De Carrera Panamericana is een van de meest legendarische én dodelijkste autoraces uit de geschiedenis. Zowel Porsche als Tag Heuer claimde meer dan vijftig jaar lang de naam. Vandaag worden hun carrera’s eindelijk verenigd.
‘A l tientallen jaren flirten we met elkaar. Al meer dan een halve eeuw, zelfs. Eindelijk hebben we nu ook een échte relatie.’ Het zijn niet meteen de woorden die je verwacht als een autoconstructeur en een horlogemerk aankondigen dat ze voortaan zullen samenwerken. Maar hoe langer je erover nadenkt, hoe toepasselijker de metafoor is die Catherine Eberle-Devaux gebruikte om het nieuws aan te kondigen.'
'Als heritage director van Tag Heuer heeft ze de vrijage ook van dichtbij gevolgd: maandenlange voorhuwelijkse onderhandelingen, met uiteindelijk een succesvolle ontknoping. Het horloge dat Tag Heuer en Porsche samen op de markt zullen brengen, is inderdaad het resultaat van een traag sluimerende liefde. Of, zoals de 26-jarige Frédéric Arnault, de CEO van Tag Heuer, het verwoordt: ‘Zonder ooit echt te hebben samengewerkt, hebben we zeer veel met elkaar gemeen.’
Carrera Panamericana
De love story gaat terug tot het begin van de jaren zestig, toen het bedrijf Heuer ook al werd geleid door een ambitieuze en vooruitziende jonge telg van de familie. Jack Heuer was 29 toen hij in 1961 de leiding kreeg van de onderneming die zijn overgrootvader had opgericht. Het horlogemerk was trouwens niet het enige wat Jack erfde van zijn overgrootvader, die gefascineerd was door alles wat onder de noemer ‘machines’ viel en een van de eerste burgers in het Zwitserse kanton Bern was die een auto kochten.
‘In die tijd wist je nooit exact wanneer je zou aankomen met die auto’, vertelde Jack Heuer daarover. ‘Omdat je om de haverklap moest stoppen om de motor af te koelen, of iets anders. Of je kreeg af te rekenen met sneeuw, of met vee dat de weg versperde in het vroegere Zwitserland. Zodat je al heel snel de tijd uit het oog verloor. Zo kwam hij op het idee om een ‘Time of Trip’-chronograaf te maken.’
Jack Heuer noemde de horlogemodellen voortaan naar beroemde autoraces.
Tegen de tijd dat Jack Heuer aan de slag ging in het familiebedrijf lagen de Zwitserse wegen er veel beter bij en floreerde de wereld van de autorally’s. Als auto-adept verscheen Jack in een knalrode MGA, uiteraard met een klokje van Heuer op het dashboard, aan de aftrap. ‘We werden pas derde, precies met één minuut achterstand, omdat ik de kleine wijzerplaat van de minuten verkeerd had afgelezen’, aldus Jack. ‘Ik was woedend.’
Maar het was wel een belangrijk moment in de geschiedenis van de onderneming: Jack herzag het ontwerp van de horloges en noemde de modellen voortaan naar beroemde autoraces.
Zo werd het horloge dat het meest succesvolle model van Heuer zou worden, vernoemd naar een race die geen lang leven beschoren was, maar wel aartsgevaarlijk was: de Carrera Panamericana door Mexico, die slechts vijf keer werd georganiseerd, tientallen dodelijke slachtoffers eiste en in 1954 voor het laatst werd gereden.
Le Mans
Jack Heuer was niet de enige die de commerciële kracht inzag van een race die, zoals hij ooit zelf toegaf, ‘zijn verbeelding prikkelde’. Porsche produceerde zijn eerste model met de naam Carrera al in 1955. Het was een naam die net als bij Heuer zou blijven hangen.
Maar het was een andere autorace die de twee huizen nog dichter bij elkaar bracht. In 1970, toen hij op veertigjarige leeftijd het absolute hoogtepunt van zijn carrière beleefde, kon Steve McQueen na tal van kaskrakers eindelijk het project realiseren waarvoor hij een echte passie koesterde: een film over de 24 Uren van Le Mans, ’s werelds bekendste uithoudingsrace.
Als stukje autosportgeschiedenis is ‘Le Mans’ een klassieker, als film veeleer een ‘accident de parcours’. Maar wat dan nog: voor liefhebbers van Heuer en Porsche is ‘Le Mans’ een langspeelfilm met bijna sacraal statuut: McQueen rijdt niet alleen met een Porsche zowel op als naast het circuit, hij draagt ook het logo van Heuer op zijn rijderspak en heeft een Heuer Monaco om de pols.
