Toen Dieter Rams zijn wereld tegen het eind van de jaren '70 overspoeld zag door te veel producten ging hij op zoek naar de basis van 'goed design'. De 'Zehn Regeln' waarmee de nu 87-jarige designer zijn creatieve team leidde en zelf ontwierp, houden nog altijd steek.
1. Goed design is innovatief
Innovatie is eindeloos en technische ontwikkeling geeft altijd ruimte voor innovatief design.
TP1, draagbare radio en platenspeler, 1959
door Dieter Rams voor Braun
In 1959 kwam dit product net van Mars. Zie het als een walkman avant la lettre: een draagbare radio en, als je hem openklapte en vinyl op de zilveren knop legde, ook een platenspeler.
2. Goed design maakt een product nuttig
Een product koop je om het te gebruiken en daarvoor moet het aan enkele criteria voldoen, niet alleen functionele, maar ook psychologische en esthetische.
HL1, tafelventilator, 1959,
door Reinhold Weiss voor Braun
Het verhaal gaat dat Weiss, hoofd van de huishoudelijke cel, deze tafelventilator ontwierp nadat hij de onderdelen op zijn bureau vond met de boodschap ‘om er wat mee aan te vangen’. Het architecturale toestel maakt deel uit van de permanente collectie van het MoMA in New York.
3. Goed design is esthetisch
De esthetische kwaliteit van een product is een essentieel onderdeel van het nut, want een product dat je dagelijks gebruikt, heeft invloed op onze persoon én ons welzijn.
T3, zakradio, 1958
door HfG Ulm en Dieter Rams voor Braun
Draai deze zakradio een kwartslag naar beneden en de vorm komt je vast bekend voor als de basis van de eerste generatie ‘iPod’-mp3-spelers die in 2001 werd gelanceerd.
4. Goed design maakt een product begrijpelijk
Het verduidelijkt waar het om gaat: meer nog, het maakt het vanzelfsprekend.
MPZ 22 citromatic, 1972,
door Dieter Rams en Jurgen Greubel voor Braun
Rams en zijn team wisten maar al te goed dat bijna niemand gebruiksaanwijzingen leest, dus moest het product zichzelf zoveel mogelijk uitleggen: hoe minder knopjes, hoe beter. De sapcentrifuge is welbekend, want werd in 1994 heruitgegeven.
5. Goed design is onopvallend
Nuttige producten zijn als gereedschap: ze zijn niet decoratief, en ook geen kunstwerk.
T2/TFG2, aansteker, 1968,
door Dieter Rams voor Braun
Het design van een product moest zo neutraal mogelijk zijn, om ruimte te laten voor zelfexpressie. Paradoxaal: deze aansteker is onopvallend dankzij zijn sobere ontwerp. De grafische verpakking maakt deel uit van de permanente collectie van het Design Museum in Londen.
6. Goed design is eerlijk
Het maakt een product niet innovatiever, krachtiger of waardevoller dan het is. Het probeert de klant niet te overtuigen met beloftes die het niet kan waarmaken.
KMM 1 aromatic, koffiemolen, 1963,
door Reinhold Weiss voor Braun
Huishoudproducten zijn moeilijker om vorm te geven omdat je de machinerie kwijt moet raken in de behuizing. Toch puurde Weiss er een vorm uit die rechttoe rechtaan was: koffieboontje in de cilinder en na een duw op de knop, gemalen koffie in de kubus.
7. Goed design is tot in het kleinste detail uitgewerkt
Niets wordt overgelaten aan het toeval. Zorg en aandacht in het ontwerpproces tonen respect voor de gebruiker.
ET44, rekenmachine, 1977,
door Dieter Rams en Dietrich Lubs voor Braun
Zelfs een rekenmachine verdient de grootste zorg. Alweer een weetje voor de tech-geek: de rekenmachine in de iPhone van Apple is een grafische replica van dit kleinood.
8. Goed design is duurzaam
Het is niet trendy, waardoor het ook niet gedateerd kan raken, zelfs in de huidige wegwerpmaatschappij.
620 Chair Programme, 1962,
door Dieter Rams voor Vitsoe
De Vitsoe-sofa is modulair, waardoor hij met de veranderende leef- en woonomstandigheden kan meegroeien. Aparte onderdelen kun je blijven omwisselen of aanpassen.
9. Goed design is goed voor de omgeving
Design helpt bij het behouden van de omgeving. Het minimaliseert fysieke en visuele vervuiling.
606 Universal Shelving System, wandrek, 1960,
door Dieter Rams voor Vitsoe
Rams’ modulaire wandrekken zijn tot op heden in productie en zijn vormgegeven volgens dezelfde principes als zijn elektro: zuinig, niet intrusief en tijdloos.
10. Goed design is zo min mogelijk design
Dat is ‘weniger, aber besser’ omdat het draait om de essentie van een product.
LE1, slimme speakers, 2019,
door Braun Audio
De eerste LE1 van Rams uit 1959 was de eerste elektrostatische luidspreker die verkrijgbaar was op de Duitse markt. De nieuwe LE-reeks die Braun Audio net introduceerde, is binnenin moderner - denk: bluetooth, streaming en spraakbesturing - maar houdt vast aan het oorspronkelijke design.