Ivan Sabbe | ‘Is elektrisch rijden wel goed doordacht?’
Ondernemer Ivan Sabbe rijdt elektrisch met een BMW i3. Toch maakt hij zich zorgen over de impact op grondstoffen en stroomvoorziening van elektrisch rijden.
Ondernemer Ivan Sabbe rijdt elektrisch met een BMW i3. Toch maakt hij zich zorgen over de impact op grondstoffen en stroomvoorziening van elektrisch rijden.
In ‘Batterijders’ vraagt Sabato overtuigde petrolheads om hun diesel of benzine even in te ruilen voor een nieuw elektrisch exemplaar. Na een week gaan we langs met de vraag of elektrisch rijden hen heeft kunnen overtuigen.
De automerken stellen voor deze rubriek een wagen en laadkaart ter beschikking maar zijn niet betrokken bij de redactionele uitwerking van het artikel.
Ivan Sabbe is een petrolhead pur sang. In zijn schuur staan onder meer een Jaguar 420G en een Maserati Mexico: auto’s die zijn vader nieuw kocht in respectievelijk 1967 en 1969. Beide werden gerestaureerd, maar behielden hun originele interieur. ‘Ik zie mezelf nog achter in die auto’s zitten’, lacht Sabbe. ‘In de Jaguar zijn er klaptafeltjes. Daaraan maakte ik mijn huiswerk.’ Ook zijn eerste eigen klassieker heeft hij nog. ‘De Mercedes-Benz 280 SL Pagode (1968) kocht ik in 1987, toen ik 27 was. De nummerplaat die erop zit, is nog van mijn grootvader.’
Sabbe was oprichter en CEO van Lidl in België en Luxemburg maar geen aandeelhouder. Tussen 1993 en 2006 startte hij 279 vestigingen, aan het eind van zijn rit goed voor 2.800 werknemers, 1 miljard euro omzet en 25 miljoen euro winst na belastingen. Vervolgens mocht hij ook Lidl in Nederland, Finland, Tsjechië en Zweden oprichten. In 2012 nam hij het horecagroothandel ISPC over om het in 2017 opnieuw te verkopen aan de Nederlandse speler Sligro.
Ondertussen is de wereld veranderd, jawel. Vandaag jaagt de ondernemer zijn fluisterstille BMW i3 (2018) over de bochtige weggetjes rondom Bavikhove. Na 250.000 geproduceerde exemplaren ging de i3 vorig jaar uit productie. Bij zijn introductie in 2013 was het een revolutionaire auto, en niet alleen wegens zijn futuristische looks. Met 1170 kilogram was het voor een elektrische auto een lichtgewicht; hij was toen al ‘connected’ via een app; er was een eigen wallbox voor thuisladen, een laadpas én een snellaadfunctie. ‘Ik vind hem ook mooi’, zegt Sabbe, ‘maar eigenlijk koos mijn oudste zoon hem. Laurenz is 32 en misschien een nog grotere autofreak dan ik, zeker als het over hedendaagse auto’s gaat.’
Sabbes exemplaar heeft mooie grijs- en zwarttinten, met blauwe afwerkingsdetails. ‘En suicide doors!’, zegt hij (bij de achterste deuren zitten de scharnieren aan de achterkant, nvdr.), waarna hij ons binnenlaat in het met olijfbladeren gelooide zwart lederen interieur. Die methode om het leer te verven, werkt met een restproduct van de olijfteelt en heeft een kleinere milieu-impact.
‘Binnenin is hij ruim en comfortabel voor vier. Ik ben ook erg gecharmeerd door de recuperatiematerialen in het interieur, zoals het mooie hout in het dashboard. Dat is afkomstig van snelgroeiende eucalyptusbomen uit duurzame bosbouw. Het hout is van nature ook zeer vochtbestendig, waardoor het minder moet worden bewerkt. Het interieur bevat ook polyester van gerecycleerde petflessenmaar én kenaf, een plantaardige vezel uit de hibiscus familie die plastic vervangt en de opwarming binnen in de auto tegengaat.’
‘Trekt goed op hé’, lacht hij wat later. ‘De i3 is klein, maar dapper. Ook hiermee rij ik graag, ja. De kick van een achtcilinder heb je niet en bij sportief rijden kun je niet echt op de motor remmen, maar de performantie van elektrische auto’s is fenomenaal. Voor het vermogen van 170 pk zouden de remmen wel wat forser mogen zijn. De remafstand is vrij groot. Maar dat is dan ook het enige punt van kritiek.’
Met een basisprijs van ruim 40.000 euro was de i3 niet de goedkoopste elektrische auto. ‘Maar het gebruik kost bijna niets’, zegt Sabbe. ‘Sinds we hem in 2019 hebben gekocht, waren banden de enige kost. Er was niet één herstelling nodig. Ik ervaar ook geen afnemende performantie van de batterij.’
De auto heeft 53.277 kilometer op de teller. ‘We kochten hem als ‘Premium Selection’-tweedehandswagen, omdat die nog de range extender heeft: een kleine tweecilinder-benzinemotor die een generator aandrijft, waardoor je batterij op hetzelfde peil blijft. Negen liter benzine is dan goed voor zo’n honderd kilometer extra rijbereik.’
