Een milkshake IPA met edelgas, mango en curaçao, een stout met Zeeuwse koffie en chocolade of een ‘Cherry Cotton Candy Glitter Extravaganza’? In het Brouwerslokaal in het Zeeuwse Groede bewijzen Nederlanders dat je voor de meest verrassende bieren niet in België moet zijn.
‘Tuurlijk hebben we onnoemelijk veel respect voor jullie biertraditie’, lacht Stijn Jordans, medeoprichter van het Brouwerslokaal, in een Nederlands accent met Belgische sappigheid. Groede is een schilderachtig dorp niet ver van de Belgisch-Nederlandse grens. Je vindt er een kerk, een handvol peperkoeken huisjes én het Brouwerslokaal, een oude gymzaal die werd omgetoverd tot hip restaurant met dertig bieren op tap. ‘Maar soms blijven jullie wat hangen in het verleden.’
Heerlijk, die Nederlandse directheid. ‘Belgen zijn conservatieve bierbrouwers’, zegt Jordans. ‘Waarom begrijp ik zelf ook niet altijd, want alle Belgen die wij hier op bezoek krijgen, staan open voor nieuwe smaken. Er beweegt wel wat in bierland België, maar in Nederland kennen we een ware smaakrevolutie.’
Het Brouwerslokaal is een proefparadijs voor liefhebbers van verrassende bieren. Denk aan een ‘Coffee Connaisseur, Moi?’, ‘Ice Distilled Crème Brûlée’ of een ‘Cherry Cotton Candy Glitter Extravaganza’. ‘Die eerste is een koffiestout, ge-eisbockt met een toets van vanille.’ Eisbocken is het bevriezen van bier tijdens het brouwproces om het alcoholpercentage te verhogen. Het resultaat is een zwaar, zwart imperialbier dat je bij het dessert kunt drinken. ‘Het tweede voorbeeld dat je opsomde, is een glitterbier’, legt Jordans uit. Een glitterbier? ‘Ja, het glittert, letterlijk.’
Bierhub
Achter de elf meter lange betonnen bar staat een indrukwekkende glimmende installatie met dertig tapkranen die geregeld wisselen van bier. Er vloeien geen standaardbieren van bekende labels, alleen craftbeers van Dutch Bargain, het merk dat Jordans in 2016 oprichtte samen met zijn kompanen Marc Menue en Thibo Baccarne, een ingeweken Belg die al sinds zijn 15de brouwt. ‘We zochten al lange tijd een eet- en proeflokaal dat bij onze bieren past’, vertelt Baccarne, ‘met een beetje rock-’n-roll, voldoende pit. Het Brouwerslokaal zit in een oud schoolgebouw dat meer dan twintig jaar leegstond en zelfs volledig dichtgetimmerd was. In 2016 al kochten we het pand, maar door problemen met asbest en vervolgens corona konden we pas dit jaar openen.’
Een lokale crowdfunding hielp de oprichters doorheen de renovatieproblemen en vandaag is het Brouwerslokaal een levendige bierhub in het nostalgische Groede, een verloren dorpje in de zeepolders. Schooltafels en -stoelen linken het verleden met vandaag en aan het plafond bengelen planten aan oude gymtoestellen. Het Brouwerslokaal is nog maar enkele maanden open, maar bruist evenzeer als de biertjes op tap. Ze organiseren geregeld zogenaamde ‘tap take-overs’, waarbij favoriete collega-brouwers hun bieren op tap komen voorstellen.
‘Amerika kende de voorbije jaren een wervelstorm op het vlak van craftbeers en die innovaties komen de oceaan overgewaaid, richting Nederland, maar ook Scandinavië of de UK’, zegt Jordans. Craftbeers zijn bieren van kleinschalige brouwerijen, in kleine oplages, met verrassende smaken en meestal ook etiketten met een allesbehalve klassieke look. Bij Dutch Bargain is elke fles door een andere kunstenaar getekend. Van graphic designers tot illustrators of fotografen. Geen blockbusternamen, dat zou weinig passen bij het DNA, maar tussen de ontwerpers zitten verrassende ontdekkingen, zoals graphic designer Karl Fancy. Ook interessant: in de speciale collectie Signatures kun je de kunstenaarsetiketten downloaden en afdrukken als muurposter.
Nitro-effect
‘Onze huisslogan is ‘Never a dull beer’. We gaan héél ver, we experimenteren met álles, zet dat maar in kapitalen’, legt Jordans verder uit. Om wat inzicht te krijgen in het experimentele karakter van Dutch Bargain is de website een goed begin. De drie oprichters leggen er bij elk bier mooi uit hoe het gemaakt wordt. Je valt er van de ene experimentele term in de andere – dryhoppen, sour mashing of nitro-effect bijvoorbeeld. En ook de ingrediënten vallen op: mango, papaja, roze guave, lychee of schors van kinabast. ‘Schudden voor gebruik’, lezen we bij het bier ‘Road to Juice Walhalla’. ‘Het wordt gecreëerd met stikstof, in tegenstelling tot klassieke bieren, waarvoor CO₂ wordt gebruikt’, vertelt Thibo Baccarne, het brouwersbrein achter alle experimenten. ‘Om stikstof te doen oplossen in het bier moet je het bier eerst schudden en dan krijg je een mooie schuimkraag. We noemen dat het ‘cascading effect’, vergelijkbaar met het proces bij een guinnessbier. Stikstof is ‘zachter’ dan CO₂, het geeft een romiger mondgevoel.’
Bier brouwen binnen 30km
Het trio achter het Brouwerslokaal stelt élk stadium in het klassieke bouwproces in vraag en wisselt het aanbod op de tapkranen naargelang de seizoenen. ‘En de ingrediënten die op dat moment beschikbaar zijn. Onze bieren zijn seizoensgebonden.’ Dat geldt overigens ook voor de gerechten die op tafel komen. In de voormalige schoolzaal kijken klanten uit op een grote, open keuken waar Joey den Hamer kookt. Den Hamer is een opkomend jong talent uit de stal van het sterrenrestaurant De Kromme Watergang in Sluis. Op de kaart staat sharingfood, genre mosselen met ‘SeaWise’-bier of gegrilde paksoi.
‘Al onze ingrediënten komen uit een straal van 30 kilometer’, vertel Jordans. Melkvee van De Heerenhoeve of groenten uit de Tuinen van Groede. ‘Of toch bijna alle ingrediënten. Voor sommige producten moeten we uiteraard de grens over, zoals olijfolie & co. Maar ‘lokaal’ zit diepgeworteld in ons DNA. We willen onze filosofie over de korte keten nog meer uitpuren en ook meer richting zero waste evolueren.’
Nu al gaat het groenafval terug richting groenteboer als compost, en de bostel (restproduct) van de gebrouwen bieren wordt gerecycleerd als veevoer. Medeoprichter Marc Menue kocht recent een boerderij even verderop in de polders van IJzendijke. Daar gaat het team van Brouwerslokaal binnenkort eigen groenten, bloemen, kruiden en kleinvee kweken.
Op het einde van het interview proeven we een van de bestsellers op tap, de ‘SeaWise’. ‘Een tarwebier vergist met de Duitse weihenstephan-gist. We noemen dat een hefeweizen. We hebben een toets van onze Zeeuwse zee toegevoegd met zeevenkel, plus duindoornbessen en verveine voor een extra frisse nasmaak.’ Past perfect bij Zeeuwse mosseltjes. We ruiken een hint van citrus, dat moet de citroenverbena zijn. Het biertje smaakt ietwat zurig en er blijft een bittertje hangen. Zomer en Zeeland in een glas, ziltige groeten uit Groede.