In 'Gloria Bell' speelt ze een vrouw van 58 die gescheiden is en zich aan een nieuwe relatie waagt. De Amerikaanse Oscarwinnares Julianne Moore, zelf 58, over het macho-idee dat rijpere vrouwen niet meer aantrekkelijk zouden kunnen zijn, maar ook over Belgisch design van Vincent Van Duysen, het ware geluk, de filmwereld na de Weinstein-affaire, vuurwapens op school en de vloek van internet.
Soms is de klik er meteen. Zodra ik in het statige salon van het Corinthia Hotel in Londen aan actrice Julianne Moore vertel dat ik uit België kom, vraagt ze me of ik in Antwerpen woon. Brussel is mijn stad, maar dat maakt Moore er niet minder enthousiast op.
Ze begint te vertellen hoe verslingerd ze is op Belgisch design. En voegt er meteen aan toe: 'Vincent Van Duysen is een goede vriend. Ik houd zielsveel van zijn werk sinds ik hem in een magazine ontdekte. Op een avond hebben we afgesproken. Zijn stijl is heel hedendaags, warm, zuiver en duidelijk.' In haar huis in New York, in de West Village, zocht en vond Moore inspiratie bij Van Duysen voor haar keuken. En haar lievelingskleur aan de muren is gebroken wit, zoals bij Van Duysen.
Naakt op de schommel
Ik heb de indruk dat zelfs de nieuwskoppen in The New York Times vandaag niets meer zijn dan een list om je te doen klikken. Het is een trend die helemaal uit de hand loopt.
Ze draagt een Valentino-jurk met bloemenmotief in terracottakleur. Niet meteen het beeld dat in je fantasie opduikt als je Moore voor de geest roept. De meesten zien haar eerder naakt op de schommel in 'The Big Lebowski' van de gebroeders Coen, of hoe ze worstelt met vroegtijdige alzheimer in 'Still Alice' van Richard Glatzer en Wash Westmoreland. Hoe ze aan het hoofd staat van een dictatuur ook, in 'The Hunger Games' van Francis Lawrence.
Julianne Moore speelde al mee in meer dan zeventig films. En ze duikt even snel in een jurk van Tom Ford als in een van Chanel, want Valentino is geen must. Moore is trouwens behoorlijk close met Tom Ford, met wie ze 'A Single Man' draaide. Ze kende ook Karl Lagerfeld goed en bewonderde diens professionele ethiek. Anderen herkennen de actrice dan weer als ambassadrice van L'Oréal, of als activiste van de beweging Time's Up, als militante ook van Everytown for Gun Safety. Julianne Moore engageerde zich inderdaad in de strijd tegen de vrije verkoop van vuurwapens na de schietpartij in een school in Connecticut, in 2012. Haar dochter was toen tien en Moore nam haar verantwoordelijkheid op voor alle kinderen.
Als actrice viel Moore herhaaldelijk in de prijzen: een Oscar voor 'Still Alice', de Prix d'Interprétation in Cannes voor 'Maps to The Stars', een Golden Globe voor 'Still Alice', beste vertolking in Venetië voor 'Far From Heaven' en in Berlijn voor 'The Hours'. Het heeft haar honger nooit kunnen stillen: ze blijft op zoek gaan naar de allerbeste rollen.
Vijftigplus
In haar nieuwste film, 'Gloria Bell' van de Chileense regisseur Sebastian Lelio, speelt Moore een 58-jarige Chileense die zich door niemand gek laat maken en het seniorennachtleven van Santiago afstruint om te dansen, te vrijen en lief te hebben.
Een auteursfilm die in amper een maand tijd goed was voor 5 miljoen dollar in de Amerikaanse box-office. De film, een remake van 'Gloria', van diezelfde Lelio, gaat resoluut in tegen het macho-idee dat vrouwen van vijftig en meer niet langer aantrekkelijk en gegeerd zouden zijn, zoals de Franse schrijver en regisseur Yann Moix ooit predikte.
U bent zelf 58. Herkent u zich in de levenslustige Gloria?
Julianne Moore. 'Ja, natuurlijk. Ik vind het enig als een film een rechtstreekse brug slaat naar mijn leven. Natuurlijk is het geen taboe meer om te praten over seks bij vrouwen van vijftig of meer. Maar diepgravende vijftigplus-vrouwenrollen, zoals die van Gloria, blijven schaars in Hollywood. Alles wat aan intimiteit raakt in - zeg maar - gewone levens, komt nauwelijks aan bod in de filmwereld. Dat deze film wél vasthoudt aan de realiteit van alledag vind ik net zo verfrissend.
