De wedergeboorte van Sharon Stone: 'Natuurlijk doet uiterlijk er wel toe'

Moeten we daar triest om zijn? ‘Het ís triest.’ Stone haalt elegant haar schouders op. ‘De mensen zijn gewoon veranderd. Technologie heeft het flirten tussen de mensen verdrongen, het hangt zelfs niet meer in de lucht. Mannen en vrouwen flirten niet meer face to face. En ik denk niet dat dat komt omdat jij en ik al een dagje ouder zijn.’

Het heeft zeker niets te maken met de leeftijd (62) van Sharon Stone. Toen de actrice op mijn Zoom-scherm verscheen, was ik zwaar onder de indruk. Op haar terras, rustig achteroverleunend op haar daybed, met amper make-up op en simpelweg in een wit linnen hemd.

Het is absurd, maar eigenlijk ziet ze er nu nog mooier uit dan tijdens haar modellenperiode, aan het einde van haar tienerjaren. Het korte, stekelige kopje dat ze als veertiger en vijftiger had, heeft plaatsgemaakt voor een asymmetrisch kapsel. En haar al benijdenswaardige kaaklijn is er met de jaren alleen maar scherper op geworden.

Vijfentwintig jaar geleden zei de actrice het volgende in de Los Angeles Times: ‘Ik denk dat mensen lange tijd gewoon niet wisten wat ze met me moesten aanvangen. Ik zag eruit als een barbiepop en ik had een stem alsof ik mijn hele leven in een bar had doorgebracht. En dan zei ik ook nog eens zogenaamd alarmerende dingen. Mijn barbielook is definitief verdwenen, maar voor de rest ben ik niet zeker of er veel veranderd is.’

Haar stem klinkt inderdaad alsof ze nog altijd haar dagen in bars doorbrengt. Maar misschien beseft de filmbranche nu pas echt hoeveel er mogelijk is met dat dorpsmeisje dat een Playboy-fotoshoot ‘strategisch inplande’ om filmrollen met een sekssymboolstatus binnen te halen. Denk maar aan Catherine Tramell in ‘Basic Instinct’.

Maar Stone kan meer dan schitteren als ijskoningin of femme fatale. De actrice doet het ook goed in komedies (de film ‘All I Wish’ van Susan Walter uit 2017), tragedies (de tv-reeks ‘Mosaic’ van Steven Soderbergh uit 2017) en de angstaanjagende combinatie van de twee in de nieuwe Netflix-serie van Ryan Murphy en Ian Brennan: ‘Ratched’, geïnspireerd op ‘One Flew over the Cuckoo’s Nest’.

‘Ratched’ speelt zich af in de jaren 40 van de vorige eeuw, in een psychiatrisch ziekenhuis in Californië waar de dokters met nieuwe en verontrustende experimenten op het menselijk brein zijn begonnen. De reeks laat zien hoe de duistere zuster Mildred Ratched (gespeeld door Sarah Paulson) uitgroeit tot een gruwelijk monster.

Ratched is de verpleegster uit ‘One Flew over the Cuckoo’s Nest’, een film van Miloš Forman uit 1975, met Jack Nicholson in de hoofdrol, naar het gelijknamige boek van Ken Kesey. Stones personage – een excentrieke erfgename met de naam Lenore Osgood – is net zo gestoord en van plan om haar zoon te wreken. Ze ziet er echter glorieus uit in haar zijden jurk met pofmouwen en met een aapje als huisdier.

Dat de actrice vandaag nog altijd ‘alarmerende’ dingen zegt, maakt van haar een verfrissende en interessante gesprekspartner. In Hollywood betekent ‘alarmerend’ overigens vaak ‘eerlijk’. En Stones eerlijkheid kan best wel hard zijn.

