Terwijl Dry January en Tournée Minérale steeds populairder worden groeit in de parfumwereld de fascinatie voor de rijke aroma’s van sterkedrank.
Experimenteren met op drank geïnspireerde akkoorden is geen nieuw fenomeen. De parfumhuizen Frapin en By Kilian hebben er zelfs hun handelskenmerk van gemaakt. Beide hebben hun roots in de wereld van de cognac: Frapin is een cognacproducent en Kilian Hennessy, de oprichter van By Kilian, stamt af van de Hennessy-familie, die fortuin maakte met cognac.
Ook Guerlain liet voor de zestigste verjaardag van ‘Habit Rouge’ het succesvolle mannenparfum enkele weken rijpen in eikenhouten vaten. Dat verrijkte de lederachtige ambergeur met subtiele houttonen. Het Omaanse parfumhuis Amouage ging nog een stap verder en experimenteerde met langere rijpingstijden en infusietechnieken, zoals die ook in de whisky- en cognacindustrie worden toegepast.
Dubbele infusie, dubbel effect
Infusies zijn een oude extractiemethode waarbij ingrediënten in een vloeistof, zoals alcohol, worden ondergedompeld om hun geur en smaak op subtiele wijze vrij te geven. Dat principe wordt vaak toegepast bij het rijpen van sterke dranken zoals whisky, cognac, rum, gin, tequila en wodka.
Renaud Salmon, de Belgische creatief directeur van Amouage, experimenteerde met een infusie van sandelhoutchips voor ‘The Essences’, een nieuwe lijn met drie parfums. ‘Sandelhout heeft zachte, romige aroma’s die een extra laag toevoegen zonder het parfum te veranderen’, zegt hij. ‘Bovendien bevat het weinig allergenen.’
De parfumeurs stonden voor een unieke uitdaging: hoe anticipeer je op de invloed van zowel de infusie als een langere rijpingstijd bij het ontwikkelen van een parfum? ‘Dat vereist ervaring en intuïtie’, volgens Salmon. ‘Je weet dat basisnoten zoals houtsoorten, harsen en balsems goed verouderen, terwijl fragielere ingrediënten zoals citrus en bloemen minder geschikt zijn. Maar toch was het een leerproces met verrassingen.’
Salmon koos voor een dubbele infusie: hij liet zestig jaar oude sandelhoutchips bij de parfumolie in inox vaten toevoegen, terwijl de alcohol (bio-ethanol) gerijpt werd in eikenhouten vaten met medium toasting. ‘Hoe lang het hout van de vaten wordt gebrand – de mate van toasting – bepaalt sterk de aroma’s’, legt hij uit.
‘Lichte toasting geeft groene noten, medium toasting leidt tot boterige tonen en een intense toasting levert rokerige en koffienoten op. De geurloze alcohol krijgt zo een subtiele houtgeur, die een extra patina toevoegt aan het parfum.’
Tegelijk geeft de dubbele infusie ook meer diepte, rijkdom en intensiteit, meent Cécile Zarokian, die het parfum ‘Outlands’ bedacht.
Het belang van rijpen
Tijdens het rijpingsproces transformeren de ingrediënten en ontstaan er synergieën, wat het parfum complexer, genuanceerder en harmonieuzer maakt. Het verbetert ook de technische kwaliteiten van het parfum, dat intenser wordt en langer op de huid blijft.
‘Gemiddeld krijgt een parfum twee à drie weken om te rijpen, maar ik adviseer doorgaans het dubbele’, zegt Bertrand Duchafour, de parfumeur die ‘Reasons’ maakte. ‘Net zoals bij wijn draagt rijping bij aan de kwaliteit. Vooral natuurlijke ingrediënten zoals harsen – benzoë en mirre, bijvoorbeeld – en houtsoorten – patchoeli, bijvoorbeeld – ontwikkelen extra karakter naarmate de tijd verstrijkt.’
Samen met de parfumeurs evalueerde Salmon, de Belgische creatief directeur van Amouage, maandelijks de evolutie van beide infusies. Na zes maanden was het effect optimaal, zowel voor de parfumoliën als het bio-ethanol, besloten ze. Om het maceratieproces te stoppen, wordt alcohol toegevoegd volgens de gewenste concentratie (in dit geval dertig procent voor een extraît de parfum), waarna het mengsel wordt afgekoeld en gefilterd.
Doorgaans wil men de geurkwaliteit van een parfum zo constant mogelijk krijgen, maar volgens Bertrand Duchafour zijn er bepaalde noten, zoals patchoeli, die blijven evolueren, lang nadat het parfum gebotteld is. Door het lange maceratieproces en de dubbele infusie bestaat het risico dat latere batches licht kunnen verschillen. Daar ligt Salmon niet van wakker: ‘Dit experiment heeft ons veel geleerd en gaf de parfums een extra dimensie, iets ongewoons en unieks. Dat is voor mij de essentie van luxe.’