Van Ferrari tot McLaren
Daarna bekoelde de relatie tussen Porsche en Heuer. In de jaren zeventig gingen beide merken vreemd. Van 1971 tot 1979 maakte Jack Heuer zijn relatie met Ferrari hechter: iedere autocoureur van Ferrari droeg een patch van Heuer op de borst en mocht in de fabriek van Heuer een gouden horloge in ontvangst nemen, naam en bloedgroep erin gegraveerd. Een gepersonaliseerd exemplaar om te vermijden dat de coureurs hun horloge zouden verkopen.
'Ik kon niet geloven dat we met heel veel automerken hadden samengewerkt, maar nog nooit rechtstreeks met Porsche’Frédéric Arnault
Porsche van zijn kant was intussen zelf aan het experimenteren geslagen met horloges. In 1972 lanceerde het sportwagenmerk zijn eerste ‘Porsche Design’-chronograaf: het geesteskind van Ferdinand Porsche was gemaakt van gezwart staal en was zijn tijd ver vooruit.
Eind jaren zeventig bracht Porsche samen met IWC een horloge uit van geanodiseerd aluminium waarin ook een kompas zat. Tot het einde van de jaren negentig werkte Porsche samen met IWC, om vervolgens over te stappen naar Eterna. En recent was er ook een samenwerking met Chopard.
Tag Heuer, zoals het bedrijf sinds 1985 heet, maakte dan weer horloges met McLaren, Audi, Nissan, Red Bull Racing en Aston Martin.
Porsche om de pols
‘Toen ik in 2017 bij Tag Heuer aan de slag ging, kon ik bijna niet geloven dat we met heel veel automerken hadden samengewerkt, maar nog nooit rechtstreeks met Porsche’, vertelt Frédéric Arnault, de zoon van Bernard Arnault wiens luxegroep LVMH in 1999 een meerderheidsaandeel in Tag Heuer kocht. Waarna Frédéric Arnault uitlegt dat het de bedoeling is om een ‘sterk langetermijnpartnership’ uit te bouwen.
En jawel, het eerste horloge dat Tag Heuer en Porsche maken, is een Carrera. Het horloge heeft dan ook de nodige autoreferenties. ‘We hebben het ontwerp van de cijfers overgenomen van de tellers van Porsche. Ook de asfaltgrijze afwerking van de wijzerplaat verwijst naar het automerk.'
'En natuurlijk hebben we de naam ‘Porsche’ op het horloge gezet, zij het subtiel. In plaats van het logo op de wijzerplaat te zetten, graveerden we ‘Porsche’ op de bezel, op de plek waar anders ‘tachymeter’ staat. De rotor ten slotte is zo ontworpen dat hij herinnert aan dat typische Porsche-stuur.’
Misschien komt er ook een optie voor Porsche-klanten. Of, zoals Porsche ongetwijfeld hoopt, voor Tag Heuer-klanten die rijden met of dromen van de Duitse sportwagen: hun exemplaar personaliseren met een Tag Heuer-horloge. Tegelijk wordt gedacht aan Porsche-content in de Tag Heuer Connected, de smartwatch van het huis.
Bedrijfswagen
En met welke Porsche rijdt de jonge Arnault tegenwoordig? Van zijn halfbroer Antoine, die onder meer Berluti onder zijn hoede heeft, weten we dat hij een Porsche 911 Targa 2.4 uit 1973 bekleedde met Berluti-leder en de auto vervolgens liet veilen.
En ja, ook dat zijn voorganger Jack Heuer in de jaren zeventig met een Porsche reed, omdat Heuer-ambassadeur en F1-coureur Jo Siffert de officiële Porsche- dealer in Fribourg werd en Heuer overtuigde om een Porsche als bedrijfswagen te nemen.
Jack Heuer reed zijn eigen Porsche aan splinters tegen een vangrail.
‘Neen, ik heb geen Porsche‘, antwoordt Arnault. ‘Maar het is zeker een mogelijkheid. Wellicht zou ik kiezen voor hun nieuwste model, de elektrische Taycan. Al is ook de 911 een fantastische machine.’
Jack Heuer zou het ongetwijfeld toejuichen dat er opnieuw een Porsche op de directieparking van het horlogehuis komt te staan. Al verliest Arnault best de reden niet uit het oog waarom Jack in 1975 zijn liefde voor Porsche verdrong: hij reed er een aan splinters tegen een vangrail. Een aflevering in de gemeenschappelijke geschiedenis van de twee huizen die geen van hen wellicht opnieuw wil beleven.