In de rubriek ‘Kennis van maken’ geven we het woord aan makers die het gemaakt hebben. In deze aflevering: Mattias Deboutte, zaakvoerder van Verwerft Schrijnwerkerij.
Architect aan boord
Mattias Deboutte kwam aan het hoofd van Verwerft door een samenloop van omstandigheden. Toen hij voor de Gentse architecte Marie-José Van Hee werkte, liet hij het meubilair voor een privéproject in Opwijk uitvoeren door Verwerft, de Herentalse schrijnwerkerij van zijn – toen toekomstige – schoonvader. Die nodigde hem uit aan de tekentafel om de productie van dat maatwerk voor te bereiden.
‘Ik raakte gepassioneerd door de knowhow van zijn bedrijf. Dankzij mijn opleiding aan Sint-Lucas kende ik wel iets van moderne en hedendaagse architectuur, maar die schrijnwerkerij maakte ook klassieke lambriseringen voor boerderijen en kastelen. Een nieuwe wereld ging voor me open’, zegt Deboutte.
‘Toen mijn schoonvader in 2012 onverwachts overleed, zette ik samen met mijn schoonbroer het familiebedrijf – intussen zesde generatie – voort. In twaalf jaar leerde ik hier veel meer dan als architect. Mijn ervaring is nu veel rijker.’
Hoe maakt u het?
‘Heel goed, na veertien jaar bij Verwerft Schrijnwerkerij zitten we in de positie dat we zelf kunnen kiezen welke maatwerkprojecten we aannemen. Dat maakt me gelukkig.’
Wat is er momenteel in de maak?
‘Verwerft begon in 1820 als dorpsschrijnwerkerij, maar is uitgegroeid tot een maatwerkspecialist die samenwerkt met toparchitecten en -interieurarchitecten zoals Vincent Van Duysen of Geoffroy Van Hulle. We krijgen vooral opdrachten van particulieren, vaak uit vooraanstaande ondernemersfamilies, die ons inschakelen voor hun privéprojecten in binnen- en buitenland.’
‘Tegelijk werk ik graag aan artistieke projecten voor kunstenaars, ontwerpers of vrije denkers, zoals Dirk Braeckman, Marie-José Van Hee of Élise Van Thuyne. Modeontwerpster Ann Demeulemeester klopte bij ons aan voor de prototypes van haar meubellijn voor Serax. Zulke samenwerkingen zijn inspirerend en leiden vaak tot mooie kruisbestuivingen.’
Waar maak je een halszaak van?
‘Massief hout, onze basisgrondstof, is schaars. We moeten heel zorgvuldig omgaan met onze voorraad. We verwerken bij voorkeur alleen hout dat langzaam in de buitenlucht gedroogd is, en niet versneld in een oven. Daardoor blijven de kleur en de structuur veel stabieler. Elke avond neem ik de zaagresten uit het atelier mee naar huis en maak er kleine objecten van, zoals kasttrekkers en keukenspullen. Ons parket is vervaardigd van reststukken die we jarenlang hebben opgespaard. We verwarmen ons met houtresten, plinten en lijsten die we opbranden. Zo gaat van dat waardevolle hout niets verloren.’
Hoe maak je het verschil?
‘Door onze kleinschaligheid: we staan dicht bij de klant, de leverancier en ons atelier. Of ons maatwerk nu in hedendaagse of klassieke (interieur)architectuur terechtkomt, maakt niet uit: we vertrekken altijd vanuit onze eigen tekeningen, inclusief de kleinste details. In het atelier staan twintig machines, zowel traditionele als van de nieuwste generatie. We combineren ambachtelijke kennis met de allernieuwste technologieën die ons werk nog nauwkeuriger maken. Toch blijft er nog een deel handwerk bij: de kleine finesses kunnen robots of computers nog steeds niet vervangen. We sluiten geen enkel compromis op kwaliteit; knutselen doen we nooit. Elk interieurelement dat we maken, moet in principe voor altijd blijven bestaan, zelfs al wordt het dagelijks gebruikt. Dat is de ultieme duurzaamheid.’
Wat maakt je boos?
‘Duurzaamheid is meer dan isolatie en warmtepompen. Er is ook zoiets als esthetische duurzaamheid. De kwaliteitsvolle ruimtebeleving van een woning is minstens zo belangrijk als de isolatiewaarde of de technieken – elektriciteit, domotica, ventilatie – die erin verwerkt zitten. Mensen verliezen zich soms in vergankelijke installaties die uiteindelijk defect of gedateerd raken, terwijl ons maatwerk nog jarenlang perfect kan meegaan.’
Wanneer heb je het al te bont gemaakt?
‘Ik werk elke dag gepassioneerd, ook in het weekend. Altijd ben ik bezig met nadenken, ontwerpen, plannen tekenen en communiceren. Het werk aan de tekentafel is cruciaal, want we tekenen alles op ware grootte uit. Sinds mijn architectuurstudies aan Sint-Lucas in Gent staat elke reis in het teken van architectuur. “Ga je nu weer gebouwen bekijken of fotograferen?”, zuchten mijn drie kinderen. Ik heb een enorme passie voor Alvar Aalto. De manier waarop hij bouwde, was zo doordacht, uitgepuurd en vrij. Het is geniaal hoe hij hout gebruikte in zijn architectuur, die tot in de kleinste details was ontworpen. Bijna geen enkele architect maakt vandaag zulke perfecte uitvoeringsplannen of technische tekeningen. Wij proberen die taak van hen over te nemen. Ook in het atelier van Verwerft, verbouwd samen met Murmuur Architecten, zie je knipogen naar Aalto en Jean Prouvé. We geloven dat onze mensen creatiever worden en beter werk leveren in een aangename omgeving met veel daglicht en contact met de natuur.’
Waar maak je een punt van?
‘Alles wat we hier doen, heeft tijd nodig. Het begint met het selecteren, aankopen, drogen en verwerken van het hout. Maar ook het juiste hang-en-sluitwerk vinden of laten maken. Tussen het eerste contact en de plaatsing kan er soms een jaar zitten. Dat is de tijd die we nemen om ideeën te laten rijpen en alles tot in de puntjes uit te werken. Bouwen moet vandaag vaak snel gaan, maar zo worden er stappen overgeslagen. Dat gaat vaak ten koste van kwaliteit en duurzaamheid. Ons atelier is goed uitgerust, we kunnen snel schakelen met een flexibel team van makers die ook zelf plaatsen. De realisaties waarmee we de voorbije jaren écht het verschil maakten, zijn net de projecten waarvoor voldoende tijd werd genomen.’
| Website | janverwerft.be