Na ons interview vertelde ze in een reeks emotionele Instagram-posts hoe covid lelijk had huisgehouden in haar familie. Haar grootmoeder en meter bezweken aan het virus, terwijl haar jongere zus Kelly in het ziekenhuis belandde. Stone smeekte haar volgers om een mondmasker te dragen en spoorde hen aan om te ‘stemmen om te leven’ (lees: hun stem uit te brengen op Joe Biden en zijn running mate Kamala Harris). Ze sloot af met de strijdlustige boodschap: ‘Met vrouwen aan de macht vechten we voor onze gezinnen.’

Stone is een feministe wanneer het ertoe doet, maar gaat niet mee in de algemene opvattingen over banale onderwerpen zoals flirten of iemand achterna fluiten. Ze is te intelligent om open, genuanceerde discussies uit de weg te gaan.

Al sinds het begin is Stone een vurige verdedigster van de ‘Me Too’-beweging. In haar carrière heeft ze zo veel toxische mannelijkheid meegemaakt dat ze in 2018 gewoon een CBS-verslaggever uitlachte toen die haar vroeg of ze zich tijdens haar carrière ooit oncomfortabel had gevoeld.

Een bloemlezing. Ze kwam erachter dat de term ‘f—kable’ gebruikt werd om te bepalen of een actrice geschikt was voor een rol. Een mannelijke acteur hoorde ze op de overvolle set van de film ‘Irreconcilable Differences’ (1984) roepen: “Wil je verdomme eens uit de weg gaan? Ik kan haar tieten niet zien.” En een regisseur vroeg haar om elke dag op zijn schoot te komen zitten, zodat hij haar de nodige instructies kon geven.

Is dat intussen niet veranderd? ‘Ik weet het niet’, grijnst ze. Mensen doen nog altijd neerbuigend over vrouwen. Er zijn tijden geweest waarin het allemaal meer onderdrukkend was, maar nu moet je volgens mij bepalen welk soort agressie je nodig hebt om weer in de neutraliteit te belanden. Soms is het gewoon iets kleins, een blik of een knik. Andere keren moet je gewoon weggaan of ermee lachen. Maar soms moet je ook op je strepen staan.’

Na een carrière van veertig jaar, twee mannen (Stone was getrouwd met producer Michael Greenburg van 1984 tot 1990, en journalist Phil Bronstein van 1998 tot 2004), drie geadopteerde kinderen (Roan, 20, Laird, 15 en Quinn, 14) en een zware beroerte toen ze 43 was, heeft Stone enkele dingen geleerd. Het belangrijkste is dat je moet strijden voor wat echt belangrijk is.

‘Ik vind het niet meer nodig om dieper op al die andere dingen in te gaan’, zegt ze wanneer ik haar vraag of ze het erg vindt om ‘honey’ of ‘darling’ genoemd te worden. ‘Het maakt me niet uit als mensen me zo noemen. Eerlijk gezegd kan het me niet schelen als iemand me een tik tegen mijn billen geeft. Ik vind al die dingen maar een erg kleine overwinning.'Misschien komt dat omdat ik 62 jaar ben en al zoveel heb meegemaakt dat ik kan bepalen wat echt belangrijk voor me is en welke dingen en mensen na een gewoon verdwijnen.’

Hoewel ze de discussies over een van de meest bekeken scènes uit de filmgeschiedenis (‘Basic Instinct’ werd al in 1992 uitgebracht) zo beu is als koude pap, heeft Stone, in tegenstelling tot heel wat andere acteurs, nooit denigrerend gedaan over de film die haar heeft gemaakt.

‘‘Basic Instinct’ heeft de manier veranderd waarop we naar vrouwen in films zijn gaan kijken’, zegt ze. ‘Zelfs de manier waarop vrouwen regisseren, is vandaag volledig anders. Ik denk niet dat vrouwen voordien echt een stem hadden in de filmwereld.’

