Het ene moment produceer je modedefilés voor Dries Van Noten. Het andere moment bouw je een ecologische vakantiewoning op Gotland. Wij mochten binnenkijken.
Noem Aminata Sambe maar een levende ‘droomfabriek’. In de twintig jaar dat ze defilés produceerde voor modehuizen als Dries Van Noten, Celine of Hermès maakte ze het onmogelijke mogelijk. ‘Die modeontwerpers hebben een droombeeld in hun hoofd. Dat probeerden we zo goed mogelijk te benaderen. Dat was vaak improviseren, ja. Zeker als de nacht voor het defilé plots nog alles anders moest. Maar ik panikeer nooit.’
Als we Sambe ontmoeten, is ze triest. Dries Van Noten kondigde zopas zijn afscheid aan. ‘Ik ben blij voor hem’, zegt ze. Het nieuws kwam niet geheel onverwacht voor haar, maar het raakte haar toch diep, want van 1999 tot 2020 verzorgde de Brusselse alle defilés voor Dries Van Noten. Ja, ook die in 2004 met de bewegende kroonluchters en de lange eettafel die plots in een catwalk veranderde. Ja, ook die in 2014 waar de modellen over een psychedelisch ‘mostapijt’ stapten. En die in 2016 in de Opéra Garnier in Parijs, een locatie waar Sambe liefst veertien jaar voor moest zeuren voor ze groen licht kreeg. ‘Ik hou van Dries. Hij is een van de laatste echte couturiers. Een visionair met bakken talent. Maar ook een typische, hardwerkende Vlaming: hands on, low profile, kordaat en allesbehalve extravert. Ik zal hem missen.’
Dure idylle
Als we Sambe ontmoeten, is ze helemaal gekleed in Dries Van Noten. ‘Ik draag bijna alleen zijn stuks. Maar niet op Gotland. Daar loop ik rond in pullover en jeans’, zegt ze. Terwijl Forbes het Zweedse eiland vorig jaar nog tipte als een van dé bucketlistbestemmingen van 2023, staat het sinds Zweden begin maart een NAVO-lidstaat werd, volop in het nieuws door zijn strategische ligging in de Oostzee, pal tussen Zweden (Europa dus), de Baltische staten en Rusland. ‘Poetin heeft natuurlijk nadrukkelijke interesse in Gotland’, zegt Aminata. ‘In Zweden wordt er veel gepraat over die Russische dreiging en over de verscherpte aanwezigheid van militairen op het eiland. Maar eerlijk gezegd: ik woon er heel afgelegen en merk daar niks van.’
Sambe reisde in 2018 voor het eerst naar het Zweedse eiland. Een trip die achteraf gezien als katalysator fungeerde voor een nieuw passieproject. ‘Ik hield al jaren een tijdschriftartikel bij over een afgelegen boetiekhotel, Fabriken Furillen: een verbouwd industrieel pand bij een verlaten steengroeve op Gotland. Ik wilde er altijd al eens naartoe. Maar door mijn intense job stelde ik het jaar na jaar uit.’
Fabriken Furillen ligt weliswaar compleet afgelegen, maar het is geen hotel voor asociale ‘loners’. Wie er blijft eten, schuift mee aan aan een gemeenschappelijke tafel. ‘Ik was er alleen, ik kende niemand. Maar al snel raakte ik aan de praat met Joanna, de vrouw naast me. Al grappend zei ik ‘dat ik hier ooit wel een vakantiehuisje zou willen’. De volgende morgen klopte er iemand op mijn kamerdeur. Het was Johan Hellström, de hotelbaas en – zo bleek later – de vader van mijn tafelgenote.
Hij vertelde dat hij eigenaar was van het hele schiereiland in het noorden van Gotland. En dat hij nog mooie bouwpercelen te koop had. ‘Ik maakte maar een grapje gisteren, ik heb toch niet genoeg geld’, maakte Sambe er zich snel van af. ‘Kom toch maar eens mee, ik wil je iets tonen’, drong Hellström aan. En hij reed de Belgische in zijn Mercedes-bestelwagen naar een idyllische plek met bomen, water en rotsen. ‘Supermooi, maar ook superduur. Dus ketste ik zijn aanbod vriendelijk af’, zegt Sambe.
Verdeel en heers
Na de reis hielden de twee contact. Hellström kwam zelfs in 2019 naar België omdat Sambe hem een ontmoeting met antiquair/kunstdealer/interieurarchitect Axel Vervoordt had geregeld: Fabriken Furillen doet inderdaad denken aan Vervoordts Kanaal-project in Wijnegem, een karaktervol verbouwde industriële site. ‘In november 2019 ging ik terug naar Gotland. Ik voelde me aangetrokken tot die unieke plek. Toen ik Johan opnieuw ontmoette, wilde hij me per se nog een ander perceel tonen. Dit keer een prachtig terrein, dat op te splitsen was in vijf bouwgronden. En dan werd het financiële plaatje plots wél haalbaar. Op voorwaarde dat er nog vier andere mensen intekenden om een perceel te kopen.’
Hellström sprak zijn netwerk aan en vond op korte tijd vier andere kandidaten. Onder meer een start-up-ondernemer, een producer uit de reclamewereld en een architect, die de vijf vakantiehuizen zou ontwerpen. ‘Ik kende niemand van hen. En ik was ook de enige Belg tussen allemaal Zweden. Maar het was wel door mijn toedoen dat we in dat avontuur waren beland. Daarom geloof ik: ik heb dat project niet gezocht, dat project heeft mij gevonden.’
