Na 27 jaar verloor het meubelmerk Minotti zijn artdirector. Enter: Hannes Peer, die een 20-delige collectie uittekende én het Italiaanse merk op een andere manier zetels laat maken.
Iedereen is vervangbaar. Althans, dat zeggen hr-experts en burn-outcoaches toch graag. Maar is dat wel zo? Wat doe je als designbedrijf wanneer je het plots zonder je artistieke leider moet stellen? Hoe zorg je er dan voor dat je niet stuurloos ronddobbert en je collectie alle kanten begint op te schieten? Wie bewaakt dan het creatieve DNA? En wie zet de bakens uit voor de toekomst?
Minotti kwam in de zomer van 2023 voor die uitdaging te staan toen Rodolfo Dordoni overleed op zijn 69ste. De architect-designer was 27 jaar de artdirector van Minotti en liet een groot gapend gat achter. ‘Rodolfo was uniek, een creatief directeur pur sang die onze collectie vormgaf en het merk groot maakte.’ Het is het eerste wat Roberto Minotti zegt als we hem aan de telefoon hebben. Samen met zijn broer Renato leidt hij al ruim dertig jaar het familiebedrijf.
Dordoni was al geruime tijd ziek. Toch omschrijft Roberto Minotti zijn dood als ‘een shock’. ‘We wisten niet wat we moesten doen.’ Een levensbedreigende situatie is het natuurlijk niet. En er dreigt ook geen acuut gevaar. Maar zo’n ingrijpend overlijden leidt wel tot een vecht-of-vluchtreactie. Wat doe je op zo’n moment? Kruip je onder een steen of sla je terug? Het Italiaanse meubelmerk Minotti koos voor het tweede. Dat bleek in april op het Salone del Mobile, de toonaangevende meubelbeurs in Milaan. Hun stand was echt een statement. Alsof ze in hoofdletters uitriepen: WIJ ZIJN ER NOG. ‘Het was het moeilijkste Salone uit mijn hele carrière. Het eerste zonder Rodolfo. Beschouw het gerust als een historisch moment. Er is een nieuw tijdperk aangebroken voor Minotti. Noem het een herlancering of een wedergeboorte.’
Renaissance
De hoofdrol in de renaissance van Minotti is weggelegd voor de Italiaanse architect-designer Hannes Peer. Hoewel ook de Amerikaans-Milanese designer Giampiero Tagliaferri enkele designs afleverde, leek het alsof Peer de Minotti-stand had volgetekend. Hij leverde zeker twintig ontwerpen af, voor binnen én buiten. Genoeg om een heel huis mee in te richten. Behalve bijzettafels, salontafels en eettafels tekende hij ook een kamerscherm, een bed, een dressoir, een modulair boekenrek, een fauteuil en zo kunnen we nog wel even doorgaan. Maar het begon een jaar geleden met een modulaire zetel, vertelt Hannes Peer (47) als we hem ontmoeten tijdens de meubelbeurs in Milaan. ‘Het overlijden van Dordoni was voor Minotti een harde noot om te kraken. Zonder hun trouwe gids waren ze wat verloren. Ze zochten een nieuwe definitie. Ik gaf hen een boost, onder meer met mijn meer architecturale blik op sofa’s en meubels.’
Zijn naam doet anders vermoeden, maar Peer heeft wel degelijk een Italiaans paspoort. Hij is afkomstig uit de Zuid-Tiroolse stad Bolzano. Voor hij in 2009 zijn studio oprichtte in Milaan (waar hij ook studeerde aan de Politecnico) werkte hij onder meer voor architect Rem Koolhaas in Rotterdam. Peer is iemand met een breed referentiekader en veel historische bagage. Hij kijkt niet alleen naar design en architectuur, maar evengoed naar beeldende kunst en mode. Zo doopte hij zijn modulaire zetel ‘Yves’, naar Yves Saint Laurent. ‘Hij doorbrak de stijfheid in de mode. Ik wil hetzelfde doen voor meubels’, vertelt Peer. ‘De meeste Minotti-sofa’s zijn eerder vierkant of rechthoekig. Ik wilde een zetel die zachtheid uitstraalde en introduceerde ronde, organische vormen. Het is een heel polyvalent ontwerp: met de elementen kun je meer dan driehonderd combinaties maken.’
