Op bezoek in het kasteel van ex-Galapagos CEO Onno van de Stolpe

Falaën is een pittoresk dorp in het hart van de Ardennen, zo’n tien minuten rijden van Dinant. Via een smalle, slalommende veldweg bereik je de kasteelhoeve van van de Stolpe en zijn partner José Van Tol (61). Als we stoppen voor een antiek uitziend ijzeren hek, draait dat automatisch open. De Nederlandse kasteelheer en -dame staan ons onder de toegangspoort glimlachend op te wachten.

Bij het uitstappen worden we meteen begroet door de twee bewakers van het erf: Beer en Leeuw. Twee gigantische berner sennenhonden. Mijn zwarte jurk krijgt een nieuwe print van kwijl en modderige hondenpoten. De twee kasteleins excuseren zich uitvoerig. Dit erf is duidelijk evenveel hoeve als kasteel.

‘Een perfecte avond op het kasteel verloopt eigenlijk heel simpel’, vertelt Van Tol. ‘Het liefst zit ik met Onno op het binnenplein met een goede fles wijn. Bij valavond vliegen de zwaluwen, die hun nesten in de hoeken van de ramen hebben gemaakt, heel laag voorbij. Een echt spektakel.’

‘‘s Winters spenderen we graag voor de haard met een boekje of gezelschapsspel’, aldus van de Stolpe. ‘We konden hier geen vloerverwarming leggen, omdat die de eeuwenoude houten en stenen vloeren zou beschadigen. Dus komt een aanzienlijk deel van de warmte van grote open haarden in de vertrekken. Tijdens de koude maanden hoort brandhout binnensleuren bij onze dagelijkse routine.’

‘Behalve de restauratiewerken gebeurt hier niet veel. De tijd gaat trager, daarom zijn we hier zo graag’, zegt van de Stolpe. ‘De winkels zijn wel heel vroeg gesloten, dat is dan weer vervelender, zeker als er weer eens een Zoom-meeting uitloopt.’

Een jaar geleden kondigde van de Stolpe zijn vertrek aan als CEO van Galapagos, het biotechbedrijf dat hij in 1999 had opgericht en dat jarenlang dé beurslieveling in Brussel was. Maar in 2020 en 2021 kreeg de onderneming enkele zeer zware klappen: eerst bande de Amerikaanse geneesmiddelenautoriteit Galapagos’ reumamedicijn (in Europa loopt de verkoop van Jyseleca wél vlot). Daarna werd ook de stekker uit het tweede meest belovende product getrokken: het longmedicijn ziritaxestat, dat dodelijke bijwerkingen bleek te hebben.

Vandaag vaart Galapagos, onder leiding van farma-icoon Paul Stoffels en met twee beloftevolle overnames, een nieuwe koers. ‘Ik ben blij dat ik Galapagos in de goede handen van Paul Stoffels heb kunnen achterlaten’, zegt de ondernemer. ‘Hij is de juiste persoon om het bio­techbedrijf een nieuwe richting uit te sturen.’

Al beklemtoont van de Stolpe dat hij niet echt met pensioen is en geen dag stilzit. ‘Ik ben hier dagelijks bezig met klusprojecten, er is hier altijd wel iets te doen. Bovendien zetel ik nog in enkele bestuursraden en adviseer enkele CEO’s in de biotechbranche.’

‘Een keer complimenteerde een medewerker mij met mijn mooie bruine teint. Het was gewoon een dikke laag stof. Ik had, tussen het boren en breken door, een net hemd aangetrokken om van achter mijn pc een Zoom-meeting bij te wonen’, lacht van de Stolpe.

‘Toen we dit kasteel drie jaar geleden kochten, lag het vol rommel en stof, en dode duiven. Toch was het liefde op het eerste gezicht’, aldus van de Stolpe. ‘We waren op zoek naar iets wat zoveel mogelijk in originele staat was. Natuurlijk is er dan veel meer werk aan de winkel, maar dan kun je tenminste je stempel op de restauratie drukken.’

‘De keuze voor Wallonië was bewust’, vervolgt hij. ‘We wilden een huis in een regio niet te ver van Nederland, maar wel met een andere cultuur en taal en in een prachtige omgeving. Ik vond het pand gewoon op Immoweb, na één dag zoeken’, zegt Van Tol.

‘Na de renovatie van ons 18de-eeuwse landhuis in Leiden waren we klaar voor een nieuwe uitdaging. Toch zal dit wellicht de laatste zijn. We zijn al meer dan drie jaar bezig met de werken. We zijn allebei zestigers, hierna willen we vooral genieten.’

Vandaag pendelen de twee nog tussen Leiden en Falaën. ‘Omdat Onno’s zoon in Leiden naar de middelbare school gaat, verblijven we de helft van de tijd nog in Nederland. Als hij naar de universiteit trekt, zullen we waarschijnlijk definitief naar hier verhuizen’, aldus Van Tol.

‘Het 17de-eeuwse kasteel is een beschermd monument. Dat maakt de renovatie er niet eenvoudiger op’, zegt van de Stolpe. ‘We moesten al onze plannen voorleggen aan het Agence wallonne du Patrimoine, de Waalse monumentendienst. We waren het zeker niet altijd eens en dat leidt tot enorme vertragingen. Dat bureaucratische element is soms vermoeiend. We willen bijvoorbeeld het asfalt op de binnenplaats weghalen. Dat is absoluut geen authentiek element. Maar we hebben daarvoor toch een vergunning nodig en dat duurt nu al meer dan een jaar.’ ‘We waren wel heel blij dat we in de boomgaard een zwembad mochten aanleggen’, zegt Van Tol. ‘Door die luxe is het echt een familie- en vakantiehuis.’