Het is trouwens iets dat stelselmatig terugkeert in het oeuvre van Sebastian Lelio. Neem nu 'A Fantastic Woman', Lelio's film die in 2018 de Oscar voor beste buitenlandse film in de wacht sleepte. Een van de momenten daaruit die me voor altijd zullen bijblijven, is de ontbijtscène van Daniela Vega met haar gezin. Omdat het zo natuurlijk was, zo ongekunsteld. Je ziet dat maar zelden in films. Terwijl net dat puur menselijke gedrag velen raakt.'
Zou u kunnen ruilen met Gloria?
'We hebben dezelfde leeftijd, we hebben beiden kinderen en we hebben graag vrienden rond ons. Dus daarin komen we al goed overeen. Maar wat ik vooral in haar bewonder, is dat Gloria zich - ondanks haar kwetsbaarheid - toch zonder problemen weet te ontplooien. Zelf zou ik me meer afschermen, denk ik. Neem nu die scène op de parking, met John Turturro, haar minnaar. Ik denk dat ik in haar plaats had gezegd: "Neen, daar wil ik nu niet over praten." Maar in de plaats daarvan zegt Gloria: "Hoe kun je me dat aandoen?"
Ik vind het knap als je iemand kan vertellen dat hij je pijn heeft gedaan. En het is nog knapper als je de kracht vindt om dergelijke crisissen te boven te komen. Gloria is dus een heel bijzonder personage. Al is ze naar mijn mening af en toe te impulsief. Te roekeloos ook. Soms zou ik haar wel willen toefluisteren: "Nee, doe dat alsjeblieft niet.'"
En gaat u zoals Gloria ook nog naar de disco?
'Neen, dat is dus een van de verschillen tussen ons.' (lacht) 'Weet je dat ik speciaal voor deze rol danslessen heb moeten volgen? Wat ik zo leuk vind aan Gloria, is dat ze dansen beschouwt als een pure expressie van vreugde. Vreugde die ze niet wil inleveren.'
Mogen we 'Gloria Bell' een feministische film noemen?
(kijkt serieus) 'Mijn definitie van feminisme is: vrouwen en mannen die geloven in de gelijkheid van hun sociale, economische en politieke rechten. Een vaste overtuiging dat er gelijkheid is voor alles. Dus ja: 'Gloria Bell' is zeer zeker een feministische film.'
Liever niet fake
Julianne Moore heeft zichzelf nooit als een ster beschouwd. Ze mag dan tot de A-listers van Hollywood behoren, ze is nog altijd van mening dat mensen gewoon naar de bioscoop gaan omdat dat een sociale bezigheid is. Terwijl wij eerder zouden denken dat velen naar de bios gaan om háár te zien acteren. 'Oh, dank u', zegt ze met stralende blik. 'Toch blijf ik erbij dat films in de eerste plaats mensen aan het dromen zetten.
Ik herinner me nog dat mijn moeder me ooit zei, terwijl ze naar een televisiereeks zat te kijken: "Daar hou ik niet van, die actrice is fake." Ik moest lachen, want het ging om een sitcom. Eigenlijk wilde mijn moeder gewoon zeggen dat ze geen enkele band voelde met haar eigen leven.'
Wordt u weleens verliefd op de personages die u speelt?
'Neen. Al is het natuurlijk ook zo dat veel van de personages die ik vertolk, helemaal niet aardig zijn. Ik probeer mijn personages wel altijd te begrijpen, er zelfs empathie voor te voelen.'
Wanneer hebt u beslist dat u van acteren uw beroep wilde maken?
'Als kind droomde ik nooit van een filmcarrière. Een tijdlang wilde ik geneeskunde studeren. Maar ik las vooral graag. Zo maakte ik kennis met enkele scenario's, en daardoor ben ik uiteindelijk toneelkunst gaan studeren aan de universiteit van Boston.
