In dit pand van architectuuriconen Claude Costy en Pascal Häusermann kun je logeren. Kijk binnen in een bubbel/ufo/‘Barbapapa’-huis in de Franse Alpen en droom weg.
De Belledonne-bergketen in de Franse Alpen vormt een prachtige omgeving met besneeuwde toppen in de winter en groene weilanden in de zomer. Tegenover die bergketen lijkt een spierwit huis met organische lijnen te zijn neergestreken, als een ufo. Het doet denken aan de huizen van ‘Barbapapa’, de kinderserie uit de jaren 70. In de deuren zijn onderdelen van oude werktuigen verwerkt. ‘Voor de deurklink gebruikten we bijvoorbeeld de kop van een hamer van mijn grootvader, die lange tijd in de fabrieken van Lotharingen heeft gewerkt’, aldus Alice Christophe, die zich nu twee jaar de eigenaar mag noemen van deze architectenwoning.
De ‘hamerklink’ is een van de vele ingrepen die de nieuwe eigenaars hebben gedaan nadat ze hier in 2021 toevallig neerstreken. ‘Net na de pandemie zochten mijn man Scott en ik onze toevlucht in de Alpen, waar mijn familie vandaan komt. Zoals veel mensen toen wilden we in de natuur vertoeven.’
Alice Christophe is kunsthistorica en curator, haar man Scott Lawrimore is eveneens curator. Het Frans-Amerikaanse koppel is bezeten door esthetiek en zeldzame objecten. Aanvankelijk waren ze op zoek naar een oude boerderij om te renoveren, maar uiteindelijk stootten ze op deze ‘schone slaapster’ op de website LeBonCoin. ‘Misschien heeft het huis ons wel gekozen’, lacht Christophe.
Nieuwe technieken
In het Frankrijk van 1950 streefde een groep architecten naar vrijere architecturale vormen, als reactie op de strengheid van de ‘heropbouwarchitectuur’ na 1945. Dankzij nieuwe technieken – denk aan met staal versterkt spuitbeton – kon de vorm weer vrijer worden. Dat leidde tot de opkomst van sculpturale architectuur en zogenaamde ‘bubbelhuizen’.
Claude Costy (1931) en Pascal Häusermann (1936-2011) waren twee van die architecten. Ze ontmoetten elkaar op de architectuurschool van Genève. Costy was een van de eerste vrouwen die daar afstudeerden. Ze vormden een koppel, zowel professioneel als privé, en werkten van 1963 tot 1972 samen. Daarna gingen de twee uiteen.
Als pioniers van de organische architectuur bedachten ze ecologische en biomorfe constructies die de harmonie bevorderden tussen de gebouwen en de natuur. Een architectuurstroming die flirtte met het utopische en ook zelfbouw aanmoedigde.
Na een artikel in het magazine Elle in 1966 kregen Costy en Häusermann meer dan tweeduizend bestellingen. Ze waren vooral actief in de regio Auvergne-Rhônes-Alpes en kregen navolging van de architecten Antti Lovag, Pierre Székely en Henri Mouette. In 1968 bouwden ze hun eigen bubbelhuis in Minzier in de Haute-Savoie, een plek waar Costy tot op vandaag woont.
Hoewel Häusermann zich de uitvinder mag noemen van muren in gewapend beton zonder bekisting, was het vooral Costy die de techniek in de praktijk omzette. De ‘Douvaine’-school in de Haute-Savoie (1971-1978) en het ‘Unal’-huis in de Ardèche (1973-2008) van haar hand zijn daar opmerkelijke voorbeelden van. Maar tijdens een reis naar Kreta eind jaren 90 maakte Costy kennis met keramiek: voortaan zou dát haar passie worden.
XXL natuurobservatiepost
Toen Christophe en Lawrimore hier voor het eerst kwamen, woedde er een sneeuwstorm. De tweede keer ontdekte het paar het fantastische uitzicht: aan de ene kant de Mont Blanc, aan de andere kant het skistation van Chamrousse en aan de overkant het massief van Belledonne. Het was liefde op het eerste gezicht. ‘Wij waren meteen weg van hoe het huis in zijn natuurlijke omgeving is neergeplant. Dit minerale gebouw past veel beter bij het rotsmassief dan traditionele berghutten.’
