Vis uit blik wint aan populariteit, ook bij topchefs

Het duurde niet lang vooraleer, na duizenden kliks op Ali’s TikTokfilmpje, de rekken met visconserven wereldwijd geplunderd werden. Want wat kon er nu filmgenieker zijn dan eerst de mooie wikkeltjes van de blikjes pellen, ze open te trekken, te schikken op een plank, wat olijven en fancy brood daarbij te garneren en desnoods nog een eetbaar bloempje of twee, om hupsakee de sociale wereld in te sturen? ‘Tin Fish Date Night’ werd in een mum van tijd dé manier om zonder voorbereiding aan het fornuis én op een budgetvriendelijke manier een schare vrienden te trakteren op zalm, tonijn, mosselen en makreel.

Uiteraard waren wij hier al even voor op de trend. Lang voor mevrouw Hooke haar aperomomentje met de wereld deelde. ‘Tin Fish Date Night’ staat hier te lande immers al generaties lang bekend als ‘Mogelijk Hongermomentje op een Saaie Zondagnamiddag’. Bestaat er een mooiere Belgische traditie dan het stockeren van een kleine partij vis in blik in de duistere regionen van de provisiekast, ingegeven door voorouders die gretige en voorzienige fijnproevers waren én pragmatisch waren ingesteld? Niets beters bij een hardnekkige maagdip, bij een onverwachte picknick of een al even onverwachte zondagse kater dan een blik calamares, makreel of zelfs pelsers in tomatensaus, geïmporteerd uit het nabijgelegen Spanje, Portugal of Frankrijk. Dat de conserven nu aanslaan bij zoveel jonge mensen heeft wellicht alles te maken met de oldskool verpakking, die zo aantrekkelijk is als pakweg een vinylplaat van Yma Sumac of De Lustige Heivinken van Waterschei: even nostalgisch als heerlijk bedenkelijk van aard. Ziedaar, samen met de smakelijke inhoud, het onweerstaanbare karakter van vis in blik voor een generatie die haar gin-tonics nog uit confituurbokalen heeft gedronken. Faux basic is de nouveau luxe?

Jazeker, vis in blik heeft hier ook al een hele rist restaurants en culinaire apero-etablissementen veroverd. Zo serveerde sterrenchef Gert De Mangeleer in zijn Bar Bulot een zomer geleden zijn gasten zeevruchten in een blikje. Was dat uit pure gotspe? Neen, want het betrof een delicieuze delicatesse van het merk Ramón Peña uit het Spaanse Galicië. Ook bij de blikjespopulatie geldt dus een rang­orde: Nemo afkomstig van Ramón is zeker geen familie van Nemo Vanden Aldi. Wie de beste vis uit blik wil, moet dus goed kiezen. Een hoogstaand culinair festijn organiseren kost met vis in blik écht geen moeite in de keuken, maar er gaat wel wat speurwerk aan vooraf. Voor de avontuurlijke eters bestaan er trouwens visconserven in de verrukkelijkste combinaties, zoals sardientjes met peterselie, groene munt, groene kardemom en roze peper, forelfilet met Engelse blauwe watermunt, mosselen met wakame, braamfilet in kokosmelk met chilipeper en limoenblaadjes, kabeljauw in een dressing van zeewier en inktvis in zoetzure saus met koriander.

Toch is er nog een andere reden waarom vis uit blik aan populariteit wint. Vis uit blik is namelijk erg duurzaam voedsel. Dat zegt ook Bart van Olphen, een Nederlander die zich al jaren inzet voor duurzaam gevangen vis. Zijn YouTube-kanaal Bart’s Fish Tales maakt zelfs deel uit van Jamie Oliver’s FoodTube. In zijn boek ‘Koken met vis uit blik’ legt van Olphen haarfijn uit waarom het bijzonder verantwoord is om vis uit blik te eten: ‘Vis uit blik is een mooi gegeven voor de toekomst: visoverschotten die worden aangeland, kunnen worden ingeblikt en hoeven daardoor niet verloren te gaan. Een goede manier om voedselverspilling te bestrijden. Wat we ook niet mogen vergeten, is dat het gebruik van blik an sich erg duurzaam is en eindeloos te recyclen.’ Moderne blikjes worden namelijk gemaakt van licht en stevig aluminium met een dunne coating aan de binnenkant. Tussen haakjes: de uitvinding om vis in een conservenblik te bewaren, dateert al van 1810. Toen viel een blik alleen met veel mankracht en een beitel te openen.

Voor wie toch nog enige reserves tegen conserven zou koesteren: vrees niet. Vis uit blik is écht wel gezond. Vooreerst is één portie vette vis per week eten ideaal om de nodige omega 3-vetzuren te tanken. Vooral de ingeblikte vis op water of in eigen nat behoudt de meeste vetzuren. Bovendien is blikvis qua voedingswaarde evenwaardig aan verse vis, omdat hij steevast slechts luttele uren na de vangst in zo’n blik is beland. Ingeblikte vis bevat ook minder zware metalen dan verse. Waarop moet je dan wel letten? Uiteraard is een blikje met een MSC-keurmerk beter: het betreft in dat geval duurzaam gevangen vis, gevangen in de piek van het seizoen. ‘Buiten het seizoen worden de visbestanden met rust gelaten, zodat die op peil blijven’, aldus nog van Olphen. Met een ASC-keurmerk is het duurzaam gekweekte blikvis. En het Europese keurmerk voor biokweekvis garandeert dan weer meer ruimte voor de visjes, en strenge eisen wat betreft medicatie en slacht.

Het beste nieuws bij álle vis in blik: hij blijft zeker vijf jaar goed zonder enig conserveermiddel. Overigens is het ook beter de blikjes te bewaren zoals goede wijn, zegt van Olphen, die de insidertip kreeg van een gedegen ‘conserverie’ in Bretagne: stockeer je blikjes op een koele en droge plek en draai ze van tijd tot tijd eens om, tot ze hun maximale smaak hebben gekregen. Als je er tenminste zo lang af kunt blijven.