Mevrouw had graag een lichtroze kamer met zijden stoffen aan de muren. En meneer een badkamer uitgewerkt in zebrano- marmer. Even het architectenbureau Labscape bellen.
Bij elk project onderzoeken we eerst het profiel van de klant en vragen we ons af of er ruimte is om uit de band te springen. Want dat is nu eenmaal onze signatuur: we verrassen graag met onze projecten. Hier, bij Villa Nisot, hadden we het geluk dat de eigenaars meteen open stonden voor onze voorstellen, en dat ze ze ook leuk vonden.’ De Italiaanse architecte en ontwerpster Tecla Tangorra en de Belg Robert Ivanov zijn de drijvende krachten achter het architectenkantoor Labscape, dat midden in het groen van Sint-Genesius-Rode de Villa Nisot onder handen nam, de architectenwoning uit 1934 van Louis Herman De Koninck (1896-1984). Het resultaat? Met uitzondering van de contouren bleef bijna niets origineel aan de villa, die twintig jaar geleden werd gekocht door de huidige eigenaars.
Louis Herman De Koninck pionierde met beton in woningen. Hij was de eerste in België die dunne wanden van gewapend beton gebruikte. Achteraf bekeken een goed idee of niet?
Tecla Tangorra en Robert Ivanov: ‘Er waren toch wel grote problemen met de stabiliteit, omdat het huis geen funderingen had. Er was ook geen isolatie: de betonnen muren waren maar tien centimeter dik en in de metalen raamprofielen zat enkel glas. Je kunt je voorstellen hoe koud het hier in de winter was. We isoleerden alle muren en plafonds, maar behielden wel de schoonheid en lichtheid van de originele verhoudingen.’
‘De bewoners wilden een extra slaapkamer en nog een badkamer. Daarom bouwden we tegen de achtergevel in de stijl van De Koninck een volume met hoekramen, dat naadloos aansluit bij het originele ontwerp. We zijn al sinds onze studententijd gefascineerd door het modernisme en voor we met dit project begonnen, bezochten we verscheidene huizen van De Koninck. Om een dergelijke opdracht tot een goed einde te brengen moet je je absoluut in de geest van de tijd verdiepen.’
‘We voegen graag verrassingen toe in onze projecten, We hadden het geluk dat de eigenaars open stonden voor onze voorstellen, en ze meteen ook leuk vonden.’Tecla Tangorra en Robert Ivanov
Jullie voegden veel fantasietjes toe?
‘De eigenaars waren meteen te vinden voor onze Italiaanse open haard in de woonkamer, gemaakt van travertijn en omlijst door twee walnotenhouten kasten die eruitzien als schermen. Achter een van de twee zijkanten zit een bar verborgen, met een groen gelakte binnenkant.’
‘Ook verrassend is een badkamer die van vloer tot plafond bedekt is met bloemen op een zwarte achtergrond. We gebruikten daarvoor een door de klant gekozen ontwerp dat we lieten reproduceren in mozaïek. Een opmerkelijk, maar tijdrovend werk. We zoeken en selecteren die materialen zorgvuldig, ook in het buitenland, en werken alleen met Belgische ambachtslui: schrijnwerkers, steenhouwers, meester-glasblazers, mozaïekwerkers.’
Beschouwen jullie een huis dat af is als een kunstwerk?
‘Wij zijn niet alleen geïnteresseerd in architectuur. We ontwerpen alles, tot en met het kleinste koffielepeltje als het moet. In dit geval creëerden we spectaculaire en geraffineerde elementen, helemaal in de traditie van De Koninck, die niet alleen architect was, maar zich ook over het interieur ontfermde. Hij ontwierp veel meubels en voorwerpen voor zijn klanten. Van het oorspronkelijke meubilair was niets overgebleven, dus bedachten we een interieur dat aan vroeger doet denken en tegelijk eigenzinnig, eigentijds en fris is.’
