Zendaya, van Disneysterretje tot Hollywoodrevelatie

Niet voor één gat te vangen: zo kun je nog het best Zendaya omschrijven. Het cv van de Californische vermeldt dat ze actrice, zangeres en danseres is. En dat ze zich, nu we toch bezig zijn, ook wel eens waagt aan het betere modellenwerk. Maar ze heeft ook haar eigen modelabel. En mag zich sinds december ook nog eens het nieuwe gezicht van Valentino noemen.

Toch zou het kunnen dat u nog nooit van haar gehoord hebt. Niet erg, dat hadden we tot voor kort ook niet. Het is dan ook maar een dik jaar geleden dat ze bij ons bekend raakte met haar hoofdrol in ‘Euphoria’, de lichtjes controversiële HBO-serie over tieners die worstelen met het bestaan, maar toch vooral met zichzelf.

Een groot contrast met de start van haar ‘acteer’-carrière als kindmodel voor catalogi van Macy’s en andere Amerikaanse ‘department stores’. Als daarna haar mooie snoetje gecast wordt voor een videoclip van het Amerikaanse Kidz Bop-label, dat bekende hits op kindermaat heruitbrengt, en voor een commercial waarin Selena Gomez als protagoniste mag opdraven, laat het gevolg zich raden.

In 2009 krijgt ze een hoofdrol in de Disney-productie ‘Shake it up’, die een van de meest bekeken series zal worden op de Amerikaanse kinderzender. ‘Mijn moeder werkte bij het California Shakespeare Theater en ik hield ervan om naar de repetities te kijken. Dat was mijn introductie met acteren’, vertelt ze daarover.

Ze is dertien en iedereen uit de showbusiness weet dan al dat de toekomst van Zendaya met een gouden pen zal worden geschreven. Net zoals dat met andere ‘producten’ uit de nimmer falende Disney-kweekvijver is gebeurd – met Britney Spears en Justin Timberlake als lichtende voorbeelden.

Als het een ietsiepietsie anders was gelopen, had dit artikel hier kunnen eindigen. Op haar 16de is Zendaya stilaan te oud voor de Disney-producties, maar tegelijk nog niet matuur genoeg om voluit te gaan voor een carrière als volwassen actrice. Een vroegtijdige fin de carrière dient zich aan. ‘Ik las toen heel wat scenario’s, maar niets voelde juist aan. Ik wist wat de volgende stap in mijn carrière moest zijn, maar toch was er niets wat me kon prikkelen.’

Dat is evenwel buiten haar manager – want die heeft ze intussen ook, uiteraard – gerekend. Die suggereert haar om deel te nemen aan het nog altijd waanzinnig populaire ‘Dancing with the stars’. Het televisieprogramma – waarin ze als tweede zal eindigen – introduceert haar bij een ietwat oudere doelgroep dan ze gewend is en legt de basis voor haar verdere loopbaan.

En dan gaat het snel. Ze verschijnt als gastjurylid in ‘Project runway’ en krijgt zowaar haar eigen barbiepop, getooid in een miniversie van de jurk die ze in 2015 op de Oscarceremonie draagt.

Lees ook | Tosca Musk over haar Passionflix, de Netflix van de erotiek

Het grote publiek leert haar pas echt kennen als ze de rol vertolkt van Michelle in de superheldenfilm ‘Spider-Man: Homecoming’. Niet meteen een prent waarvoor je een masterclass ‘method acting’ gevolgd moet hebben, maar haar acteerprestatie wordt niettemin met lof onthaald. Zo omschrijft een criticus van The Hollywood Reporter haar als een ‘geboren scene stealer’. Een ander artikel noemt haar zelfs de MVP van de prent – filmtaal voor ‘most valuable player’.

Het leidt in 2017 tot een hoofdrol in de musical ‘The greatest showman’, aan de zijde van Zac Efron, én een vermelding als een van de best geklede vrouwen op de modewebsite en onlineshop Net-a-Porter.

Midden 2019 is er dan ‘Euphoria’, een HBO-reeks over tieners die op zoek zijn naar zichzelf in een wereld vol seks, drugs, sociale media en vriendschappen. Zendaya vertolkt er het belangrijkste personage in: Rue Bennett, een 17-jarige drugsverslaafde met een wat losse moraal. Het levert haar een ton aan viersterrenrecensies én een Emmy op.

