Zoë Kravitz zet haar klauwen in 'The Batman'

Een showbizzroyalty: zo kun je Zoë Kravitz nog het best omschrijven. Ze is immers de dochter van actrice Lisa Bonet en muzikant Lenny Kravitz. Onze verwachting als het interview begint: dit wordt recht voor de raap. Kravitz hield in haar hele carrière nog nooit een blad voor de mond. Niet over huidskleur in Hollywood, niet over lichaamsbeeld of politiek. In 2017 speelde ze de hoofdrol in een video van het Britse modeblad Vogue waarin ze voorwerpen liet zien die ze in haar handtas bewaart, en riep: ‘Fuck Trump!’ Als we elkaar via Zoom ontmoeten – ze vertoeft momenteel in Los Angeles – stelt ze niet teleur: ze is vlot in de omgang, bedachtzaam in haar antwoorden. Het belet haar niet om duidelijke meningen te ventileren, veeleer dan de klus snel te klaren met leuke maar stompzinnige antwoorden die je weleens vaker geserveerd krijgt door voorzichtige celebrity’s. ‘Ik ben gewoon een verdomde nerd’, zegt ze plots, hoewel dat maar voor de helft overtuigend klinkt. ‘Een mafkees…’ Ze draagt een hoody en een muts, ze heeft geen make-up op, hooguit een beetje eyeliner, wat eigenlijk best wel bij haar past.

Natuurlijk konden we haar interviewen vanwege ‘The Batman’, haar nieuwste film waarin ze de rol speelt van Selena Kyle, ook wel bekend als Catwoman, met Robert Pattinson als tegenspeler. De film werd geregisseerd door de Amerikaan Matt Reeves, die Kravitz onlangs omschreef als ‘slim, grappig, eerlijk, pretentieloos’, en ‘een geweldige, creatieve partner’. Om zich in haar rol in te leven bekeek Kravitz video’s van grote katten. ‘Het was bijzonder leuk om die behendigheid te proberen over te nemen’, vertelt ze. ‘Een kat kun je niet lezen. Daarom voelen veel mensen zich onwennig in de buurt van een kat.’

Kravitz zette Selena Kyle neer als iemand die ‘stoer is en boerenverstand heeft. Ze heeft het niet gemakkelijk gehad en heeft een manier gevonden om te overleven en voor zichzelf te zorgen. En ze geeft vooral echt om andere mensen in een soortgelijke situatie.’

Kravitz trainde vier maanden keihard om zich op de rol voor te bereiden. Maakte ze zich geen zorgen dat ze met al die aandacht voor haar lichaam en fysieke conditie opnieuw ten prooi zou vallen aan een eetstoornis, zoals in haar tienerjaren? ‘Eigenlijk niet’, zegt ze. ‘Ik was gefocust op sterk zijn, veeleer dan op afvallen. Het is een zeer fysieke rol. Ik wilde dat ik geloofwaardig overkwam, alsof Selena echt in staat was om al die dingen te doen. Eigenlijk was ik sterker en gezonder dan ik in lange tijd ben geweest.’

En dat iconische kattenplunje? Hoe was dat? ‘Ik voelde me een kind van twee jaar’, lacht ze. ‘Als ik naar het toilet moest, moest iemand me naar binnen en naar buiten begeleiden.’

Met haar achtergrond leek Kravitz voorbestemd voor het voetlicht. Op de vraag of ze ooit overwoog om een gewone job te beoefenen, iets wat helemaal niet opvallend of zelfs saai is, begint ze te lachen. ‘We maakten daar altijd grapjes over’, zegt ze. ‘Dat advocaat worden, of zoiets, mijn manier van rebelleren zou zijn. Mijn vader zei dat weleens, omdat ik zo goed ben in ruziemaken. Maar ik weet echt niet of ik dat wel zou kunnen, een kantoorbaan. Ik heb het moeilijk met dat soort structuur en met autoriteit in het algemeen.’

Haar moeder, Lisa Bonet, werd uit de sitcom ‘A Different World’ gegooid toen ze zwanger werd van Zoë. Lenny was in die tijd al een opkomend muzikant. En haar grootmoeder aan vaderskant is Roxie Roker, de hoofdrolspeelster in ‘The Jeffersons’, een grensverleggende sitcom uit de jaren 1970, omdat het de eerste reeks was die in primetime een gemengd koppel opvoerde.

