotam morgen ziek, dan breng ik hem kippensoep, dat gevoel. Toen ik de eerste keer in zijn restaurant Rovi kwam, was ik bijna ontroerd. Je voelt je er meteen thuis. Dat relaxte, warme gevoel wou ik overbrengen in de collectie, en de O moest absoluut een onderdeel zijn. Ik tekende het symbool met potlood, schilderde het met Japanse verfborstels, experimenteerde met puntjes, lijnen, strepen, borstelstreken. Bijna meditatief tastte ik alle mogelijke pistes af.’
Je ging ook aan de slag met groenten.
IB: ‘Massa’s groenten! Ik kocht venkel, paprika, courgette, artisjokken, sneed ze in twee en ging aan het stempelen. Met olie, met verf, met ecoline, op papier, op linnen. Opnieuw met dezelfde bezetenheid als bij de O-vorm. Geen Ottolenghi zonder groenten. Toch zocht ik naar de grens tussen vaag en herkenbaar. Het groentepatroon wordt, net als de O, de strepen en de stippen, handmatig met een stempel op de borden aangebracht. Het resultaat is fragiel en delicaat. Misschien zie je er geen artisjok in, en dat was de bedoeling.’
Was Ottolenghi meteen aan boord?
IB: ‘‘This is so us’, zei hij toen hij mijn allereerste ontwerpen zag. En dat was natuurlijk de bedoeling. Tegelijk willen we de Ottolenghi-ervaring delen en een collectie ontwerpen voor iedereen. Tijdens het hele proces hielden we ‘uitbundige eenvoud’ voor ogen. Het mocht een feest zijn, zelfs een tikje excentriek en luxueus, maar tegelijk ook no-nonsense, relaxed en verre van pretentieus. Val je voor mediterrane overdaad op tafel? Doen! Hou je het liever minimalistisch, klassiek, formeel of net informeel? Kan. Het is maar hoe je het invult.’
Het creatieve proces duurde in totaal drie jaar, waarvan het laatste stuk tijdens het coronajaar. Keuzes afstemmen via videocall lijkt me niet evident?
IB: ‘Ik zat vast in Tel Aviv, Yotam in Londen, Serax in België. Net de zintuigen zijn zo belangrijk in de verschillende fases, maar ook letterlijk de koppen bijeen steken om het hele verhaal duidelijk over te brengen. En ja, ook om te discussiëren. Ik wilde bijvoorbeeld een mediterraan kleurenpalet met erg krachtige kleuren om het eten net dat extra duwtje te geven. Maar de juiste nuance vinden, vraagt overleg. Het blauw in de collectie bijvoorbeeld vroeg minstens vijf kleurexperimenten om uiteindelijk te komen tot een krachtig, victoriaans blauw en het zachte turkoois van een zomerse dag. Zoiets gaat wellicht sneller zonder een scherm.’
Kook je zelf graag?
IB: ‘Ontzettend graag. Als kind maakte ik elke zondagochtend samen met mijn moeder verse pasta. Die traditie zet ik voort. Ik ben opgegroeid met het idee dat je elke dag vers eten maakt met de allerbeste producten uit je streek. Staat die bekend om z’n rijst, ga er dan mee aan de slag. Heb je de lekkerste tomaten? Doe er iets mee! Eenvoudige, smaakvolle gerechten maken met drie, vier van de allerbeste ingrediënten uit je streek, dat is koken voor mij. ‘Celebrating food’, daar draait het om en zo ziet Yotam dat ook. Elke keer wanneer ik hem zie, is hij gulzig naar culinaire tips en recepten uit Tel Aviv, Sicilië, Turijn, Florence. Ook omgekeerd gidst hij mij naar het beste wat Engeland te bieden heeft.’
Ik ben Siciliaan. Een tafel moet boordevol staan. Als ik vrienden ontvang, ga ik voor puur entertainment.Ivo Bisignano
‘Maar natuurlijk sta ik als kok compleet in de schaduw van Yotam. Ik vergeet nooit meer die eerste keer dat ik hem zag koken. Ik keek en bleef kijken met de ogen van een kind. Hoe hij een salade weet samen te stellen, dat doet niemand hem na. Dat is wat ik bedoel: pure eenvoud en toch ongelofelijk diep van smaak.’
Het zijn bijzondere weken voor jou: niet alleen wordt de Feast-collectie gelanceerd, ook je tentoonstelling ‘Human Forms’ is na een pauze het voorbije jaar opnieuw voor drie maanden te bezichtigen.
IB: ‘Daar ben ik erg blij om. Het is een indrukwekkende collectie beeldhouwwerken met houten sculpturen van zes tot acht meter. Deze staan opgesteld in de betoverende grotten van Beit Guvrin, een publiekstrekker in Israël. Het licht dat er binnenvalt, de kleurschakeringen die mooi aansluiten bij de beelden, het is bijna sacraal.’
‘Mijn beeldhouwwerken zijn een compleet andere kunstuiting dan het ontwerpen van een tableware-collectie, maar het proces ernaartoe verschilt niet voor mij. Wat er ook op mijn pad komt, de werkwijze zal altijd dezelfde zijn: alles begint eenvoudigweg met potlood en papier.’