Binnenin biedt de ruimte met golvende lijnen een ongelooflijk uitzicht op de omliggende bergen. Het lijkt wel een XXL natuurobservatiepost.
Deze plek werd in 1966 gebouwd door een yogi die droomde van een spa met zwembad, solarium en sauna. De jaren daarna kwamen reizigers uit de hele wereld naar hier afgezakt voor yoga- en wellnessretraites. Maar begin jaren 70 vertrok de eigenaar naar Tibet, om daar de Dalai Lama te ontmoeten. Het complex werd een paar keer verkocht, tot Christophe en Lawrimore erop botsten.
Doe-het-zelfrenovatie
‘Toen we de sleutels kregen, wisten we niet waar eerst te beginnen’, zegt Lawrimore. ‘Het huis was in erbarmelijke staat, maar de structuur was goed. Dus drong een totaalrenovatie zich op.’
Franse aannemers stonden niet te springen om het gebouw te renoveren. Daarop besloot het koppel om het huis dan maar eigenhandig te verbouwen. ‘We namen contact op met architecte Claude Costy. Ze woont in de buurt en gaf ons uitstekend advies. Dit huis is alleen maar gemaakt van glas, staal, beton en hars. Het is slechts een kwestie van scheuren te repareren, vormen te herbouwen, te schuren en schilderen.’
Het klonk gemakkelijk, ‘en tot onze grote verbazing werkte het ook’, glimlacht Christophe. Nadat er vloerverwarming en nieuwe elektriciteit kwam, bekommerde het koppel zich om het interieur. Want geen enkel winkelmeubel paste in het bubbelhuis. Dus nadat ze eerst aan de slag waren gegaan als doe-het-zelfbouwvakkers werden Lawrimore en Christophe ook nog eens meubeldesigners. Ze maakten bijvoorbeeld zelf de betonnen banken, gootstenen en douches, en deuren en kasten van hars en ijzer, net zoals in het oorspronkelijke ontwerp.
In september vorig jaar was de renovatie afgerond. Binnenin is wit de hoofdkleur, met hier en daar accenten in geeloranje, met dank aan de deuren en kasten uit hars – een mooie knipoog naar het zonlicht. In de woonkamer nodigt de op maat gemaakte betonnen bank met golvende lijnen uit om te gaan zitten. Hier en daar brengen keramieken objecten van Claude Costy de architect terug naar de locatie.
Hoog boven de bergen
Maar het verhaal eindigt hier niet. Ook de aangrenzende bubbel moet nog worden gerestaureerd, tot een tiny house. Om de tweede fase van de renovatiewerken te financieren, kwam het stel op een idee: ‘We besloten ons huis te verhuren, en zo middelen te genereren voor de restauratie van het bijgebouw’, zegt Christophe.
Je kunt met vier personen verblijven in deze honderd vierkante meter grote witte oase, hoog boven de bergen. ‘Ook vanuit het bed is het uitzicht adembenemend’, verzekert Christophe. Ontbijten of een glaasje wijn drinken doe je op een van de betonnen banken voor het grote raam. ‘Het ochtendlicht hier is magisch: het komt binnen door het grote raam en verwarmt de leefruimte.’
Op lange termijn is het de bedoeling dat het huis ook wordt opengesteld voor het grote publiek, bijvoorbeeld tijdens erfgoeddagen, en om er kunstenaars te verwelkomen. ‘Wij hebben deze ongelooflijke plek niet alleen opnieuw tot leven gewekt, bedoeling is dat iedereen het huis kan komen bewonderen.’
Le Balcon de Belledonne
| Waar | Sainte-Marie-du-Mont, Isère, Frankrijk
| Wanneer | Te huur van april tot en met november
| Prijskaartje | Vanaf 250 euro per nacht voor vier personen, minimaal twee nachten
| Website | balcondebelledonne.com
| Instagram | @balcon.de.belledonne