De ouders van Zoë scheidden toen ze nog een peuter was, waarna haar moeder hertrouwde met acteur Jason Momoa - onlangs gingen ook zij uit elkaar. Haar vader was een poos samen met Nicole Kidman, Vanessa Paradis en Adriana Lima. Zoë, nu 33 jaar, is al even veelzijdig als haar vader, die zowel acteur als muzikant is. Ze is het gezicht van het Franse modehuis Saint Laurent, zat in een band – Lolawolf – en werkt aan een soloalbum met Taylor Swift-producer Jack Antonoff. En neen, ze wil niet zeggen wat we daarvan moeten verwachten. Het is trouwens het enige moment in het interview dat het lijkt alsof ze zich inhoudt, misschien omdat het album gaat over haar scheiding van acteur Karl Glusman. Kravitz vroeg de scheiding aan in december 2020, halverwege de pandemie. Amper anderhalf jaar getrouwd waren ze. ‘Het wordt iets wat leeft, iets wat ademt’, wil ze kwijt over het album, maar ook niet meer dan dat. ‘En ik ben er nog niet helemaal zeker van wat het resultaat zal zijn.’

Haar ouders waren mensen die ‘op veel manieren grenzen verlegden’, zegt ze. ‘Ze waren artiesten die zich niet gedroegen of kleedden, of er niet uitzagen of klonken zoals een zwarte dat volgens de blanken moest doen.’ Maar toen ze opgroeide tussen LA en Miami, en later in Manhattan, zat Zoë Kravitz niet altijd goed in haar vel. ‘Ik voelde me heel onzeker over mijn haar’, zegt ze. ‘Ik probeerde de krullen eruit te krijgen, deed er chemicaliën op en epileerde mijn wenkbrauwen tot er bijna geen haartje meer op stond. Ja, ik voelde me ongemakkelijk met mijn zwartheid. Het duurde lang vooraleer ik het accepteerde en er ook nog van ging houden, en dat dan van de daken wilde schreeuwen.’

Ze herinnert zich nog goed dat keerpunt. ‘Dat was toen ik besefte wat het voor mijn grootmoeder betekende om een rol te krijgen in ‘The Jeffersons’, en een zwarte vrouw op televisie te zijn. Of wat het voor haar betekende om een zwart koppel op televisie te zijn. Ook toen ik van mijn moeder hoorde hoe het was als zwart meisje in de jaren 1970, hoe ze fysiek werd belaagd, hoe ze bespuugd werd, en hoe dat allemaal voelde.’

Ze kreeg van haar ouders nooit te horen hoe racistisch het eraan toe ging toen ze naar Hollywood trokken. ‘Ze hebben me nooit gewaarschuwd of zo’, zegt Kravitz. ‘Ik denk dat ze me veeleer wilden doen inzien dat ik ondanks de kleur van mijn huid in staat was om te acteren, of om de kleren aan te trekken die ik wilde, of wat dan ook.’

Kravitz kiest haar rollen op een strategische manier. Haar agent speelt haar bijvoorbeeld geen rollen door die expliciet over de rassenkwestie gaan, opdat Zoë niet in een hokje gestopt zou worden. ‘Op een gegeven moment gingen zowat alle scripts die we kregen over de eerste zwarte vrouw die een muffin maakte, of zoiets. Ik wil breder dan dat gaan als artiest.’

Dat haar personage in de HBO-kaskraker ‘Big Little Lies’ zo gelaagd was, is volgens Kravitz deels omdat de rol ‘oorspronkelijk geschreven was voor een blanke. Toen ik in Californië op locatie was voor ‘Big Little Lies’, was er af en toe zo een moment dat ik me een beetje onwennig voelde’, zegt ze. ‘Omdat het daar zo’n blank terrein is.’ En wat ze daarmee bedoelt? ‘Gewoon veel rare, racistische mensen in de bars, dat soort toestanden.’

‘Big Little Lies’, waarin ze schittert naast Nicole Kidman, Reese Witherspoon, Laura Dern en Meryl Streep, kwam op een goed moment voor Kravitz. Jarenlang acteerde ze in ondermaatse rollen. Zo was ze de oppervlakkige sidekick van Shailene Woodley in ‘Divergent’. Ze speelde een superheldin in de marge van ‘X-Men: First Class’. En ze besefte al vroeg dat ze het moest afleren om verliefd te worden op een rol voordat ze die toegewezen kreeg. Het werd emotioneel te hard als zo’n rol haar weer eens door de vingers glipte. Ze kreeg goede raad van haar moeder: afwijzing is bescherming. ‘Ook al is het soms moeilijk om dat op het moment zelf in te zien’, zegt Kravitz. ‘Maar meestal heb je een paar jaar later zoiets van: oké, dat is de reden waarom het niets werd.’