Maandag Minotti-dag
Zetels vormen de ruggengraat van Minotti, maar Peer hield het daar niet bij. ‘Tijdens het ontwerpproces belandden we in een creatieve stroomversnelling. Hoe meer we maakten, hoe hongeriger we werden. Minotti bleef me maar nieuwe ontwerpen vragen: boekenkast, bar, lage tafels, ga zo maar door. Elke maandag was het in mijn studio Minotti-dag. Het was een intensief proces. Voor de fauteuil bijvoorbeeld maakten we twintig prototypes. Dat is echt zot. Maar het was nodig to get it Minotti-right and Hannes Peer-right’, lacht hij. ‘Die fauteuil is echt mijn lievelingsstuk uit de collectie. Daarom vernoemde ik hem naar mijn oma, Emmi.’
Als we het zo horen, lijkt Peer de gedoodverfde opvolger van Dordoni. Maar daar wil Minotti niet van weten. ‘We willen geen nieuwe artdirector. Voor ons is Dordoni onvervangbaar. Nu zetten we zelf de stilistische koers uit. We zijn zoals een dirigent die alle musici – de designers met wie we werken – mooi moet laten samenspelen. In die symfonie zoeken we innovatie en vernieuwing, zonder het Minotti-DNA uit het oog te verliezen. Juist op zo’n transitiemoment is continuïteit belangrijk. Hannes heeft onze stijl op zijn eigen manier heruitgevonden’, aldus Roberto Minotti.
De ‘Yves’-sofa noemt hij daarvan een mooi voorbeeld. ‘Aan de voorkant zie je vooral de organische, ronde en vrouwelijke vormen. Dat is Peers inbreng. Aan de achterkant oogt de zetel geometrisch, mannelijk en monolithisch, typisch voor Minotti. Samen met de verfijnde afwerking. De inborst van ons bedrijf is artisanaal, haute couture als je wil. Ook al gebruiken we hedendaagse technologie.’
Matchmaker
Dat het pad van Peer en Minotti kruiste, is dankzij wijlen Dordoni. Hij stelde de twee aan elkaar voor. ‘Nog voor hij ziek werd, zei Rodolfo dat we eens een koffie moesten drinken met Hannes Peer, een architect die al een tijd op zijn radar stond. Dat deden we tijdens het Salone van 2021. De klik was er meteen. Hannes heeft een heel grote culturele bagage en een verfijnde manier van denken’, vertelt Roberto. ‘Hannes is een vrije geest, iemand met een sterk karakter en een duidelijke eigen taal. Daar waren we naar op zoek. Dat hij nog niet veel samenwerkingen deed met industriële designmerken, speelde ook mee. Dat geeft een andere attitude. Vanuit zijn job als architect benadert hij elk project als maatwerk. Wat ik het grootste talent van Peer vind? Zijn werk is letterlijk buitengewoon. Het is nooit gewoontjes, in tegenstelling tot veel van zijn collega’s.’
Het is niet de eerste keer dat Dordoni matchmaker speelde bij Minotti. Tot 2017 tekende hij de collectie volledig zelf. Sindsdien nodigde Dordoni af en toe gastontwerpers uit, onder wie Nendo, GamFratesi en Marcio Kogan. Op dat elan gaat Minotti nu voort. De samenwerking met Peer is nog niet op. ‘Vorige week zaten we nog samen om de nieuwe projecten voor 2025 te bespreken, waaronder een eetkamerstoel en een nieuwe sofa’, zegt Roberto.
Zijn vader Alberto richtte het meubelmerk op in 1948. Roberto en Renato namen de fakkel van hem over in 1991. Intussen is ook de derde generatie aan boord: Renato’s zonen Alessio en Alessandro en Roberto’s kinderen Susanna en Leonardo kwamen het bedrijf binnen tussen 1998 en 2020. ‘We betrekken hen bij elke beslissing, maar wij hakken voorlopig nog de knopen door’, aldus Roberto, die het succes van Minotti toeschrijft aan hun liefde voor de moeilijke weg. ‘Wie als bedrijf succesvol wil zijn, moet weerstaan aan de verleiding van de gemakkelijkste weg. Je moet continu buiten je comfortzone gaan. De manier waarop je moeilijkheden overwint: daarmee maak je het verschil met je collega’s.’
