Zopas werkte hij nog mee aan de studiocollectie van Dries Van Noten. Vandaag geeft Raf Vandersmissen zijn esthetisch gevoel vorm in zijn eigen trimboetiek voor honden.
‘Raf’ staat er in grote letters te lezen op de vitrines van zijn trimsalon, een lichtrijk hoekpand in een rustige Antwerpse buurt. De eerste klant is al binnen: labradoodle Oscar heeft net een grondige shampoobeurt achter de rug en wordt nu geföhnd. Hij blijft onverstoorbaar staan en geniet duidelijk van de warme lucht door zijn vacht. De badkamer is door een glazen wand afgescheiden van het salon, zodat de rondvliegende haren binnenskamers blijven. De muren zijn bekleed met warm lichtgele tegels en stralen een vleugje nostalgie uit. Op de toonbank staat een glazen bokaal met hondensnoepjes, naast een prachtige ruiker dahlia’s uit de eigen tuin van Raf Vandersmissen en zijn partner, in de Van Notenstraat. Alsof het zo moest zijn.
‘Oscar was vroeger heel schichtig, maar nu voelt hij zich helemaal thuis’, vertelt Vandersmissen terwijl hij de hond zachtjes op de trimtafel tilt. Hij is een van zijn eerste klanten, toen hij nog zijn voltijdse job in de mode combineerde met zijn eerste stappen als trimmer. ‘In het begin werkte ik alleen voor vrienden en familie in mijn garage, en bij mooi weer stond de poort open. Mensen die met hun hond voorbijwandelden, vroegen mij of ik ook hun hond wilde trimmen. Zo is de bal aan het rollen gegaan.’
Vorig jaar in december opende hij de deuren van zijn trimsalon, dat vroeger een dokterspraktijk was. Het werd volledig gestript voor een project dat niet doorging. ‘Zo heb ik het naar mijn smaak kunnen inrichten.’
Dries Van Noten
‘Ik ben bij Dries Van Noten begonnen als jobstudent tijdens mijn studies aan de Antwerpse modeacademie’, vertelt Vandersmissen. ‘Tussen mijn derde en vierde jaar was ik van plan om een sabbatjaar te nemen, omdat ik me niet klaar voelde voor mijn afstudeercollectie. Ik wilde ook geld opzijzetten voor die collectie, zodat ik er helemaal voor kon gaan, zonder budgettaire beperkingen. Maar dat is er nooit van gekomen, omdat Dries me na mijn derde jaar een job aanbood, als assistent van An Vandevorst, die toen zijn rechterhand was.’
Zo kon Vandersmissen zijn kennis toepassen en uitbreiden, waardoor hij de noodzaak om het masterjaar af te ronden niet meer voelde. ‘Ik heb bijna vijf jaar bij Dries gewerkt. Tot An Vandevorst, die inmiddels samen met haar man het label A.F. Vandevorst had opgericht, mij vroeg om voor haar te komen werken. Aangezien het heel goed klikte met An, heb ik de overstap gemaakt. Bij A.F. Vandevorst was ik de eerste ontwerper die ze aannamen.’
De aanslagen van 11 september 2001 in de VS leidden evenwel tot een zware terugval in de omzet, waardoor er mensen moesten afvloeien. ‘Ook ik moest gaan, maar na negen jaar ononderbroken werken wilde ik wel eens tijd voor mezelf nemen.’ Maar daar kreeg hij nauwelijks de kans toe. ‘Zodra Dries vernam dat ik beschikbaar was, vroeg hij me om terug te komen. Hij had een interessant project voor mij: de opvolging van de collectie in het borduuratelier in India waarmee het modehuis toen intensief begon samen te werken. Dries wist dat ik al meerdere keren in India was geweest en dat ik van het land en de cultuur hield.’ Vandersmissen werd hoofd van het borduurdepartement en trok negen keer per jaar naar het Indiase atelier, telkens voor twee weken. Dat heeft hij twintig jaar lang gedaan – vandaag spreekt hij zelfs vlot Hindi.
‘Ik heb het altijd een droomjob gevonden, omdat het borduurwerk, naast de prints, zo bepalend is voor de stijl van Dries Van Noten. Ik heb veel kansen gekregen en genoot het volste vertrouwen. Het was een voorrecht om met Dries samen te werken.’ Hij beschrijft Van Noten als een aangenaam persoon, veeleisend ook, wat hij waardeert. ‘Ik heb uitdagingen en druk nodig om goed te functioneren.’
Maar na al die jaren pendelen tussen India en Antwerpen begon het toch te wegen om zo vaak weg van huis te zijn. ‘Ik kon noch in India, noch hier een sociaal leven opbouwen, op den duur voelde ik mij ontworteld.’
Bovendien had hij moeite met de toenemende digitalisering. ‘Een artisanaal, traag proces zoals borduren kon ik niet rijmen met de digitale snelweg. Het deed mij beseffen dat het voor mij tijd was voor iets totaal anders, iets van en voor mezelf.’