Eén afwijzing springt eruit. In 2012 probeerde Kravitz auditie te doen voor de Batman-film ‘The Dark Knight Rises’. Ze kreeg te horen dat ze te ‘urban’ was voor de rol. ‘Ik weet niet of dat rechtstreeks van Christopher Nolan kwam’, zegt ze en ze klinkt alsof ze de bekroonde regisseur in geen geval wil schofferen. ‘Volgens mij was het een of andere castingdirecteur. Als zwarte vrouw en als acteur te horen krijgen dat ik de rol niet kreeg vanwege mijn huidskleur, en dan dat woord ‘urban’ horen vallen: dat was zeer heftig.’

Toen later het nieuws viel dat Kravitz de hoofdrol zou spelen in ‘The Batman’, ‘hield mijn telefoon niet op met rinkelen, veel meer dan ik ooit voor een verjaardag meemaakte’, zegt ze half lachend, maar ook met een triomfantelijke blik.

Haar rol in ‘The Batman’ zette Zoë Kravitz stevig op weg naar de A-list van Hollywood, maar de echte doorbraak kwam met ‘Big Little Lies’, de successerie van HBO. Vanaf dat moment kwamen de grote rollen heel snel, zoals de van geslacht gewisselde Hulu in de remake van de romantische komedie ‘High Fidelity’ uit 1995: Zoë kreeg niet alleen de hoofdrol, maar werd ook producer. De reeks kreeg evenwel gemengde recensies en werd al na één seizoen opgedoekt. ‘Dat was klote’, zegt Kravitz daarover. ‘Het deed echt pijn, en ik denk nog altijd dat het een vergissing was.’

Kravitz bereidt zich voor op de opnames van haar regiedebuut, ‘Pussy Island’, een door MeToo geïnspireerde thriller over een jonge serveerster die een zakenmagnaat probeert te verleiden. ‘Ik hou van schrijven, ik hou van monteren’, zegt ze, ‘maar acteren geeft me vaak echt stress, omdat ik het gevoel heb dat ik er ben om de regisseur te dienen en ik wil niet teleurstellen.’

De overstap naar regisseren voelt instinctief comfortabeler. ‘De psychologie van mensen interesseert me. Achter de camera kan ik dat ook doen, zonder het performancegedeelte.’

‘The Batman’ zou oorspronkelijk uitkomen in juni 2021, maar de pandemie doorkruiste die plannen: de opnames werden stilgelegd. ‘Dat was echt zot’, zegt Kravitz over de dag dat ze stopten met filmen. ‘Je bent weg van huis, je bent gefocust en klaar om ertegenaan te gaan, je hebt maanden geoefend, en dan… Dat was een zeer enge ervaring voor veel mensen, niet wetend of die onderbreking een week zou duren, twee weken of langer. Het werd uiteindelijk een half jaar.’ Kravitz was op dat moment aan het draaien in Engeland, en bracht de eerste drie maanden van de lockdown door in Londen, waar ze de persconferenties van de Amerikaanse overheid volgde en ging wandelen om fit te blijven. ‘Ik deed net als iedereen’, zegt ze over die periode. ‘‘Tiger King’ en films kijken, eten en zo.’ Ze vond het een bizarre periode. ‘Ik heb niet veel vrienden in Londen, die lockdown had dus een zeer vereenzamend effect.’

Uiteindelijk keerde Kravitz terug naar haar huis in het noorden van New York, waar ze zich schuilhield en films keek. ‘Als zoiets je overkomt, dan wil je eigenlijk alleen maar op die sofa liggen en snacks vreten’, zegt ze. ‘Dat deed ik dus, hoewel ik ook probeerde om in conditie te blijven. Vooral ook omdat ik daar al zo hard aan had gewerkt.’

New York is haar favoriete plek in de wereld. Maar de jongste tijd voelt het er wat benauwd, vindt ze. ‘Het is heerlijk om in die stad rond te lopen, maar er zijn momenten geweest dat ik zoiets had van: ik kom vandaag het huis niet uit omdat ik me daar emotioneel niet toe in staat voel.’ Met ‘daar’ bedoelt Kravitz: herkend worden op straat. Ze geniet er niet van om beroemd te zijn. ‘Ik vind het moeilijk om erover te praten’, zegt ze, ‘want niemand snapt dat ook mensen die een prachtig leven leiden zich slecht kunnen voelen.’

