Laat Pierre Yovanovitch een Zwitsers Alpenchalet aanpakken en je krijgt een raclette van rustiek design, gesofisticeerde folklore en hedendaags craftsmanship.
Zelfs Goethe en Rimbaud kenden de plek al. Andermatt, in de Zwitserse Alpen, is al eeuwen een bergdorp met een reputatie, al was die in hun tijd vooral negatief. Beide schrijvers ondervonden aan den lijve hoe gevaarlijk de granietrotsen van Andermatt kunnen zijn toen ze via de Gotthardpas naar het dorpje stapten.
De plek is ook om andere redenen symbolisch: in Andermatt ligt de waterscheiding tussen de rivieren die naar de Noordzee of de Middellandse Zee vloeien. En het is, met Italië op een boogscheut, de fysieke grens tussen de Germaanse en Latijnse invloedssfeer. Dat culturele kruispunt zit helemaal in het nieuwbouw-penthousechalet van de Franse interieurdesigner Pierre Yovanovitch verwerkt.
Het is zowel een herinterpretatie van een typische Zwitserse berghut, compleet met zware houten gebinten, waaronder je je instant geborgen voelt. Als een open loft met plafondhoogtes tot 8 meter en raampartijen van 20 meter, waar plaats is voor experiment of hedendaagse kunst van Ugo Rondinone of Roberto Matta.
Kneuterigheidsalarm
‘Architectuur is niet alleen bedoeld voor steden of gemeenten. Er bestaat ook zoiets als rurale bouwkunst. En ik heb besloten om daar een vurig aanhanger van te worden’, zegt Yovanovitch in zijn eerste monografie, die net uit is. In Andermatt gaat hij ver mee in dat chaletcliché. Massief hout is in overdaad aanwezig, in allerlei soorten, legtechnieken en afwerkingen.
Het gebinte mag dan geen traditioneel zadeldak zijn, de zware balken geven toch dat rustieke refugegevoel. De vestibule bekleedde Yovanovitch met houten schubben, zoals je vaak op muren of daken in bergdorpjes ziet. De trapleuning is dan weer geïnspireerd op de houten hekjes, al even typisch voor die regio.
Ook het meubilair van de Zweedse architect-designer Axel Einar Hjorth, waar Yovanovitch zo van houdt, past perfect in het rustieke kader. We zien onder meer zijn Lovö-schommelstoel, Lovö-fauteuil en Utö-stoel, allemaal rond 1930 handgemaakt in Zweeds dennenhout. Hjorths werk zit op de grens tussen klassiek en modern, exact de dunne lijn die Yovanovitch hier bewandelt.
Gelukkig ging zijn kneuterigheidsalarm snel genoeg af. Hij vlakte het Bokrijk-gehalte af met speelse details. Net genoeg om het geheel lichter en meer hedendaags te maken. De keramieken lampen van de Gentse kunstenaar Jos Devriendt, afkomstig van galerie Pierre Marie Giraud, ogen fris. Net als de ‘Hely’-luchter met kleurrijke glasbollen van Katriina Nuutinen.
Al is het meest poëtische ontwerp misschien wel ‘Fragile Future’ van Studio Drift: een ledsculptuur van lichtgevende paardenbloempluisjes. Een handgemaakt kunstwerk dat de fragiliteit en schoonheid van de natuur perfect mixt met hedendaagse technologie.
Maisonettes
Vijfhonderd vierkante meter telt het penthouse, dat net iets hoger ligt dan de parochiekerk van Andermatt. Dat is enorm, zeker omdat de centrale ruimte zo open mogelijk is gebleven om het uitzicht op de bergen niet te belemmeren. Om toch wat gezelligheid te creëren in die immense oppervlakte bedacht Yovanovitch twee ‘maisonettes’: indoorblokhutten, nu wel met een zadeldak. Het ene is bedoeld als eethoek, het andere als loungehoek.
Ook dat is vintage Yovanovitch: in de galerie La Patinoire Royale in Brussel bouwde hij - pal in de immense historische rolschaatshal - een witte doos waarin de trap verstopt zit. Even typisch voor de Franse topinterieurarchitect: dit project is niet alleen een ode aan rurale architectuur, maar vooral aan craftsmanship van de bovenste lariksplank.
Waar hij kan, zet Yovanovitch de beste ambachtslui of kunstenaars aan het werk om unieke interieurelementen te bedenken. Hier zijn de canapés in massief lariks gemaakt door de Franse meesterhoutbewerker Pierre Elois Bris, die bijna uitsluitend met artisanale houtverbindingen werkte. Heel sprekend is ook de schouw, een kunstwerk op maat in keramiek waarvan de diagonalen refereren aan de complexe dakconstructie.
Benieuwd welke bewoordingen Goethe en Rimbaud over zouden hebben voor Yovanovitch’ nieuwste chalet. Tenminste, als ze Andermatt zonder uitschuivers zouden bereiken.