In 2020 was Aminata Sambe officieel eigenaar van haar perceel. Maar toen brak de coronapandemie uit. ‘Alle modehuizen annuleerden hun shows. Ik werkte toen voor het Belgische productiebedrijf Villa Eugénie, dat defilés produceerde. Van de ene dag op de andere zat ik zonder werk. En dat meer dan twee jaar lang’, zucht ze. ‘Ik had geluk: Zweden was zowat het enige land ter wereld waar je nog vrij kon rondreizen. Er was geen mondmaskerplicht en de restaurants waren open. Dus besloot ik naar Gotland te trekken om me helemaal op mijn vakantiewoningproject te storten. Eind 2021 was het af. Het heeft me echt door het coronatijdperk gesleurd. De mode as such heb ik niet gemist in die periode. Dries wel. Eenzaam heb ik me niet gevoeld op Gotland, want de omstandigheden waren in Zweden beter dan in België. Maar het was natuurlijk niet simpel in die eerste maanden: een nieuwe omgeving, een nieuwe taal, nieuwe mensen, een nieuw leven kortom.’
Oplossingsgericht
Intussen zijn vier van de vijf huizen op de plot gebouwd. Alle zijn ze in houtskeletbouw opgetrokken, ecologisch geïsoleerd en afgewerkt in brute, natuurlijke materialen. Dat het huis van Aminata Sambe eerst af was, hoeft eigenlijk niet te verbazen. ‘Ik kwam op Gotland aan met de Villa Eugénie-mentaliteit: niets is standaard, alles is mogelijk. Het interieur is ontworpen door Studio Volca, mensen met wie ik al samenwerkte voor defilés. Het gros van de werken deed ik met een Zweeds team.
Ik kan plannen lezen in het Zweeds, ik begrijp de taal goed, dus die communicatie verliep goed. De houtskeletbouw stond recht in een paar weken tijd. Wat de Zweden niet gewoon waren om te bouwen, heb ik laten fabriceren door een dedicated team van Belgische stielmannen. Dezelfde mensen met wie ik ook aan de defilés voor Dries Van Noten of Hermès werkte. Die zijn hyperefficiënt en oplossingsgericht. In hun atelier in België bereidden ze al het maatwerk perfect voor. Zodra alles ter plaatse was op Gotland, konden ze in één week tijd afwerken. Tot en met het schilderwerk.’
Dat vond haar buurvrouw, de producente, zo indrukwekkend dat ze de werfopvolging van haar vakantiewoning ook in handen gaf van Aminata. ‘Ik mocht alles coördineren: van de vergaderingen met de architecten Olsson Lyckefors, bestellingen van materiaal tot de oplevering van het interieur. Zij had er geen tijd voor en ik had toch geen ander werk’, zegt ze. ‘Toen ze vorig jaar voor het eerst in haar afgewerkte huis binnenstapte, weende ze van geluk. Met een huis kun je iemand pas echt gelukkig maken. Meer dan met een nieuwe jurk.’
Parijse boetiek
Die architectuur- en interieurprojecten op Gotland vielen haar zo mee dat Aminata Sambe besloot om haar carrière om te gooien. Ze richtte haar eigen studio op: Furu. Samen met een andere Villa Eugénie-collega: Nadia Saksou. ‘Het begon met een mopje aan tafel. En het eindigde met een vakantiehuis én een nieuwe job’, lacht ze. Onder de Furu-vlag doet ze sinds 2022 projectmanagement en coördinatie. Zowel van architectuurprojecten, interieurs, events als – waarom niet – defilés.
‘In april lever ik een appartement op in Stockholm voor een klant’, zegt ze. ‘De overstap van defiléproducer naar projectcoördinator en bouwwerfdirigent verliep eigenlijk heel soepel. Voor ik Furu lanceerde, had ik al veel productie-ervaring. Zowel voor defilés, werven als documentaires: ik was coproducer van Reiner Holzemers documentaires over Martin Margiela (2019) en Dries Van Noten (2017). Dries vroeg me indertijd trouwens ook om de bouw van zijn twee boetieks in Parijs op te volgen, in samenwerking met Gert Voorjans. Samen met architect Glenn Sestig volgde ik een Parijse woning van vijfhonderd vierkante meter op voor een privéklant. En ik bereidde ook het dossier voor over een privéwoning in België van architect Zaha Hadid. Maar dat project is uiteindelijk nooit gebouwd.’
Lagerfeld-Academie
Aminata Sambe werkte het grootste deel van haar carrière indirect in dienst van modeontwerpers. Maar het scheelde geen haar of ze stond zelf aan de andere kant. ‘Mijn grootmoeder was een ‘petite main’ bij een Belgisch couturemerk. Ik ontwierp al mijn eigen kleren sinds mijn zestiende. En mijn grootmoeder stikte die dan voor mij. Ik droeg altijd mijn eigen creaties’, vertelt ze. ‘Eigenlijk wilde ik me inschrijven aan de modeacademie van Karl Lagerfeld in Wenen. Ik was zelfs geslaagd voor het toelatingsexamen. Maar mijn grootmoeder raadde me het af. Ik weet niet of ik genoeg talent zou hebben gehad. Maar ik heb wel een creatieve geest, dus ik snap wel hoe creatieve modemensen denken. Daarom kunnen we hun dromen ook zo getrouw mogelijk realiseren in defilés. Weet je dat ik het na zo’n defilé altijd moeilijk had om weer in het ‘normale leven’ te stappen? Als ik de dag nadien naar Proximus moest bellen en ik kreeg weer niemand aan de lijn om me te helpen, dan dacht ik soms: jullie zouden eens moeten weten wat voor problemen ik de voorbije 48 uur heb opgelost om dat defilé te realiseren.’
Furu Project Management
| Website | furuprojectmanagement.com
Een van de vijf vakantiehuizen is nu al te huur via Airbnb. Een tweede vakantiewoning is vanaf deze zomer te boeken.