'Wij zijn niet alleen geïnteresseerd in architectuur. We ontwerpen alles, tot en met het kleinste koffielepeltje als het moet.’Tecla Tangorra en Robert Ivanov
‘Een van de belangrijkste stukken is de kast voor vinylplaten en een hifi-installatie van topkwaliteit. De kast is gemaakt van gevlamd, gebogen palissander en brons, bedekt met groen onyx. Een echt kunstwerk, die muziekkast. Maar we tekenden ook een werktafel, de keukentafel, de fauteuils, de radiatorbekleding. We ontwierpen eigenlijk alles.’
‘Ook de bibliotheek is bijzonder: de houten legplanken hebben het profiel van een keukentablet. We vinden veel inspiratie bij bestaande elementen, of voorbeelden die we elders hebben gezien, zoals de deurposten: die zagen we ooit in een huis in Portugal.’
De Koninck was een sociaal bewogen architect. Past het dan wel om zeer luxueuze materialen te gebruiken?
‘We gingen inderdaad voor een hedendaagse interpretatie van het modernisme. Elke kamer in het huis is het resultaat van een combinatie van zeldzame materialen, verfijnde details en een heel eigen sfeer. Soms helder, soms donker. Soms gedomineerd door mineralen of planten, ook. De extravagantie van bepaalde motieven of materialen deed ons soms twijfelen aan het totale evenwicht, maar het eindresultaat is eclectisch.’
‘De badkamer van de opdrachtgever is volledig bekleed met zebranomarmer. Die materie werd vaak gebruikt door Adolf Loos, de Oostenrijkse modernist uit het begin van de 20ste eeuw. Het marmeren blok is speciaal gesneden om er de wastafel in te laten passen, in een grijs en wit lijnenpatroon dat oneindig lijkt.’
‘De kamer van de vrouw des huizes werd helemaal ontworpen rond een antieke lamp in roze opaalglas, waaraan ze zeer gehecht is. De rest van de kamer is lichtroze, met zijden stoffen op de muren en het plafond als eerbetoon aan de bezoeken die ze bracht aan Japan.’
De Koninck is vooral bekend om zijn Cubex-keuken, die hij in 1930 creëerde en daarmee de Europese inbouwkeuken uitvond. Had dit huis ook zo’n keuken?
‘Dit is een hedendaagse interpretatie van het modernisme.’Tecla Tangorra en Robert Ivanov
‘Er was hier inderdaad ooit zo’n keuken, zoals in alle woningen van De Koninck. Maar de eigenares is een geweldige kokkin en wilde een dynamische keuken waarin het leuk toeven is als je ‘s avonds thuiskomt. We dachten zeer lang na over de steen die we zouden gebruiken en kozen uiteindelijk voor een Braziliaanse marmersoort: wit, bruin en zwart. We brachten dat marmer gespiegeld aan, in de vorm van een boek. In het midden lijkt het alsof je de kop van een dier ziet. De hele keuken is bedacht vanuit die steen, vooral dan de kleuren: het meubilair is gebroken wit, het werkblad en de vloer zijn van lavasteen, en de matte, amberkleurige glazen deuren laten heel discreet de voorwerpen in de keuken zien als er licht op valt.’
Jullie maakten ook stukken als eerbetoon aan De Koninck?
‘We combineerden veel referenties uit het werk van de architect in onze afwerking en materialen. Zo ontwierp hij geometrische glas-in-loodramen. Als eerbetoon tekenden we een bijzondere deur tussen hal en woonkamer. Het is niet echt een glas-in-loodraam, veeleer een mozaïek van zeer fijn glas, samengesteld met profielen van messing, een materie die veel delicater is.’
‘Een andere verwijzing naar de architect vind je in de badkamers: die zijn bekleed met mozaïek, zoals De Koninck vroeger deed. We kozen bewust voor eenvoudige en geraffineerde vormen, die het verleden met het heden verbinden.’