Sharon Stone groeide op in Meadville, Pennsylvania, als dochter van een fabrieksarbeider en een boekhoudster. Ze was de tweede van vier kinderen. Op school was ze haar leeftijdsgenoten enkele jaren voor. ‘Toen ik tussen 11 en 14 jaar oud was, waren er enkele vooruitstrevende vrouwen, zoals journaliste Gloria Steinem’, herinnert ze zich. ‘Feminisme was een belangrijk onderwerp voor me toen. Tijdens die jaren begin je je af te vragen wie je wilt zijn als je vrouw wordt. Toen ik die progressieve vrouwen zag, dacht ik: “Zo wil ik ook worden.”’

Steinem is een echt voorbeeld voor Stone. Dat verklaart waarom ze nooit de nood heeft gevoeld om te kiezen tussen sexy en serieus, tussen het kroontje van Miss Crawford County en een studiebeurs aan de Edinboro State University, waar ze creatief schrijven en fijne kunsten studeerde.

Nadat ze haar studies in de koelkast had gestopt, werd ze door een modellenbureau in New York ontdekt. Op 22-jarige leeftijd liet ze het modellenbestaan voor wat het was en maakte ze haar acteerdebuut met een bijrol in Woody Allens komedie ‘Stardust Memories’ (1980). Haar grote doorbraak kwam echter pas tien jaar later, toen ze de rol speelde van een gemene undercoveragente als de vrouw van Arnold Schwarzenegger in ‘Total Recall’.

Maar zelfs in het meest drukke decennium van Stones Hollywoodcarrière – met de films ‘Sliver’ (1993), ‘The Specialist’ (1994), ‘The Quick and the Dead’ (1995), ‘Casino’ (1995), ‘Last Dance’ (1996) en ‘Sphere’ (1998) – kreeg je het gevoel dat het voor haar nooit genoeg was.

Stone werd al snel een boegbeeld in de bewustwording rond aids/hiv en verdiepte zich in wetenschappelijk onderzoek. In 2016 gaf ze een speech over vrede in Den Haag en op haar 58ste ging ze, geïnspireerd door Hillary Clinton, weer naar de universiteit om haar studies af te maken.

Ik vraag me af of Stones verlangen om zich na haar vijftigste te herbronnen geen uitgestelde reactie was op de manier waarop Hollywood haar na haar zware beroerte en hersenbloeding in 2001 behandelde. Iets wat ze zelf omschreef als ‘brutaal onvriendelijk’. ‘Je staat achteraan in de rij’, zei ze. ‘Je moet jezelf voortdurend heruitvinden.’

Hoewel ze slechts één procent overlevingskans kreeg, leidden een operatie van zeven uur en 22 platina draadjes in haar hersenen ertoe dat Stone erdoor kwam. Maar in de zeven jaren die de actrice nodig had om te revalideren, had ze soms het gevoel dat ze alles verloren had. ‘Het was alsof ik vroeger altijd straalde en blonk. Maar plots kwam er een deuk in mijn carrosserie, en was ik geen fonkelende ster meer.’

Als iemand Stone toen had verteld dat haar trauma nuttig zou blijken tijdens deze wereldwijde pandemie, zou niemand haar geloofd hebben. Maar trauma’s staan voor verandering en Stone is in zekere zin ook veranderd: ‘Ik maak me nu veel minder druk. Mijn ziekte heeft me geholpen om dingen te begrijpen.'

'Veel mensen hebben het ongelofelijk moeilijk met verandering, maar iedereen die een beroerte, kanker of een traumatische scheiding heeft gehad, weet dat die belangrijke momenten je grondig veranderen. Vervolgens begint er een nieuw leven. Het is een soort wedergeboorte.’

Stone kijkt uit over het schitterende blauwe zwembad onder haar. ‘En dat is nu net wat zo intrigerend is aan covid. We beleven momenteel allemaal onze wedergeboorte.’ Stone is zo gefascineerd door het idee van de wedergeboorte dat ze er een biografie over heeft geschreven. ‘The Beauty of Living Twice’, over de twee delen van haar leven, komt in maart 2021 op de markt.

