De wereld van de collectioneurs is er een van dromen, bezitten en (ja, af en toe ook) bezeten zijn. Deze week: het Apple-privémuseum van Patrick Hanssens waar elke ‘klik’ een sprong terug in de tijd is.
Patrick Hanssens (60)
- Zaakvoerder BOA Creative Studio, Mistral Classics en GenX Recordstore.
- Heeft niet één verzameling, maar een verzameling van verzamelingen.
‘Ik verzamel nu ook vintage speelgoedgarages in karton en hout’, zegt hij terwijl we zijn kantoor binnenstappen. ‘Nintendo bestond nog niet toen ik kind was. Ik zag de garages van vroeger terug en heb ik er intussen een dertigtal.’ Patrick Hanssens is een verzamelaar van verzamelingen. Naast zijn speelgoed bezit hij duizend vinylplaten – en twee platenwinkels. ‘Kijk, vorige week vond ik een van de eerste lp’s van David Bowie, uit 1982. Best zeldzaam.’
Maar vandaag gaat het om zijn Apple-toestellen. ‘Ik besloot ze te bewaren, zette ze in de kelder en realiseerde me plots dat het er genoeg waren om mooi tentoon te stellen. Dus ging ik verder verzamelen. Ze staan chronologisch gerangschikt.’ We lopen langs vele meters rekken. ‘Om de hoek gaat het verder’, zegt hij. ‘De allereerste Apple-computer heb ik niet, neen. Op veilingen haalt die nu soms een miljoen euro en meer.’
De in 1977 gelanceerde Apple II en de Apple IIe uit 1983 heeft hij wel. ‘Destijds revolutionair, maar tegen de tijd dat je hem had opgestart, was de werkdag voorbij’, lacht hij. ‘En dit is de Apple Lisa, ook uit 1983 en genoemd naar Steve Jobs’ dochter. En een floppydisk van toen: een van de allereerste digitale dragers om data over te dragen. Daarop kon géén A4’tje.’
Zeldzame dummy
‘Dit was het startpunt van alles’, zegt hij. Meteen realiseren we ons de poëzie van de verzameling: niet te vatten wat er de voorbije veertig jaar allemaal is gebeurd. Hij toont de eerste printer die Apple maakte, de Silentype. ‘Met thermisch papier, zoals in de faxtoestellen. Vind je nog amper. Ik betaalde er 1300 euro voor.’
‘Mijn eerste Macintosh staat hier ook nog’, vertelt hij. ‘Als reclamefotograaf kocht ik hem in de jaren 1980 en voelde meteen: die ligt mijlenver voor op de pc. Hij wijst naar een originele dummy van de eerste Macintosh Portable die Apple-vertegenwoordigers in de winkels toonden. ‘Ik betaalde er zo’n 2000 euro voor. Zoiets zie je zelden of nooit. En dit hier is de echte. Voel eens. Hij weegt zeven kilogram. Ook hiermee kon je nog niks doen.’
‘In mijn ogen heeft Steve Jobs de wereld veranderd, en hier staat de geschiedenis daarvan.’Patrick Hanssens
In 1997 kwam de iMac op de markt. Hij heeft er vijftien op een rij, waaronder zeldzame limited editions met een flowerpowercase of een transparante behuizing als een skelethorloge. ‘Op dat moment verscheen ook de eerste iBook. Allebei zeer succesvol.’
Hij toont zijn curiosa: een eenmalig, nooit gecommercialiseerd spel van Apple en zelfs een paar Apple Computer Sneakers, ook wel ‘Air Mac’ genoemd – een promomiddel dat Apple alleen liet maken voor medewerkers. ‘Die kostten me zowat 3000 euro. Er wordt op geboden als gek; er zijn véél Apple-verzamelaars.’
Kwartier verlamd
De witte iPod van de eerste generatie is voor velen jeugdsentiment. ‘Ze werden steeds kleiner, tot je ze niet meer vond’, lacht hij. Er staan ook vroege iPhones, inclusief namaakversies zoals de ‘iPhene’. ‘Komisch, toch? In België was ik een van de allereerste iPhone-gebruikers. Een week nadat hij in de zomer van 2007 in de VS werd gelanceerd, reed ik naar Parijs. Daar was al een invoerder die ze jailbreakte, waardoor je ze hier kon gebruiken. In mijn auto heb ik toen een kwartier lang naar dat toestel zitten kijken: Wat heeft die Steve Jobs nú gemaakt? Zo’n moment krijg je niet vaak in je leven – het was een enorme sprong voorwaarts. Jobs had voor het eerst een computer gemaakt waarmee je ook kon bellen en waarmee hij de hele telefoniemarkt in handen nam. Er bestaan filmpjes waarin Steve Ballmer, de toenmalige CEO van Microsoft, hem uitlacht: “Dat zal nooit werken.”’
‘Mijn eerste iPhone vind ik niet meer, helaas. Toen ik hem destijds tijdens vergaderingen bovenhaalde, ging het eerst een halfuur daarover. “Kijk eens wat ik er allemaal mee kan!”’
Brains zijn weg
‘Je kunt stellen dat deze verzameling een eerbetoon is aan de visionair Steve Jobs. Ik bewonder hoe hij nooit opgaf. Hij zei: “Dít gaan we maken.” En riepen zijn ingenieurs dat het onmogelijk was, dan luidde zijn antwoord: “Kan best, maar we zullen het toch doen.” Hij bedacht wonderlijke dingen die het leven makkelijker maakten. Dat er ook producten flopten, hoort erbij. In mijn ogen heeft hij de wereld veranderd, en hier staat de geschiedenis daarvan. Apple vind ik het mooiste bedrijf ter wereld, en dat komt puur door Jobs. De rest zijn meelopers.’
‘Neem de mixed-reality-headset Vision Pro: dat wordt een flop. Ik was bij de eersten die er een kochten. Hij is leuk en imposant, maar zwaar en onhandig. Ik krijg er hoofdpijn van. Wel bijzonder mooi gebouwd. Maar eerlijk: soms lijkt het design van Apple sterk op de ontwerpen die de legendarische ontwerper Dieter Rams in de jaren 1970 en 1980 maakte voor Braun. Nu is Apple niet langer vernieuwend. Indien Jobs vandaag nog zou leven, had hij allang iets bedacht waar wij niet eens aan denken. De brains zijn weg.’
Moeders kroketmachine
‘Verzameldrang had ik altijd al. Op mijn twaalfde begon ik met postzegels. Maar na een klik in mijn hoofd verkocht ik alles en stapte over op zeepjes. In geen tijd had ik een van de grootste verzamelingen van België. Mijn peter maakte houten plankjes om ze op uit te stallen en als je op mijn kamer kwam, deden je ogen pijn van alle zepen. Ook die gingen plots de deur uit. Dan kwamen de vintage stereo-installaties – ik heb er een loods van vol. En auto’s: Porsches, BMW’s, Citroën DS’en... Tot ik opnieuw besloot om me te focussen op één merk: Maserati. Ik heb er ruim twintig.’
‘Ergens las ik dat spullen uit je jeugd je gelukkig maken. Ik heb al mijn camera’s nog. Dat toestel daar? Daarmee maakte ik mijn eerste foto. En daar, in de hoek: de kroketmachine van mijn moeder. Ze vulde die met puree, drukte erop, en zo kwamen er slierten uit die ze in kroketten sneed. Aan de uiteinden bleef altijd een stukje over – die kregen mijn zus en ik om de beurt. Telkens als ik ernaar kijk, krijg ik weer dat heerlijke gevoel: wat een mooi moment was dat!’