‘Toen we het kasteel kochten, had het ook maar één werkend toilet’, lacht van de Stolpe. Dankzij een sanitaire upgrade zijn er intussen zes badkamers voor acht slaapkamers. ‘We zijn heel graag gewoon met ons tweetjes op het kasteel, maar dat gebeurt eigenlijk niet zo vaak’, zegt Van Tol. ‘Er komen altijd wel vrienden of familieleden op bezoek.’

Voor de grote verbouwingswerken schakelden Van Tol en van de Stolpe de hulp in van twee architecten. ‘Mijn zoon Robert Verheij heeft in Amsterdam een architectenbureau, Office RBGV. Tegelijk werkten we samen met Altstadt, een Belgisch architectenbureau dat onder meer ook de renovatie van de Brusselse Gare Maritime in Tour & Taxis overzag’, zegt Van Tol.

Het interieur tackelden de twee zelf. Geen eenvoudige opdracht. Het kasteel telt meer dan twintig in te richten kamers. ‘We kozen voor een mix van oud en nieuw’, zegt van de Stolpe. ‘We schuimden heel wat veilingen en brocantemarkten af, waar je prachtige oude meubels voor een prikje op de kop kunt tikken. Alleen voor een set Afrikaanse zitjes, in de vorm van olifanten, hebben we veel geld neergeteld. Die wilden we echt hebben.’

Van de eetkamer ga je enkele treden omlaag naar het hart van de kasteelhoeve: een verrassend kleine, maar knusse keuken. Hier brengt Van Tol graag veel tijd door. Op een plank boven het kookvuur glimt een collectie koperen potten en pannen. ‘Toen ik eindelijk mijn kookgerief uit de verhuisdozen kon halen, had ik echt het gevoel dat ik thuiskwam’, vertelt de vrouw die tot vijf jaar geleden een eigen cateringbedrijf had.

‘Ik kreeg mijn liefde voor oude huizen, brocantemarkten en antieke meubels niet met de paplepel mee’, geeft van de Stolpe toe. ‘Tijdens mijn kindertijd zijn we drie keer verhuisd, van het ene nieuwbouwhuis naar het andere. Maar toen ik ging studeren, zat ik met enkele vrienden op kot in een afgeleefd, maar prachtig 18de-eeuws studentenhuis. Samen zijn we dat beetje bij beetje beginnen te renoveren.’

Het is ook tijdens die studententijd dat hij Van Tol leerde kennen. ‘We waren toen een koppel, maar zijn daarna onze eigen weg uitgegaan.’ Zes jaar geleden vonden ze elkaar terug. Ook voor Van Tol is dit niet de eerste restauratie. ‘Toen ik eind twintig was, heb ik in Portugal al een vakantiehuis gerenoveerd.’

Nog meer passie voor historische gebouwen kreeg van de Stolpe toen hij voor zijn werk vijf jaar in Californië woonde. Daar moet alles nieuw, nieuwer, nieuwst zijn. ‘In L.A. doet een huis veertig tot vijftig jaar dienst en dan wordt het platgegooid om iets groters en nieuwers te bouwen. Verschrikkelijk. In een huis dat al eeuwenlang meegaat, hangt een compleet andere sfeer.’

Al leerden ze uit hun vastgoedprojecten ook enkele harde lessen. ‘We wisten dat de restauratie een enorme klus zou worden en hadden er een ruim budget voor begroot. Maar er zijn altijd wel rotte balken en ontwrichte muren die je budget zwaar doen overschrijden’, zegt van de Stolpe.

‘Vergeet ook niet te genieten van de renovaties’, geeft van de Stolpe ons als raad mee. ‘Ik was heel ongeduldig. Bij mij moet het vooruitgaan. Tijdens het eerste jaar ging het soms tergend traag. Toen heb ik met één persoon hier voorbereidend werk geleverd. Mijn eerste aankopen waren een tractor – een Deutz uit 1959 – en een drilboor waarmee ik overal beton verwijderde. Dan voelde ik wekenlang ’s nachts mijn lichaam natrillen.’

‘Het moment dat de aannemer met 15 werkmensen aankwam, was een echte verademing. Nu vraag ik me soms af of ik niet meer van het moment had moeten genieten.’

‘We wilden zoveel mogelijk samenwerken met mensen uit de omgeving, omdat het kasteel deel van hun geschiedenis is. Onze aannemer komt uit een dorp in de buurt. De smid en de elektriciens (vader en zoon) zijn inwoners van Falaën zelf.’

Die kasteelgeschiedenis is overigens gedocumenteerd. Het kasteel heeft een eigen Wikipediapagina en je vindt het terug op TripAdvisor. 3,5 sterren op 5.

Of het dorpsfeest dat van de Stolpe en Van Tol bij het begin van de zomer organiseerden, bedoeld was om die score omhoog te tillen, daarnaar hebben we het gissen. ‘We kregen enorm veel enthousiaste reacties’, vertelt Van Tol. ‘Een oude vrouw, die hier tijdens haar jeugd veel tijd had doorgebracht, zei dat ze het fijn vond om weer thuis te komen in het kasteel. We beseffen goed dat we slechts passanten zijn in deze kasteelhoeve. We willen ze vooral in ere herstellen en klaarstomen voor de komende honderd jaar.’

Al was een praktisch ingestelde andere bezoekster wel onaangenaam verrast over de vogelpoep op de kasteel­ramen. ‘Ze hadden die toch van de ramen kunnen kuisen!’ Duidelijk niet iedereen apprecieert de romantiek van laag scherende zwaluwen.