‘Want als je leven uit elkaar wordt gerukt, besef je dat er één ding is dat niet verandert, met name je innerlijke zelf, als je er tenminste vat op krijgt. Je integriteit, je keuzes, je grenzen: dat zijn de enige dingen waar je echt op kunt rekenen.’

Stone kijkt inderdaad met een zekere rust naar wat er allemaal gebeurt. Zoals bijvoorbeeld naar Trump. ‘Eigenlijk voel ik een soort empathie voor hem. Het is hartverscheurend om naar hem te kijken. Ik denk dat hij in zijn kindertijd iets traumatisch heeft meegemaakt. Ik kijk naar die man en krijg het gevoel – wat zijn trauma’s ook mogen zijn – dat hij zichzelf kwelt en pijnigt. En het heeft een invloed op veel van zijn aanhangers. Want ook zij hebben enorm veel innerlijke woede – woede die voortkomt uit een gevoel van onzekerheid en pijn.’

De onzekerheden waar Stone ooit aan leed, lijken uit haar tweede leven verbannen te zijn. Ze gaat echter niet mee in het verhaal dat het geen belang heeft hoe je eruitziet. ‘Zeggen dat uiterlijk er niet toe doet, is een dikke, stomme leugen’, reageert ze met een felle lach. ‘Je begint bovendien pas echt te beseffen hoe belangrijk je uiterlijk is als het je in de steek begint te laten.’

Elke dag volgt Stone een strikt trainingsregime met 30 squats en tilt ze gewichten van 3,5 kilogram terwijl ze naar tv kijkt. Op het vlak van gezichts- en bodybehandelingen houdt ze het liever ‘low maintenance’. Meer dan ooit neemt ze zich hoe ze is.

‘Ik heb het helemaal gehad met anderen die over je gezicht en lichaam oordelen. Je hoeft niet voor eeuwig een mooi meisje te blijven. Het is ook leuk om een volwassen en intelligente vrouw te zijn. Als je partner dat niet begrijpt, kun je hem moeilijk volwassen noemen en verdient hij je niet.’

Het is voor Stone niet eenvoudig geweest om met een intelligente volwassen man een relatie aan te knopen. Behalve haar twee huwelijken is ze de afgelopen jaren ook gekoppeld aan model Martin Mica en acteur David DeLuise. Ze schreef zich zelfs in op de datingapp Bumble. ‘Eerlijk gezegd, dat hele avontuur was zo ellendig dat ik nu een boek met kortverhalen over mijn online-datingervaringen wil schrijven.’

Echt? ‘Ja, datingsites zijn gewoon waardeloos. Want de echte chemie, de vlinders in je buik, die krijg je alleen in het echte leven, niet op een website. Mensen verliezen trouwens hun sociale vaardigheden door die websites’, zegt ze. ‘Ze weten niet meer hoe ze zich tijdens een etentje moeten gedragen, hoe ze in een relatie moeten staan of hoe ze moeten communiceren. Ik wil geen sms-relatie met de persoon met wie ik date. Ik vind dat nogal triest.’

Haar afschuw is oprecht, maar ik heb niet het gevoel dat de ontgoocheling diep zit. Ze heeft een goede emotionele band met haar drie zonen en de vrienden die ze al sinds haar 22ste heeft. ‘Die kennen me al sinds we voor het eerst samen pizza aten. Ik vind het nog altijd leuk om samen met hen naar televisie te kijken.’

Het brengt herinneringen naar boven en Stone glimlacht. ‘Maar als we ergens naartoe gaan en ik naar boven ga om me op te maken, lachen ze altijd als ik weer binnenkom: “Oh kijk”, zeggen ze dan, “je bent veranderd in Sharon Stone.”’

‘Ratched’ is nu te zien op Netflix.