‘Ik was nerveus toen de reeks in première ging’, vertelt ze. ‘Maar ik hoop dat de serie gesprekken mogelijk heeft gemaakt in gezinnen die met drugsverslaving kampen.’ Omdat corona het tweede ‘Euphoria’-seizoen on hold zette, krijgen de fans momenteel twee ‘specials’ voorgeschoteld. In de eerste, die afgelopen december uitkwam, stond de drugsverslaafde Rue Bennett centraal. In de nieuwe draait alles om Jules, dat andere hoofdpersonage.

Hoewel ze nooit heeft moeten bedelen om filmrollen, hoedt Zendaya er zich voor om alle eieren in één mand te leggen. In 2011 al brengt ze – opnieuw op aangeven van haar manager, jawel – de single ‘Swag it out’ uit, een nummer dat even origineel klinkt als een paar triljoen andere R&B-hits en, niet geheel onverdiend, geen enkele rimpeling veroorzaakt aan de muzikale horizon. Dan doet haar tweede worp, ‘Watch me’, het met een 86ste plaats in de Amerikaanse hitparade al ietsje beter.

Na haar eerste album uit 2013 werkt ze samen met niemand minder dan topproducer Timbaland – zie ook Nelly Furtado en Justin Timberlake – een tijdlang aan een tweede plaat. Maar dat album raakt uiteindelijk nooit in de rekken.

‘De muziekindustrie neemt de passie gewoon van je weg’, zo vertelde ze daar later over. ‘Ze zuigen je helemaal uit. Wat ik dacht dat ik wilde, is niet meer wat ik vandaag wil. Ik ben ontgoocheld in de muziekindustrie.’

Niet getreurd echter. Er is immers ook nog de modewereld. Met haar 85 miljoen volgers op Instagram is Zendaya hét ideale uithangbord voor een hele rist mode- en beautylabels. Ze is vandaag onder meer ambassadeur van het Lancôme-parfum Idôle en de mascara Lash Idôle. Ze tekende al collecties voor Tommy Hilfiger en heeft ook haar eigen modelijn Daya by Zendaya. En sinds december 2020 is ze ook het nieuwe gezicht van het Italiaanse luxemerk Valentino.

Maar film blijft wel haar prioriteit. Met de film ‘Malcolm & Marie’, die zonet op Netflix in première is gegaan, schittert Zendaya nu ook in een zwart-witte langspeler die volledig tijdens de coronapandemie werd gedraaid.

‘Malcolm & Marie’ doet de aftakelende relatie tussen een regisseur en zijn vriendin aan de hand van hartverscheurende dialogen uit de doeken. Haar acteerprestatie is zo doorleefd dat er gefluisterd wordt dat een Oscar stilaan in zicht komt. ‘Zendaya is een ongelooflijke kracht als actrice én als mens’, aldus regisseur Sam Levinson. ‘Ze kan je met haar spel echt raken.’

Voorts kijken wij alvast uit naar de filmadaptatie van ‘Be my baby’, de biografie van zangeres Ronnie Spector, de muze van de onlangs overleden muziekproducer Phil Spector. En natuurlijk ook naar ‘Dune’, de langverwachte blockbuster van Denis Villeneuve waarin Zendaya aan de zijde van Timothée Chalamet zal spelen.

Het acteren doet haar in ieder geval goed, vertelt ze. ‘Ik heb mijn verlegenheid overwonnen, ik heb geleerd om smalltalk te doen. Vroeger kwam ik koeltjes over, omdat ik niet wist hoe ik een gesprek kon beginnen. Terwijl ik gewoon te nerveus was.’

Of we Zendaya een prachtige toekomst met de nodige Golden Globes, Oscars en Emmy’s op de schoorsteenmantel voorspellen? Dat valt toch nog een beetje af te wachten. Ja, ze heeft meer talent meegekregen dan veel van haar leeftijdsgenoten samen, toch blijft het beeld hangen van een sterretje dat door anderen gekneed en gelanceerd is.

We willen niet pretenderen veel van dieptepsychologie af te weten, maar daar zou wel eens een latent gevaar in kunnen schuilen. Als ze beseft dat ze nooit een echte kindertijd heeft gehad, zou ze Britney-gewijs kunnen eindigen met een kaalgeschoren kopje en een lading sterke drank aan haar perfect gepedicuurde voetjes.

Maar laten we positief blijven: op haar 24ste heeft ze een carrière van meer dan tien jaar achter de rug waar ze zonder kleerscheuren is doorgekomen. En dat doet het beste vermoeden. Laat die Oscar maar komen. Al zal de Grammy – de belangrijkste muziekprijs – wellicht definitief achterwege blijven.