De i3 van Sabbe beschikt nog over een accu met een capaciteit van 33 kWh. In latere modellen is dat verhoogd tot 42 kWh, daardoor nam het rijbereik met ruim 20 procent toe. Zijn boordcomputer geeft een verbruik aan van 18,3 kWh/100 km. ‘Die range extender buiten beschouwing gelaten bedraagt de reële actieradius 140 tot 150 kilometer, al hangt bij elektrisch rijden alles af van je rijstijl’, klinkt het. ‘Op de snelweg ben ik nog nooit ingehaald door een elektrische auto. Mensen hebben schrik om ‘plat’ te vallen. Ze zitten voortdurend met hun rijbereik in het hoofd, rijden traag en trekken zeker niet te hard op. Het is alsof iedere elektrische rijder daarop geprogrammeerd is. Doordat ik met de i3 alleen korte afstanden rijd én de range extender heb, ervaar ik die schrik niet. Ik zorg dat hij altijd volgetankt is. Ik ben er erg tevreden over, gegeven de doelstelling waarvoor ik hem kocht: om van hieruit naar Kortrijk, Roeselare, Waregem, Gent of Rijsel te rijden, maar niet naar Brussel of Antwerpen.’
Voor de lange afstanden heeft Sabbe zowat de tegenpool van de i3: een BMW X7 M50d (2019). ‘Die is niet zo mooi, maar wel erg goed’, zegt hij. ‘Ik heb zowat alle merken gehad en inzake de verhouding tussen verbruik en prestaties is BMW uitstekend, net als qua communicatie-interface. Maar goed, ook mijn twee Audi A8’s waren topwagens. En de Range Rover: fantastisch. Als CEO van Lidl België reed ik 75.000 kilometer per jaar: ik bezocht voortdurend onze vier distributiecentra en 280 winkels. Later had mijn horecagroothandel ISPC vestigingen in Luik, Gent en Brussel.’
‘Nu doe ik vooral vastgoed en werk vooral van thuis uit, maar ik rijd toch nog altijd zo’n 40.000 kilometer per jaar. Voor lange afstanden koop ik nog geen volledig elektrische, omdat ik denk dat ik dan laadstress zal hebben. Vrienden zeggen me dat 15 minuten laden volstaat om 300 kilometer te rijden. Maar als je op de autosnelweg in Duitsland voluit gaat, zie je je batterij zo leeglopen. Dat niemand met een elektrische auto terug wil naar een verbrandingsmotor? Ik heb een vriend die dat wél wil. Hij vindt de beleving in zijn elektrische Porsche Taycan maar zozo.’
‘Het is een leuke combinatie’, zegt hij. ‘De kleine, elektrische i3 geeft me het gevoel dat ik positief bezig ben, maar ik erken: twee auto’s is op zich misschien niet zo milieuvriendelijk. Met de wijzigende fiscaliteit overweeg ik nu wel een hybride. Aanvankelijk hadden die een elektrisch rijbereik van pakweg dertig kilometer: dat was om te lachen. Mijn vrouw had ooit zo’n Mercedes-Benz GLC: aan het kapelletje op het eind van onze straat viel de elektromotor bij wijze van spreken al uit. Intussen zijn hybrides fel geëvolueerd. Als je nu met een normale snelheid zestig kilometer per dag rijdt, heb je nooit brandstof nodig.’
Sabbe stelt zich wel vragen bij de elektrificatie van ons wagenpark. ‘Toen we de i3 kochten, was er een zeer belangrijke nucleaire en dus bijna-CO2-vrije energieopwekking. Door het politieke geklungel in Duitsland, maar ook in België wordt die bedreigd. Tot vandaag is het onzeker dat de kernreactoren Doel 4 en Tihange 3 verlengd openblijven. Ik heb in 2009 een veld met zonnepanelen geïnstalleerd bij mijn investerings- en vastgoedvennootschap Alimax NV, waardoor we een deel van onze eigen energie opwekken. En toen we deze auto kochten, installeerde ik een laadstation. Maar niet iedereen kan thuis laden. En als je het net moet gebruiken, zul je zonder kernenergie mogelijk stroom verbruiken die wordt opgewekt door steenkool, bruinkool of gas. Waarom promoot je dan elektrische auto’s?’
Hij voegt er een tweede pijnpunt aan toe. ‘In de kleine i3 is het gebruik van koper, nikkel, kobalt en andere schaarse metalen relatief beperkt. Maar ik zou vanuit Europa graag eens een objectieve studie zien van de grondstoffenbehoefte voor een volledige omslag naar elektrische auto’s. Ik zag een reportage over de grootste kopermijn ter wereld, in Chili (een accu van een elektrische auto bevat lithium, nikkel, kobalt en koper, nvdr.). Die heeft 2.000 liter water per seconde nodig, en men gaat ervan uit dat de capaciteit ervan moet vervijfvoudigen. Ik vraag me echt af of de hele cyclus goed werd doordacht.’