Wie begijnhof zegt, zegt Brugge of Gent. Maar ons land kent er tientallen. Het kleinste vind je in Anderlecht, met plaats voor acht vrome vrouwen. Het is een verborgen stukje gotische architectuur dat dit najaar uitzonderlijk te bezoeken is. Het was jarenlang dicht voor een intensieve renovatie. In december sluiten de deuren weer om er een interactief museum rond begijnen in te richten. Dat opent in de herfst van 2023.
Tussen 17 september en 4 december zijn er verscheidene momenten waarop je dit stukje erfgoed kunt bewonderen, zoals op de openmonumentendagen en elke eerste zondag van de maand.
Het begijnhof bestaat uit twee vleugels rond een ommuurde tuin die uitkijkt op de gotische Sint-Pieter-en-Sint-Guidokerk. Sommige delen van de constructie, zoals de houten balken, gaan terug tot de vijftiende eeuw. Maar het zijn vooral de achttiende-eeuwse toevoegingen in baksteen die je vandaag nog ziet. De site is beschermd als historisch monument.
Er vallen geen appels van een perenboom. Kijk maar naar Arthur Donck, die net als zijn vader Xavier architect is by day en kunstverzamelaar by night. Maar zoon Donck zet nog een extra stap: behalve kunst kopen, gaat hij die ook verkopen. Op 8 september opende hij een galerie op de Kleine Zavel 11 in Brussel.
‘Sinds juni huis ik met mijn nieuwe bureau Donck Studio in een vroegere taxidermiegalerie. Achteraan zijn de kantoren, vooraan de vergaderruimtes. Maar die werden zo weinig gebruikt dat ik besloot om er een galerie te openen, een idee waar ik al lang mee speelde’, vertelt de architect.
Als openingsshow kiest hij voor Johannes Elebaut, een Gentse designer die zich de jongste jaren toelegt op vrij werk. Onder de noemer ‘Double Triple’ toont hij foto’s en collages. Elke drie maanden wisselt de show. Eind december staat de jonge artieste Elise Boucquez op het programma.
Donck wil over de grenzen van het bouwen piepen en een blend aanbieden van architectuur, interieur, decoratie, kunst en design. Onder de noemer Donck Design tekende hij al verschillende meubels.
Over Helmut Newton (1920-2004) zou je gemakkelijk een ‘best of’-expo kunnen maken met driehonderd iconische beelden, geshoot voor Vogue, Elle, Playboy, Prada, Bulgari, Valentino of Yves Saint Laurent. Maar in Ravelingen in Heist hangen tussen die kleppers ook zelden getoonde polaroids en testshoots, die zijn proces onthullen. Als een misdaadfilmregisseur orkestreerde hij tot in de puntjes zijn suggestieve beelden van onbereikbare powervrouwen. Soms naaktmodellen, soms zijn vrouw June, soms celebrity’s als Charlotte Rampling of Catherine Deneuve.
Newton oversteeg ruimschoots het etiket ‘modefotograaf’. Erotiek, macht en voyeurisme druipen van de expo ‘Legacy’. Handig wel dat de foto’s er chronologisch hangen: je ziet de Duits-Australische fotograaf gaandeweg stouter, provocatiever én donkerder worden. Met zijn beroemde tweeluik ‘Sie Kommen’ luidt hij zijn fameuze naaktportretfotografie van de jaren 1980 in. ‘I like dangerous women’, zei Newton zelf. Al schurken zijn beelden – met ogen van nu – gevaarlijk dicht aan tegen kitsch en seksisme.