Vandersmissens laatste wapenfeit voor Dries Van Noten was zijn bijdrage aan de eerste ‘studiocollectie’ van het modehuis, ontworpen door het creatieve team zonder Van Noten zelf. Die collectie werd twee weken geleden geshowd tijdens de modeweek in Parijs. Voor Vandersmissen was het een mooie afsluiter van een belangrijk hoofdstuk in zijn leven.
Hondenpsychologie
Raf Vandersmissen was altijd al geboeid door haarstyling. Voor de shows van Dries Van Noten werkte hij geregeld samen met haarstilisten en vond het fascinerend wat ze deden. ‘Aangezien ik veel van honden hou en zelf ook een hond heb, groeide het idee om hondentrimmer te worden. Na een grondige research besloot ik tijdens de coronaperiode een tweejarige opleiding te volgen, na mijn werkuren. Zodra ik voor de eerste keer met de schaar werkte, voelde ik dat dat mijn ding was.’
Het valt op hoe rustig Oscar blijft tijdens zijn trimbeurt, die toch meer dan twee uur in beslag neemt. Wellicht heeft het te maken met Vandersmissen, die een en al zen is, wat een antistresseffect heeft op zijn harige klanten. ‘Ik lees veel boeken over hondenpsychologie, maar volg ook mijn gevoel. Het begint al bij het binnenkomen van de hond. Ik zal nooit een hond uit de handen van de eigenaar nemen of hem dwingen om iets te doen.’ Hij gebruikt ook nooit muilkorven, ook niet bij grote honden. ‘Zodra de hond binnen is, doe ik de deur op slot en laat hem los, zodat hij de ruimte kan verkennen. Na die tien minuten acclimatisatie voelt de hond zich veilig.’
‘Het repetitieve karakter van het trimproces heeftvoor mij iets meditatiefs.’Raf Vandersmissen
Elke hond heeft zijn eigen karakter en temperament, al dan niet afhankelijk van het ras. Labradoodles zijn doorgaans echte pleasers, terwijl andere rassen soms nerveuzer zijn en minder geduld hebben. Bij ruwharige honden kan een plukbeurt zelfs tot vier uur duren. ‘Het is intensief werk, maar het repetitieve karakter van de bewegingen heeft iets meditatiefs. Door alleen én volgens afspraak te werken, is het hier altijd rustig. Mijn klanten voelen zich aangesproken door die manier van werken, en ook door de sfeer en stijl van het salon. Ik merk dat ik gelijkgestemden aantrek: hondeneigenaars die professioneel bezig zijn met schoonheid en oog voor detail, zoals architecten en grafici. Velen hebben tijdens de coronacrisis een hond in huis gehaald, omdat ze thuis werkten. Intussen moet hun compagnon ook passen in het esthetische plaatje.’
Strip-off
Net als in een gewoon kapsalon spotten we een trolley met allerlei verzorgingsproducten, voor elk type hondenhaar wat wils. ‘De verzorging van honden kent een grote evolutie’, vertelt Vandersmissen. ‘We gebruiken nu verzorgingsproducten die speciaal zijn aangepast aan de huid van de hond. Vroeger werden er vaak shampoos voor mensen gebruikt, maar die zijn qua pH-waarde niet geschikt voor hun vacht.’
Hij werkt met topproducten uit Amerika, en een wasbeurt bestaat uit drie stappen, telkens met een ander product. De eerste stap is een zogenaamde ‘strip-off’ met een shampoo die alle vuil verwijdert. Dan volgt een wasbeurt met een moisturizer die een olie bevat die lijkt op de natuurlijke olie op de vacht van de hond en die een waterafstotend effect heeft. Ten slotte komt de conditioner, die is aangepast aan het soort vacht. ‘Ik heb ook specifieke producten voor donkere vachten en voor lichte vachten die durven te vergelen. Het zijn allemaal high-end producten die je niet vindt in dierenspeciaalzaken of doorsnee trimsalons.’
Signatuursnit
De vele scharen aan de muur verraden de perfectionist in Raf Vandersmissen. Dat merk je ook aan de manier waarop hij de snor van Oscar minutieus knipt. ‘Ik experimenteer graag met verschillende scharen, waarmee ik telkens een ander effect bekom. Soms krijg ik verzoeken voor extremere snits, vooral voor poedels, een ras dat weer opgeld maakt en een zalige vacht heeft om te sculpteren.’
Vandersmissens modeachtergrond heeft zijn oog voor detail en drang naar perfectie gevormd. ‘Ik beschouw het haar als een materie waarmee ik iets creatiefs kan doen en ik hou rekening met texturen en proporties. En soms steek ik er bewust een klein, onverwacht detail in dat past bij het karakter van de hond. Hondeneigenaars maken mij er attent op dat mijn stijl herkenbaar is. Ik leg de lat hoog voor mezelf en zoek voortdurend naar nieuwe uitdagingen, zodat ik steeds beter word. Zo blijft deze job afwisselend en boeiend.’