Zodra ik mijn diploma op zak had, kreeg ik rollen in televisiereeksen en toneelstukken. Maar al die tijd was ik me ervan bewust dat ik dat kon doen en tegelijk heel dicht bij het onderwerp blijven. Ik werkte mee aan 'Vanya on 42nd Street', in 1994 denk ik. Het leek wel een workshop voor mij: een die verscheidene jaren duurde en nooit ophield. Daar leerde ik acteren. We reageerden gewoon op wat er gebeurde, maar dan voor de camera.'
Hoe beleeft u de gedaanteverwisseling die Hollywood heeft ondergaan sinds de Weinstein-affaire en de beweging Time's Up?
'Ik hoop dat niet alleen Hollywood vandaag is veranderd, maar de hele wereld. Maar om op uw vraag te antwoorden: sinds het laakbare gedrag van sommigen aan de kaak werd gesteld, merk ik echt een cultuurverandering. Je ziet zo dat er op de set veel meer respect voor elkaar is. Niet alleen in de manier van praten, ook in het fysieke gedrag. Zoiets is alleen maar toe te juichen. Daarvoor werden veel te veel dingen gewoon aanvaard. Waarna je hoorde: "Oké, het is nu eenmaal zo." Of: "Ja, hij is nog van een andere tijd."
Er verandert nog wel meer in de filmwereld vandaag. Netflix, bijvoorbeeld. Beschouwt ze Netflix als een bedreiging voor de bioscopen? Of eerder als een nieuw acteursplatform waarop ze zelf actief kan zijn? Moore lijkt zich niet meteen te willen uitspreken. Heerlijk, hoe ze om de vraag heen probeert te laveren: 'Het internet heeft de hele wereld veranderd. Ik stuurde mijn eerste mail in 2002. Het lijkt wel gisteren. Oké, ik was wat achter op de meeste mensen. (lacht)
Toen ik mijn eerste mail kreeg, vroeg ik aan mijn echtgenoot: "Kan hij weten dat ik zijn mail gelezen heb?" Wat vandaag gebeurt in de filmwereld, heeft zich al voltrokken in de muziekwereld, met de komst van streaming. Dat zijn dingen die alles veranderen.'
Waar geluk
Hoe buitengewoon haar carrière of haar leven als ster ook is, Moore houdt ervan om een gewoon leven te leiden. 'Een simpel leven kunnen hebben, is het ware geluk. Oké, ik houd natuurlijk wel van een mooi hotel of van de leuke kleren die ze me geven. Ik ben me zeer goed bewust van de waarde van die dingen. Maar ik zou vooral ongelukkig zijn zonder mijn gezinsleven. Dat is waar ik altijd van gedroomd heb: ik ben heel tevreden met mijn twee kinderen. Ze zijn gezond en ik heb een fantastische man (regisseur Bart Freundlich, nvdr.).
Ik ben veel bezig met ons interieur. Ik zit me vaak af te vragen of ik die tafel in de woonkamer wel zou houden. Ik prijs me gelukkig dat ik de tijd heb om over zo'n banale dingen na te denken. Mijn zoon is nu 21, mijn dochter 17. Ze beginnen zich beiden af te vragen wat ze in het leven zullen doen. Ik spoor ze dan altijd aan om iets te doen waarvoor ze zich interesseren, en ook om naar elkaar te luisteren. Ik werd actrice omdat ik graag las. Niet omdat ik graag in de picture sta, of zo.'
'Het leven is zo voorbij.' Het is een oneliner uit 'Gloria Bell'. Wat vindt Moore ervan? Ze buigt haar hoofd lichtjes voorover, ademt diep in - of zit ze nu te zuchten? - en zegt: 'Ik denk dat het voor niemand eenvoudig is. Ik probeer gewoon aanwezig te zijn. En geëngageerd voor degenen die belangrijk zijn voor mij. Neem nu het internet, nog maar eens. Ik heb de indruk dat zelfs de nieuwskoppen van The New York Times vandaag niets meer zijn dan een list om je te doen klikken. Het is een trend die helemaal uit de hand loopt.
Ik betrapte mezelf erop dat ik op zowat alles begon te klikken. Tot ik tegen mezelf zei: "Beheers je nu toch eens. Ga niet waar een robot je heen probeert te lokken." Het komt er dus op aan om waakzaam te zijn. Ik ben weer boeken gaan lezen omdat ik niet graag op een tablet zit te kijken. Zo is het: ik heb me bevrijd van dingen die me beletten om minder geconcentreerd te zijn op het heden.'
De film 'Gloria Bell' speelt nu in de zalen.