Ze probeert uit te leggen hoe die constante blikken aanvoelen: ‘Je gaat een koffieshop binnen en iedereen kijkt naar je. Dan gebruik je al je energie om te doen alsof je niet ziet dat iedereen kijkt. Ik heb het over kleine dingen: als ik het dekseltje op mijn koffiebeker zet, dan zeg ik tegen mezelf dat ik niet mag morsen, want dan staat dat een paar minuten later op het internet. Ja, het is iedere dag weer alsof je het nieuwe kind in de klas bent.’

Over Instagram-accounts als ‘Deux Moi’ is ze niet te spreken. Foto’s van nietsvermoedende celebrity’s delen, komaan. ‘De mensen denken dat wat ze doen oké is: foto’s maken van mensen terwijl ze iets proberen te eten, of als ze een privégesprek voeren. En als je zegt ‘doe dat niet’, dan doen ze alsof ze je niet horen. Weet je, het geeft een zeer vreemd gevoel om niet als mens beschouwd te worden, en zo voelt het op die momenten toch wel aan.’

In september 2021 verwijderde Kravitz dan ook al haar Instagramposts, op één na: de post die ‘The Batman’ promootte. Daarvoor was ze een heel productieve gebruiker van het socialemediaplatform, met foto’s van zichzelf en haar beroemde vrienden die ze deelde met 6,5 miljoen volgers. Maar de voorbije jaren kreeg ze het ook geregeld zwaar te verduren op die sociale media. Zo kreeg ze in januari 2021 kritiek omdat ze een verjaardagspost voor haar vriend en modeontwerper Alexander Wang niet had verwijderd nadat de man was beschuldigd van misbruik. In september 2021 kookte het potje helemaal over toen Kravitz het Met Gala bijwoonde in een doorschijnende jurk: ze postte haar outfit op Instagram en de reacties fulmineerden omdat ze ‘zo goed als naakt’ was. Het was de spreekwoordelijke druppel, en Zoë Kravitz wiste haar account.

‘Ik was zo gekwetst’, zegt ze nu. Want kritiek raakt haar, serieus zelfs. ‘Het maakt niet uit wie of hoe zelfverzekerd je bent. Als mensen je zeggen dat je degoutant bent, of dat je maar beter zelfmoord zou plegen: neen, dat voelt niet goed. Eigenlijk creëer je op die manier een platform voor anderen om openlijk te zeggen wat ze van je denken, en ik besefte dat zulks een invloed begon te hebben op mijn geestelijke gezondheid. Of op de beslissingen die ik nam. Zelfs in mijn artistieke bezigheden, want ik begon telkens weer na te denken over wat de mensen zouden zeggen. Voor een kunstenaar is dat een beetje sterven. Je zorgen maken over wat de anderen over je gaan denken, is zeer gevaarlijk.’

Zoë Kravitz kan ook niet om met de cancelcultuur. ‘De mensen zeggen of doen niet meer wat ze willen, uit angst om problemen te krijgen’, zegt ze. ‘We gunnen elkaar geen ruimte meer om te groeien. Alles stoelt nu op schaamte en angst. Ja, het is volledig uit de hand gelopen.’

En dan kantelt het interview naar acteur Eddie Redmayne, die onlangs zei dat zijn beslissing om in ‘The Danish Girl’ van 2015 een transvrouw te spelen, een ‘vergissing’ was. Kravitz: ‘Het idee dat bepaalde acteurs een bepaalde rol niet kunnen spelen omdat ze niet zo zijn in het echte leven: dat vind ik echt gevaarlijk. Want als we bepaalde personages niet mogen vertolken, dan weet ik niet wat acteren nog is. Acteren gaat over empathie. Het gaat over buiten jezelf treden.’

Kravitz neemt een moedig standpunt in. Ze zou immers ook voor de gemakkelijke optie kunnen gaan en de discussie over controversiële onderwerpen vermijden. Maar op dit punt in haar carrière, nadat ze zo lang en hard heeft gewerkt om in het middelpunt van de belangstelling te staan, zegt ze liever waar het op staat. ‘Er waren ongetwijfeld momenten in mijn leven dat ik het gevoel had dat ik iets moest doen aan mijn scherpe kantjes’, zucht ze. ‘Maar dat is iets wat de meeste mensen doormaken, vermoed ik. Ongeacht in welke branche je zit. Niet te veel ruimte willen innemen, of het idee dat vrouwen aardig moeten zijn, of zo. Maar ik heb nu een paar geweldige jaren achter de rug. Een periode waarin ik me best oké voelde met het idee dat ik wat ruimte innam en het niet elke keer voor mekaar kreeg. Ja, dat was echt een bevrijdende ervaring.’